پشتکوه
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
دو فرسخ و نیم جنوب باشت است
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] پُشْتْکوه، منطقه ای تاریخی در باختر ایران که تقریباً با استان ایلام مطابقت دارد.
از آغاز پادشاهی شاهان صفوی، منطقه لُر کوچک به لرستان فِیلی معروف شد و لرستان فیلی در زمان سلطنت آقامحمدخان قاجار (۱۲۱۰-۱۲۱۱ق/۱۷۹۶-۱۷۹۷م) به دو منطقه پشتکوه و پیشکوه تقسیم گردید. کبیرکوه (کوه کَوَر، کَبَر) از کوه های بلند و مهم کوهستان زاگرس و مرز میان دو منطقه است. برخی از جغرافی نویسان، رودبزرگ سیمره را نیز مرز میان پشتکوه و پیشکوه دانسته اند.
← علت نام گذاری
پشتکوه را شامل رشته های کوهستانی و جلگه هایی در میان کوه ها دانسته اند که به صورت نفوذناپذیری از کرانه راست رود کرخه تا مرز امتداد دارد. کوه های این منطقه از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده اند. کبیرکوه عظیم ترین و منظم ترین کوهستان ناحیه است که به طول ۱۶۰کم مانند دیواره ای پشتکوه را از داخل ایران جدا می کند و گردنه های کوچکی آن را به پیشکوه پیوند می دهد.
← آب و هوا
با نشانی هایی که برخی از مورخان از زیستگاه قوم کاسی (کاشو یا کاشی) در غرب ایران و در دامنه های کوهستان زاگرس به دست داده اند، دانسته می شود که سرزمین لرها، از جمله منطقه پشتکوه، در نیمه نخست هزاره ۲ق م، زیستگاه این قوم باستانی بوده است و آن ها از همین جا به جلگه بین النهرین سرازیر شده، بر امپراتوری بابل دست یافتند و توانستند نزدیک ۶ قرن بر آن فرمان رانند. پشتکوه منطبق با ناحیه تاریخی «ماسَبَدان» (ماسپتان، ماه سُبُدان، ماسَبَذان) است. استرابن از این منطقه با نام «مساباتیس» نام برده، و افزوده است که به ماد (مدیا) تعلق دارد، و برخی نیز آن را از سرزمین های ایلام دانسته اند. او جای مساباتیس را در جنوب ماد، در کوه های زاگرس ذکر کرده است.
← دوره پارتی متقدم
...
از آغاز پادشاهی شاهان صفوی، منطقه لُر کوچک به لرستان فِیلی معروف شد و لرستان فیلی در زمان سلطنت آقامحمدخان قاجار (۱۲۱۰-۱۲۱۱ق/۱۷۹۶-۱۷۹۷م) به دو منطقه پشتکوه و پیشکوه تقسیم گردید. کبیرکوه (کوه کَوَر، کَبَر) از کوه های بلند و مهم کوهستان زاگرس و مرز میان دو منطقه است. برخی از جغرافی نویسان، رودبزرگ سیمره را نیز مرز میان پشتکوه و پیشکوه دانسته اند.
← علت نام گذاری
پشتکوه را شامل رشته های کوهستانی و جلگه هایی در میان کوه ها دانسته اند که به صورت نفوذناپذیری از کرانه راست رود کرخه تا مرز امتداد دارد. کوه های این منطقه از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده اند. کبیرکوه عظیم ترین و منظم ترین کوهستان ناحیه است که به طول ۱۶۰کم مانند دیواره ای پشتکوه را از داخل ایران جدا می کند و گردنه های کوچکی آن را به پیشکوه پیوند می دهد.
