پیلسم

پیلسَم از پهلوانان تورانی و پسر ویسه سپهسالار افراسیاب است. از میان تورانیان او تنها پهلوانی است که جسارت رو در رو شدن با رستم را داشت. رستم او را در دوّمین جنگی که به کین خواهی سیاوش درگرفت به زخم نیزه کشت.
پیلسم از جمله سردارانی است که شاهنامه او را از نژاد کیان بر می شمارد پدرش ویسه و برادرش پیران است که در ایران و توران هماوردی نداشت. پیلسم در کشاکش و ادامه جنگ هفت گردان نزد افراسیاب آمد تا اذن جنگ با رستم را بیابد. افراسیاب که دغدغه قتل رستم را داشت از او استقبال کرد و گفت ای جوان دلیر تو را پیروزی نصیب همه دشمنانت خار و ذلیل. پیلسم چون اینگونه جواب شنیده عازم میدان شد.
در جنگ های مطروحه اغلب سرداران از رؤسای قبایل و اقوام بودند، احتمالاً پادشاه نیز همهٔ ایشان را یک بیک نمی شناخت. شناخت و مطرح شدن سرداری منوط بود به انجام کاری خارق العاده برای پادشاه و کشور. چون پیلسم نیز از رؤسای قبایل مشارکت کننده در جنگ علیه ایران بود با ادعای نبرد با رستم مورد تشویق و اقبال قرار گرفت امّا این شهرت چندان دوام نیاورد او بدست رستم کشته شد.
ادعای پیلسم این بود که اگر در جنگ در آیم طوس، گیو، گستهم، رهام، بهرام، زنگه شاوران، گرازه مشتی خاک بی ارزش هستند سر همه شان را پاک خواهم برید. ادعای او چندان تو خالی هم نبود او یک تنه با چهار پهلوان ایرانی گلاویز شد و از آنان شکست نخورد سرانجام پیران صحنه پیکار را دید و به یاری پیلسم درآمد. از طرف دیگر رستم متوجه جریان نبرد گشت به میدان کارزار ایشان دوید آنوقت پیلسم در زورآزمایی با رستم فهمید حریف او نخواهد شد از میدان نبرد گریخت و گریختن او را افراسیاب دید آه سردی از دل برکشید چون هدف او یافتن هماوردی در برابر رستم بود.

پیلْسَم
در شاهنامه ، پهلوانی کی نژاد از توران ، برادر پیران و پسر ویسه . در توران و ایران جز رستم هماوردی نداشت . پیلسم با افراسیاب در کشتن سیاوش هم داستان نبود و از او خواست که تا آمدن پیران کشتن سیاوش را به تأخیر اندازد، اما گرسیوز نظر او را رد کرد. پیلسم تا آخرین لحظه با سیاوش بود. هنگامی که افراسیاب پس از کشته شدن سیاوش فرمان داد تا فرنگیس را بزنند تا فرزند بیفکند، پیلسم افسرده و خشمناک شد. سرانجام پیلسم ، پس از کشته شدن سرخه به دست رستم، به خونخواهی او با دلاوران ایرانی درآویخت تا به دست رستم کشته شد.