پرونده (رایانه). در فرهنگ رایانه، پرونده[ ۱] یا فایل ( به انگلیسی: File ) به کوچک ترین واحد منطقی ذخیره سازی بر روی
دیسک گفته می شود که
کاربر یا برنامه ساز، قادر به مشاهده و دستکاری آن است. در یک تعریف کلی، فایل مجموعه ای است دارای یک نام ( و معمولاً دارای یک ساختار درونی مشخص ) از نمونه های مختلف یک یا چند نوع رکورد. البته ممکن است فایل اصلاً مجموعه ای از رکوردها نباشد، بلکه صرفاً دنباله ای بی ساختار از
نویسه ها باشد که از نظر سیستم فایل، معنای خاصی هم ندارند. [ ۲]
انواع فایل های کامپیوتری به اهداف گوناگون ساخته می شوند. فایل می تواند برای ذخیره سازی متن ها، عکس ها، فیلم ها،
آهنگ ها و برنامه های کامپیوتری یا طیف گسترده ای در داده ها استفاده شود.
واژهٔ فایل از کلمهٔ لاتین filum گرفته شده است. تقریباً از سال ۱۹۵۰ که در رادیو از این کلمه برای توصیف تیوب های جدید
حافظه مورد استفاده قرار گرفت، این واژه وارد ادبیات علوم
رایانه شد. در استفاده های اولی، به اطلاعات موجود روی یک سخت افزار فایل گفته می شد؛ مثلاً هارددیسک های شرکت
IBM را «فایل دیسک» می نامیدند. در سال ۱۹۵۲ این واژه برای اشاره به اطلاعات موجود بر روی
کارت پانچ ها استفاده می شد. اگرچه امروزه استفاده از مفهوم اولیهٔ فایل تا حد زیادی کاهش پیدا کرده است. [ ۳]
در بیشتر
سیستم عامل های جدید، پرونده ها در آرایه هایی از
بایت ها ذخیره می شوند. به عبارتی دیگر، بیت ها، بایت ها را می سازند، بایت ها در کنار یکدیگر به
رشته ( به انگلیسی: String ) معنا می دهند. به رشتهٔ معنادار، فیلد می گویند. مجموعهٔ فیلدها، رکورد، و مجموعهٔ رکوردها، فایل یا پرونده را می سازد. به مجموعه ای از پرونده ها یک
پایگاه داده گفته می شود.
محتویات پرونده نمایانگر نوع آن است که معمولاً با
پسوند نام پرونده نشان داده می شود؛ این پسوند نحوهٔ سازماندهی بایت ها را مشخص می کند تا به درستی خوانده شوند. برای مثال، بایت های یک متن نوشتاری ساده ( که در
سیستم عامل ویندوز با پسوند txt. نشان داده می شود ) به وسیله یوتی اف - ۸ یا
کد اسکی شناخته می شوند. اکثر گونه های پرونده، تعداد کمی بایت را به ذخیره سازی
فراداده ( به انگلیسی: Metadata ) اختصاص می دهند که به فایل این امکان را می دهد که اندک اطلاعاتی را دربارهٔ خود ذخیره کند.
به مقدار داده ای که یک پروندهٔ کامپیوتری می تواند نگهداری کند، اندازه پرونده می گویند. این اندازه که با تغییرات کاربر می تواند تغییر کند، معمولاً بر اساس واحدهایی مثل بایت بیان می شود. در رایانه های قدیمی تر،
بلوک ها توسط فایل ها در یک حافظهٔ فیزیکی نگهداری می شدند.