← آب و هوا
با نشانی هایی که برخی از مورخان از زیستگاه قوم کاسی (کاشو یا کاشی) در غرب ایران و در دامنه های کوهستان زاگرس به دست داده اند، دانسته می شود که سرزمین لرها، از جمله منطقه پشتکوه، در نیمه نخست هزاره ۲ق م، زیستگاه این قوم باستانی بوده است و آن ها از همین جا به جلگه بین النهرین سرازیر شده، بر امپراتوری بابل دست یافتند و توانستند نزدیک ۶ قرن بر آن فرمان رانند. پشتکوه منطبق با ناحیه تاریخی «ماسَبَدان» (ماسپتان، ماه سُبُدان، ماسَبَذان) است. استرابن از این منطقه با نام «مساباتیس» نام برده، و افزوده است که به ماد (مدیا) تعلق دارد، و برخی نیز آن را از سرزمین های ایلام دانسته اند. او جای مساباتیس را در جنوب ماد، در کوه های زاگرس ذکر کرده است.
← دوره پارتی متقدم
...
wikifeqh: پشتکوه
دانشنامه عمومی
پشتکوه (استان ایلام). پشتکوه[ ۱] [ ۲] [ ۳] [ ۴] [ ۵] [ ۶] [ ۷] [ ۸] [ ۹] [ ۱۰] [ ۱۱] [ ۱۲] یا همان لرستان پشتکوه [ ۱۳] [ ۱۴] منطقه ای قدیمی تاریخی در غرب ایران است که امروزه تقریباً با استان ایلام مطابقت دارد. [ ۱۵] [ ۱۶] ساکنان این سرزمین ها شامل مردم لر، بوده اند. [ ۱۷] [ ۱۸] [ ۱۹] [ ۲۰] [ ۲۱] دانشنامه ایرانیکا برخی ایلات ساکن پشتکوه را نیز عرب معرفی کرده است. [ ۲۲] در اسناد قدیمی این منطقه پشتکوه نامیده شده است. [ ۲۳]
از آغاز پادشاهی شاهان صفوی، منطقه لُر کوچک به لرستان فِیلی معروف شد و لرستان فیلی در زمان سلطنت آقامحمدخان قاجار ( ۱۲۱۰–۱۲۱۱ق/۱۷۹۶–۱۷۹۷م ) به دو منطقه پیشکوه و پشتکوه تقسیم گردید. [ ۲۴]
هنری راولینسون که در ۱۸۳۶ از پشتکوه دیدن کرده، اغلب ایلات پشتکوه را «علی اللهی» معرفی می کند که به پیروان دین یارسان گفته می شود. [ ۱۳]
منطقه پشتکوه، در قسمت غربی سرزمین لرستان قدیم است که رشته کوه کبیرکوه آن را از لرستان پیشکوه جدا می سازد و قرار گرفتن آن در پشتِ ( مغرب ) این کوه، وجه تسمیه نام آن است. در منابع قرن سیزدهم از این منطقه نام برده شده است. [ ۲۵] این منطقه از شمال غرب به سرزمین کلهرها، از شمال شرق و جنوب شرق به رودخانه سمیره و کرخه، و از جنوب و جنوب غرب به جلگه بین النهرین محدود است. [ ۲۶] جغرافیای لرستان از جنوب کرمانشاهان شروع و به خوزستان ختم می شده است. کبیرکوه به عنوان حد فاصل بین لرستان پیشکوه و لرستان پشتکوه به شمار می رفت. [ ۲۷] [ ۲۸] پشتکوه بیش تر از پیشکوه شناخته شده است، زیرا در سده ۱۳ ه. ق/۱۹م، فرمانروایانی بر این ناحیه حکومت کرده اند که توانسته بودند نظم را در این سرزمین برقرار سازند. [ ۲۹] منطقه پشتکوه به سبب مرز مشترک با عراق، همواره از اهمیت بیشتری از منطقه پیشکوه برخوردار بوده است. [ ۳۰] ولایت تاریخی ماسبدان از ولایت های پهله باستان، بخش عمده ای از منطقه پشتکوه را در بر می گرفته است. [ ۳۱] [ ۳۲] [ ۳۳] [ ۳۴] [ ۳۵] منطقه پشتکوه به دو صفحه: صفحه کرد و صفحه مهکی تقسیم می شد. [ ۳۶]
