[ویکی فقه] رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) با علمی که خداوند به آن حضرت داده بود، از جنگ های جمل، صفین و نهروان خبر داده و اتقافات آن را پیش بینی کرده بود. گاهی به امیرمؤمنان (علیه السّلام) دستور می دهد که با عائشه، طلحه، زبیر و معاویه بجنگند، گاهی به اصحاب خود دستور می دهد که شما وظیفه دارید با ناکثین، قاسطین و مارقین بجنگید. گاهی در جمع همسران خود حاضر می شود و برای آن ها از اتفاقات جمل و صفین سخن گفته و آن ها از حضور در این فتنه برحذر می دارد. این روایات، دلیل روشن و قاطع بر حقانیت امیرمؤمنان (علیه السّلام) و بطلان دیگر مدعیان است؛ در این مقاله به این موضوع می پردازیم که جنگ امیرمؤمنان (علیه السّلام) با ناکثین، قاسطین و مارقین به دستور رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) بوده است.
طبق روایاتی که در منابع اهل سنت وارد شده، امیرمؤمنان علی بن ابی طالب (علیه السّلام) جنگ با عائشه، طلحه، زبیر و معاویه را وظیفه خود می دانست و این وظیفه را پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) بر دوش آن حضرت نهاده بود. حتی امیرمؤمنان (علیه السّلام)، نجنگیدن با آن ها را کفر می دانست.روایات صحیح السند فراوانی در این باره در کتاب های اهل سنت از طریق امیرمؤمنان (علیه السّلام)، ابوایوب انصاری، عمار بن یاسر، عبدالله بن مسعود، خزیمة بن ثابت انصاری و ابوسعید خدری، در این باره نقل شده است که ما تنها به صورت خلاصه به چند روایت اشاره می کنیم.اکثر این روایات از نظر سندی نیز اشکالی ندارد؛ چنانچه ابن عبدالبر قرطبی در این باره می نویسد:ولهذه الاخبار طرق صحاح قد ذکرناها فِی موضعها و روی من حدیث علی، ومن حدیث ابْن مَسْعُود، ومن حدیث ابی اَیُّوب الاَنْصَارِیّ: اَنَّهُ امر بقتال الناکثین، والقاسطین، والمارقین و روی عَنْهُ، اَنَّهُ قَالَ: مَا وجدت الا القتال او الکفر بما انزل الله، یَعْنِی: والله اعلم قوله تعالی: «وَجَاهِدُوا فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ».و برای این احادیث طرق وسندهای صحیح است که ما در جای خود آن را آوردیم واز حدیث علی (علیه السّلام) و از حدیث ابن مسعود واز حدیث ابوایوب الانصاری، روایت شده است که آن حضرت مامور شده است به جنگ نمودن با ناکثین و قاسطین و مارقین و از آن حضرت نقل شده است که فرمود: من بین جنگ با آن ها و کفر به آن چه که خداوند نازل کرده، مخیر بودم. منظور آن حضرت این آیه قرآن بود که «در راه خداوند آن گونه که شایسته است، جهاد کنید».
ابن عبد البر، یوسف بن عبدالله بن محمد بن عبد البر النمری (متوفای۴۶۳ه)، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۳، ص۱۱۱۷، تحقیق علی محمد البجاوی، ناشر:دار الجیل - بیروت، الطبعة:الاولی، ۱۴۱۲ه.
دسته اول روایاتی است که از شخص امیرالمؤمنین (علیه السّلام) نقل شده است:این روایت با چندین سند و در ده ها کتاب از کتاب های اهل سنت نقل شده است که ما به نقل چند روایت اکتفا خواهیم کرد.
← روایت بزار
دسته دوم روایاتی است که از عمار بن یاسر (رحمةالله علیه) نقل شده است:ابویعلی در مسند خود می نویسد:«حَدَّثَنَا الصَّلْتُ بْنُ مَسْعُودٍ الْجَحْدَرِی، حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ سُلَیْمَانَ، حَدَّثَنَا الْخَلِیلُ بْنُ مُرَّةَ، عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ سُلَیْمَانَ، عَنْ اَبِیهِ، عَنْ جَدِّهِ، قَالَ: سَمِعْتُ عَمَّارَ بْنَ یَاسِرٍ، یَقُولُ: اُمِرْتُ اَنْ اُقَاتِلَ النَّاکِثِینَ، وَالْقَاسِطِینَ، وَالْمَارِقِینَ؛
ابو یعلی الموصلی التمیمی، احمد بن علی بن المثنی (متوفای۳۰۷ ه)، مسند ابی یعلی، ج۳، ص۱۹۴، ح۱۶۲۳، تحقیق:حسین سلیم اسد، ناشر:دار المامون للتراث - دمشق، الطبعة:الاولی، ۱۴۰۴ ه - ۱۹۸۴م.
