پویایی کلیو نامی است که برگرفته ای واژهٔ کلیو ( اسطوره ) و واژهٔ پویایی ( دینامیک ) است. کلیو یکی از نه موز ( اسطوره ) مشهور است و دینامیک به فراشد ( پروسه ) ای که با زمان تغییر می کند گفته می شود. پویایی کلیو یک مبحث میان رشته ای است که تدوین مدل ریاضی برای فراشد ( پروسه ) های تاریخی اهتمام دارد. [ ۱]
این واژه نخستین بار توسط پیتر تورچین ( به انگلیسی: Peter Turchin ) در سال ۲۰۰۳ بکار برده شد و اشکالی از آن را می تواند در آثار ابن خلدون، جک گلدستون، رندال کالینز ( به انگلیسی: Randall Collins ) ، جان کملوس ( به انگلیسی: John Komlos ) ، سرگی نفدوف ( به انگلیسی: Sergey Nefedov ) و آندری کاراطایف مشاهده کرد.
بیشتر پروسه های تاریخی پویا هستند، یعنی در گذر زمان تغییر می کنند. همگام با قبض و بسط ملت ها؛ جمعیت های کاهش یا افزایش می یابند، اقتصاد شکوفا شده یا کاسد می شود. برای درک بهتر از این رویکرد یک پدیدهٔ جامع را در نظر بگیرید، رویکرد پویایی کلیو پدیده را به بخش های مجزا از هم تقسیم کرده و تلاش می کند یک مدل جهت نمودار کردن کنش های این سامانه ارائه دهد. این مدل نشان خواهد داد که هر یک از این بخش ها چگونه با یکدیگر تعامل خواهند داشت. این بخش ها همان زیرسامانه ها در نظریه سامانه ها هستند؛ و این مدل نیز درست مانند نظریه سامانه ها جهان را مجموعه ای از سیستم های کنشگر می بیند. مدل ریاضی بدست آمده از اعمال رویکرد بالا، سنگ بنای مطالعات بعدی و فرضیه هایی که رد یا اثبات خواهند شد قرار می گیرد. این روش ( مدل سازی ) باعث می شود تا یافته های تاریخی بر روی شالوده ای از ریاضی بررسی شوند و تئوری های تاریخی مرجعی قدرتمند مانند یک مدل ریاضی برای رد یا اثبات داشته باشند. این رویکردی است که پویایی کلیو برای مطالعه تاریخ توصیه می کند. ایزاک آسیموف نیز رویکرد مشابه ای با نام سایکوهیستوری بنا نهاده بود که پایهٔ بخشی از داستان های تاریخی اش قرار گرفت.
بین الریاضیات والتاریخ ونهایة الأمم!
• Goldstone J. 1991. Revolution and Rebellion in the Early Modern World. Berkeley, California: University of California Press.
• Komlos J. , Nefedov S. 2002. Compact Macromodel of Pre - Industrial Population Growth. Historical Methods. ( 35 ) : 92–94.
• آندری کاراطایف A. , Malkov A. , Khaltourina D. 2006a. Introduction to Social Macrodynamics: Compact Macromodels of the World System Growth. Moscow: URSS. ISBN 5 - 484 - 00414 - 4.
• آندری کاراطایف، A. , Malkov, A. , & Khaltourina, D. 2006b. Introduction to Social Macrodynamics: Secular Cycles and Millennial Trends. Moscow: URSS. ISBN 5 - 484 - 00559 - 0
• آندری کاراطایف، A. & Khaltourina D. 2006 Introduction to Social Macrodynamics: Secular Cycles and Millennial Trends in Africa. Moscow: URSS. ISBN 5 - 484 - 00560 - 4
• آندری کاراطایف A. , Zinkina J. Egyptian Revolution: A Demographic Structural Analysis. Entelequia. Revista Interdisciplinar 13 ( 2011 ) : 139 - 165.
• آندری کاراطایف A. et al. , A Trap At The Escape From The Trap? Demographic - Structural Factors of Political Instability in Modern Africa and West Asia. Cliodynamics 2/2 ( 2011 ) : 1 - 28.
• Turchin P. 2003. Historical Dynamics: Why States Rise and Fall. Princeton, NJ: Princeton University Press.
• Turchin P. 2006. Population Dynamics and Internal Warfare: A Reconsideration. Social Evolution & History 5 ( 2 ) : 112–147 ( with آندری کاراطایف ) .