ساکنان پشتکوه را لرها تشکیل می دهند. لرهای پشتکوه بیشتر در مناطق جنوبی پشتکوه ساکن هستند و در زمان والیان پشتکوه، بخش زیادی از عمله والی را تشکیل می دادند. [ ۳۷] برخی از طوایف لر مانند کایدخورده و شوهان از قدیم در پشتکوه ساکن بوده اند، [ ۳۷] البته برخی این دو را برادر دانسته و اصالتا از طوایف چهارلنگ بختیاری دانسته اند. [ ۳۸] بعضی از طوایف لر مانند رشنو و حیدری، در اوایل دوره قاجار به همراه حسن خان والی از پیشکوه به پشتکوه مهاجرت کردند. [ ۳۷] بخشی از ایل لرتبار دیناروند نیز در اوایل دوره قاجار با رفتن والیان به پشتکوه از دشت کرگاه ( جنوب غربی شهر خرم آباد ) به پشتکوه مهاجرت کردند. [ ۳۹] استارک زیباترین ساکنان شهر بغداد را، لرهای پشتکوهی دانسته است و بنا به نوشته او، پشتکوهیان در نمایشی که هرسال یک بار در بغداد برپا می کنند، طرز زندگی و نیز منطقه خویش را به تماشاچیان نشان می دهند و ترانه هایی با صدای بلند می خوانند که مانند آواهای نواحی کوهستانی آلپ است. همه صحنه های این نمایش را می توان در خود سرزمین پشتکوه به چشم دید. [ ۴۰] از نوشته های برخی از گردشگران که به پشتکوه رفته اند، چنین برمی آید که لرهای این سرزمین چهره و اندامی زیبا داشته، و مردمانی دلیر بوده اند. [ ۴۱] دانشنامه ایرانیکا از فیلی ها به عنوان گروهی از مردم لر در نزدیکی خرم آباد[ ۴۲] یاد کرده است اما در عین حال در مورد فیلی های پشتکوه گفته است که اطلاعات کمی وجود دارد. [ ۴۳]
از آغاز پادشاهی شاهان صفوی، منطقه لُر کوچک به لرستان فِیلی معروف شد و لرستان فیلی در زمان سلطنت آقامحمدخان قاجار ( ۱۲۱۰–۱۲۱۱ق/۱۷۹۶–۱۷۹۷م ) به دو منطقه پیشکوه و پشتکوه تقسیم گردید. [ ۲۴]
هنری راولینسون که در ۱۸۳۶ از پشتکوه دیدن کرده، اغلب ایلات پشتکوه را «علی اللهی» معرفی می کند که به پیروان دین یارسان گفته می شود. [ ۱۳]
منطقه پشتکوه، در قسمت غربی سرزمین لرستان قدیم است که رشته کوه کبیرکوه آن را از لرستان پیشکوه جدا می سازد و قرار گرفتن آن در پشتِ ( مغرب ) این کوه، وجه تسمیه نام آن است. در منابع قرن سیزدهم از این منطقه نام برده شده است. [ ۲۵] این منطقه از شمال غرب به سرزمین کلهرها، از شمال شرق و جنوب شرق به رودخانه سمیره و کرخه، و از جنوب و جنوب غرب به جلگه بین النهرین محدود است. [ ۲۶] جغرافیای لرستان از جنوب کرمانشاهان شروع و به خوزستان ختم می شده است. کبیرکوه به عنوان حد فاصل بین لرستان پیشکوه و لرستان پشتکوه به شمار می رفت. [ ۲۷] [ ۲۸] پشتکوه بیش تر از پیشکوه شناخته شده است، زیرا در سده ۱۳ ه. ق/۱۹م، فرمانروایانی بر این ناحیه حکومت کرده اند که توانسته بودند نظم را در این سرزمین برقرار سازند. [ ۲۹] منطقه پشتکوه به سبب مرز مشترک با عراق، همواره از اهمیت بیشتری از منطقه پیشکوه برخوردار بوده است. [ ۳۰] ولایت تاریخی ماسبدان از ولایت های پهله باستان، بخش عمده ای از منطقه پشتکوه را در بر می گرفته است. [ ۳۱] [ ۳۲] [ ۳۳] [ ۳۴] [ ۳۵] منطقه پشتکوه به دو صفحه: صفحه کرد و صفحه مهکی تقسیم می شد. [ ۳۶]