...
طبق روایاتی که در منابع اهل سنت وارد شده، امیرمؤمنان علی بن ابی طالب (علیه السّلام) جنگ با عائشه، طلحه، زبیر و معاویه را وظیفه خود می دانست و این وظیفه را پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) بر دوش آن حضرت نهاده بود. حتی امیرمؤمنان (علیه السّلام)، نجنگیدن با آن ها را کفر می دانست.روایات صحیح السند فراوانی در این باره در کتاب های اهل سنت از طریق امیرمؤمنان (علیه السّلام)، ابوایوب انصاری، عمار بن یاسر، عبدالله بن مسعود، خزیمة بن ثابت انصاری و ابوسعید خدری، در این باره نقل شده است که ما تنها به صورت خلاصه به چند روایت اشاره می کنیم.اکثر این روایات از نظر سندی نیز اشکالی ندارد؛ چنانچه ابن عبدالبر قرطبی در این باره می نویسد:ولهذه الاخبار طرق صحاح قد ذکرناها فِی موضعها و روی من حدیث علی، ومن حدیث ابْن مَسْعُود، ومن حدیث ابی اَیُّوب الاَنْصَارِیّ: اَنَّهُ امر بقتال الناکثین، والقاسطین، والمارقین و روی عَنْهُ، اَنَّهُ قَالَ: مَا وجدت الا القتال او الکفر بما انزل الله، یَعْنِی: والله اعلم قوله تعالی: «وَجَاهِدُوا فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ».و برای این احادیث طرق وسندهای صحیح است که ما در جای خود آن را آوردیم واز حدیث علی (علیه السّلام) و از حدیث ابن مسعود واز حدیث ابوایوب الانصاری، روایت شده است که آن حضرت مامور شده است به جنگ نمودن با ناکثین و قاسطین و مارقین و از آن حضرت نقل شده است که فرمود: من بین جنگ با آن ها و کفر به آن چه که خداوند نازل کرده، مخیر بودم. منظور آن حضرت این آیه قرآن بود که «در راه خداوند آن گونه که شایسته است، جهاد کنید».
ابن عبد البر، یوسف بن عبدالله بن محمد بن عبد البر النمری (متوفای۴۶۳ه)، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۳، ص۱۱۱۷، تحقیق علی محمد البجاوی، ناشر:دار الجیل - بیروت، الطبعة:الاولی، ۱۴۱۲ه.
دسته اول روایاتی است که از شخص امیرالمؤمنین (علیه السّلام) نقل شده است:این روایت با چندین سند و در ده ها کتاب از کتاب های اهل سنت نقل شده است که ما به نقل چند روایت اکتفا خواهیم کرد.
← روایت بزار
دسته دوم روایاتی است که از عمار بن یاسر (رحمةالله علیه) نقل شده است:ابویعلی در مسند خود می نویسد:«حَدَّثَنَا الصَّلْتُ بْنُ مَسْعُودٍ الْجَحْدَرِی، حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ سُلَیْمَانَ، حَدَّثَنَا الْخَلِیلُ بْنُ مُرَّةَ، عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ سُلَیْمَانَ، عَنْ اَبِیهِ، عَنْ جَدِّهِ، قَالَ: سَمِعْتُ عَمَّارَ بْنَ یَاسِرٍ، یَقُولُ: اُمِرْتُ اَنْ اُقَاتِلَ النَّاکِثِینَ، وَالْقَاسِطِینَ، وَالْمَارِقِینَ؛
ابو یعلی الموصلی التمیمی، احمد بن علی بن المثنی (متوفای۳۰۷ ه)، مسند ابی یعلی، ج۳، ص۱۹۴، ح۱۶۲۳، تحقیق:حسین سلیم اسد، ناشر:دار المامون للتراث - دمشق، الطبعة:الاولی، ۱۴۰۴ ه - ۱۹۸۴م.
...
wikifeqh: پیش بینی_جنگ های_امام_علی_توسط_پیامبر