• Turchin P. et al. , eds. 2007. History & Mathematics: Historical Dynamics and Development of Complex Societies. Moscow: KomKniga. ISBN 5 - 484 - 01002 - 0
• Turchin P. , Nefedov S. 2009. Secular Cycles. Princeton, NJ: Princeton University Press.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاین واژه نخستین بار توسط پیتر تورچین ( به انگلیسی: Peter Turchin ) در سال ۲۰۰۳ بکار برده شد و اشکالی از آن را می تواند در آثار ابن خلدون، جک گلدستون، رندال کالینز ( به انگلیسی: Randall Collins ) ، جان کملوس ( به انگلیسی: John Komlos ) ، سرگی نفدوف ( به انگلیسی: Sergey Nefedov ) و آندری کاراطایف مشاهده کرد.
بیشتر پروسه های تاریخی پویا هستند، یعنی در گذر زمان تغییر می کنند. همگام با قبض و بسط ملت ها؛ جمعیت های کاهش یا افزایش می یابند، اقتصاد شکوفا شده یا کاسد می شود. برای درک بهتر از این رویکرد یک پدیدهٔ جامع را در نظر بگیرید، رویکرد پویایی کلیو پدیده را به بخش های مجزا از هم تقسیم کرده و تلاش می کند یک مدل جهت نمودار کردن کنش های این سامانه ارائه دهد. این مدل نشان خواهد داد که هر یک از این بخش ها چگونه با یکدیگر تعامل خواهند داشت. این بخش ها همان زیرسامانه ها در نظریه سامانه ها هستند؛ و این مدل نیز درست مانند نظریه سامانه ها جهان را مجموعه ای از سیستم های کنشگر می بیند. مدل ریاضی بدست آمده از اعمال رویکرد بالا، سنگ بنای مطالعات بعدی و فرضیه هایی که رد یا اثبات خواهند شد قرار می گیرد. این روش ( مدل سازی ) باعث می شود تا یافته های تاریخی بر روی شالوده ای از ریاضی بررسی شوند و تئوری های تاریخی مرجعی قدرتمند مانند یک مدل ریاضی برای رد یا اثبات داشته باشند. این رویکردی است که پویایی کلیو برای مطالعه تاریخ توصیه می کند. ایزاک آسیموف نیز رویکرد مشابه ای با نام سایکوهیستوری بنا نهاده بود که پایهٔ بخشی از داستان های تاریخی اش قرار گرفت.
بین الریاضیات والتاریخ ونهایة الأمم!
• Goldstone J. 1991. Revolution and Rebellion in the Early Modern World. Berkeley, California: University of California Press.
• Komlos J. , Nefedov S. 2002. Compact Macromodel of Pre - Industrial Population Growth. Historical Methods. ( 35 ) : 92–94.
• آندری کاراطایف A. , Malkov A. , Khaltourina D. 2006a. Introduction to Social Macrodynamics: Compact Macromodels of the World System Growth. Moscow: URSS. ISBN 5 - 484 - 00414 - 4.
• آندری کاراطایف، A. , Malkov, A. , & Khaltourina, D. 2006b. Introduction to Social Macrodynamics: Secular Cycles and Millennial Trends. Moscow: URSS. ISBN 5 - 484 - 00559 - 0
• آندری کاراطایف، A. & Khaltourina D. 2006 Introduction to Social Macrodynamics: Secular Cycles and Millennial Trends in Africa. Moscow: URSS. ISBN 5 - 484 - 00560 - 4
• آندری کاراطایف A. , Zinkina J. Egyptian Revolution: A Demographic Structural Analysis. Entelequia. Revista Interdisciplinar 13 ( 2011 ) : 139 - 165.
• آندری کاراطایف A. et al. , A Trap At The Escape From The Trap? Demographic - Structural Factors of Political Instability in Modern Africa and West Asia. Cliodynamics 2/2 ( 2011 ) : 1 - 28.
• Turchin P. 2003. Historical Dynamics: Why States Rise and Fall. Princeton, NJ: Princeton University Press.
• Turchin P. 2006. Population Dynamics and Internal Warfare: A Reconsideration. Social Evolution & History 5 ( 2 ) : 112–147 ( with آندری کاراطایف ) .
• Turchin P. et al. , eds. 2007. History & Mathematics: Historical Dynamics and Development of Complex Societies. Moscow: KomKniga. ISBN 5 - 484 - 01002 - 0
• Turchin P. , Nefedov S. 2009. Secular Cycles. Princeton, NJ: Princeton University Press.
wiki: پویایی کلیو