ساکنان پشتکوه را لرها تشکیل می دهند. لرهای پشتکوه بیشتر در مناطق جنوبی پشتکوه ساکن هستند و در زمان والیان پشتکوه، بخش زیادی از عمله والی را تشکیل می دادند. [ ۳۷] برخی از طوایف لر مانند کایدخورده و شوهان از قدیم در پشتکوه ساکن بوده اند، [ ۳۷] البته برخی این دو را برادر دانسته و اصالتا از طوایف چهارلنگ بختیاری دانسته اند. [ ۳۸] بعضی از طوایف لر مانند رشنو و حیدری، در اوایل دوره قاجار به همراه حسن خان والی از پیشکوه به پشتکوه مهاجرت کردند. [ ۳۷] بخشی از ایل لرتبار دیناروند نیز در اوایل دوره قاجار با رفتن والیان به پشتکوه از دشت کرگاه ( جنوب غربی شهر خرم آباد ) به پشتکوه مهاجرت کردند. [ ۳۹] استارک زیباترین ساکنان شهر بغداد را، لرهای پشتکوهی دانسته است و بنا به نوشته او، پشتکوهیان در نمایشی که هرسال یک بار در بغداد برپا می کنند، طرز زندگی و نیز منطقه خویش را به تماشاچیان نشان می دهند و ترانه هایی با صدای بلند می خوانند که مانند آواهای نواحی کوهستانی آلپ است. همه صحنه های این نمایش را می توان در خود سرزمین پشتکوه به چشم دید. [ ۴۰] از نوشته های برخی از گردشگران که به پشتکوه رفته اند، چنین برمی آید که لرهای این سرزمین چهره و اندامی زیبا داشته، و مردمانی دلیر بوده اند. [ ۴۱] دانشنامه ایرانیکا از فیلی ها به عنوان گروهی از مردم لر در نزدیکی خرم آباد[ ۴۲] یاد کرده است اما در عین حال در مورد فیلی های پشتکوه گفته است که اطلاعات کمی وجود دارد. [ ۴۳]
wiki: پشتکوه (استان ایلام)
پشتکوه (بندرعباس). پَشتَکوه، روستایی در دهستان جلابی بخش تخت شهرستان بندرعباس در استان هرمزگان ایران است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت این روستا برابر با ۵۶۶ نفر ( ۱۶۷ خانوار ) بوده است. [ ۱]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت این روستا برابر با ۵۶۶ نفر ( ۱۶۷ خانوار ) بوده است. [ ۱]
wiki: پشتکوه (بندرعباس)
دانشنامه آزاد فارسی
پُشتکوه
منطقه ای کمابیش مطابق با استان ایلام کنونی، واقع در غرب رشته کوه های کبیرکوه. این منطقه از غرب با عراق هم مرز است و از شرق، از طریق کبیرکوه، از منطقۀ پیشکوه جدا می شود. سکنۀ بومی نواحی شمالی پُشتکوه را طوایف کرد و نواحیِ جنوبی آن را طوایف لر تشکیل می دهند.
منطقه ای کمابیش مطابق با استان ایلام کنونی، واقع در غرب رشته کوه های کبیرکوه. این منطقه از غرب با عراق هم مرز است و از شرق، از طریق کبیرکوه، از منطقۀ پیشکوه جدا می شود. سکنۀ بومی نواحی شمالی پُشتکوه را طوایف کرد و نواحیِ جنوبی آن را طوایف لر تشکیل می دهند.
wikijoo: پشتکوه
پیشنهاد کاربران
سلام پشتکوه یعنی قناتی که پشتش به کوه وصل میباشد ودربرابر خشک سالیهای چندین ساله کم اب نمیشود به طوریکه در خشکسالی های اخیر این امر به خوبی ثابت شد
استان لرستان به بخش تقسیم می شد
پیش کوه*استان لرستان *
پشت کوه *استان ایلام *
پیش کوه*استان لرستان *
پشت کوه *استان ایلام *
در دوران مخامنشیان نام دیگر رشته کوه زاگرس بود