پرده گردانی، مُدگردی یا مُدولاسیون ( به فرانسوی: modulation ) ، در موسیقی تغییر از یک تونالیته ( تونیک یا مرکز تنال ) به گامِ دیگر است. این ممکن است با تغییر سرکلید همراه باشد یا نباشد. مدولاسیون ها ساختار یا فرم بسیاری از قطعات را تغییر یا به بیان جدیدی منتقل می کنند. در این تغییر از آکورد به عنوان پایه، تقویت کننده، واسطهٔ تنالیته یا گذر استفاده می شود.
مدگردی بخش اساسیِ هنر است. بدون آن موسیقیِ کمی وجود دارد، زیرا یک قطعه، زیبایی واقعیِ خود را از تعداد زیادی مُدِ ثابت نمی پذیرد، بلکه از بافت ظریفِ مدگردیِ آن ناشی می شود.
مدولاسیون یا مدگردی عبارت است از روشی برای تغییر در تنالیته از طریقِ به کار گرفتن نظم و قواعدی که بتوان این انتقال را به خوبی انجام داد. [ ۴] در تاریخ موسیقی، پرده گردانی پس از تثبیت گام های مینور و ماژور به وجود آمد. این امر به منظور خروج از یک تنالیتهٔ خاص، پرهیز از یک نواختیِ قطعهٔ موسیقی و ایجاد تنوع استفاده می شود. [ ۵]
در تمامی فرم های موسیقی کلاسیک از قطعات کوچک تا سمفونی، کنسرتو، پرلود، فوگ، انوانسیون و بسیاری دیگر، از مدولاسیون به صورت گسترده ای استفاده شده است. در این میان هر نوع تغییرات کروماتیکی مدولاسیون محسوب نمی شود، بلکه ممکن است در درونِ یک تم یا قسمتِ «بسط و گسترش» به عنوان تنالیتهٔ میانی در نظر گرفته شود. مدگردی زمانی تثبیت می شود که با یک کادانس کامل به تنالیتهٔ جدید وارد شود. با گذشت زمان، پرده گردانی گسترش زیادی پیدا کرد و ابتدا با آکورد مشترک و گام نزدیک آغاز شد و سپس در موسیقی قرن نوزدهم با حفظ مرکز تنال، به گام های خیلی دورتر انتقال پیدا می کرد. [ ۶]
راه های زیادی برای مدگردی وجود دارد، اما سه نوع از آن را به عنوان اصلی ترین روش برای انتقال هارمونیک می دانند که شامل: مدگردی دیاتونیک، کروماتیک و آنارمونیک است. [ ۷]
• مدگردی هارمونیک: از طریق آکورد شبه تونیک، نمایان و آکورد مشترک. [ ۸]
• مدگردی ملودیک: از راه آکوردهای شبه تونیک و استفاده از نت محسوس گام جدید. [ ۸]
• مدگردی «متریک و ریتمیک»: آکوردهای شبه تونیک و نمایان با ضرب های آکسان دار برای تقویت آکورد مشترک. [ ۸]
روشِ دیگر استفاده از سکانس است که به وسیلهٔ آن می شود به تنالیته های خیلی دور مدگردی کرد. [ ۹] یک خط ملودی نیز به تنهایی می تواند در مسیر خود با حرکات کروماتیک و استفاده از نت های زینت مدگردی انجام دهد. [ ۱۰]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفمدگردی بخش اساسیِ هنر است. بدون آن موسیقیِ کمی وجود دارد، زیرا یک قطعه، زیبایی واقعیِ خود را از تعداد زیادی مُدِ ثابت نمی پذیرد، بلکه از بافت ظریفِ مدگردیِ آن ناشی می شود.
مدولاسیون یا مدگردی عبارت است از روشی برای تغییر در تنالیته از طریقِ به کار گرفتن نظم و قواعدی که بتوان این انتقال را به خوبی انجام داد. [ ۴] در تاریخ موسیقی، پرده گردانی پس از تثبیت گام های مینور و ماژور به وجود آمد. این امر به منظور خروج از یک تنالیتهٔ خاص، پرهیز از یک نواختیِ قطعهٔ موسیقی و ایجاد تنوع استفاده می شود. [ ۵]
در تمامی فرم های موسیقی کلاسیک از قطعات کوچک تا سمفونی، کنسرتو، پرلود، فوگ، انوانسیون و بسیاری دیگر، از مدولاسیون به صورت گسترده ای استفاده شده است. در این میان هر نوع تغییرات کروماتیکی مدولاسیون محسوب نمی شود، بلکه ممکن است در درونِ یک تم یا قسمتِ «بسط و گسترش» به عنوان تنالیتهٔ میانی در نظر گرفته شود. مدگردی زمانی تثبیت می شود که با یک کادانس کامل به تنالیتهٔ جدید وارد شود. با گذشت زمان، پرده گردانی گسترش زیادی پیدا کرد و ابتدا با آکورد مشترک و گام نزدیک آغاز شد و سپس در موسیقی قرن نوزدهم با حفظ مرکز تنال، به گام های خیلی دورتر انتقال پیدا می کرد. [ ۶]
راه های زیادی برای مدگردی وجود دارد، اما سه نوع از آن را به عنوان اصلی ترین روش برای انتقال هارمونیک می دانند که شامل: مدگردی دیاتونیک، کروماتیک و آنارمونیک است. [ ۷]
• مدگردی هارمونیک: از طریق آکورد شبه تونیک، نمایان و آکورد مشترک. [ ۸]
• مدگردی ملودیک: از راه آکوردهای شبه تونیک و استفاده از نت محسوس گام جدید. [ ۸]
• مدگردی «متریک و ریتمیک»: آکوردهای شبه تونیک و نمایان با ضرب های آکسان دار برای تقویت آکورد مشترک. [ ۸]
روشِ دیگر استفاده از سکانس است که به وسیلهٔ آن می شود به تنالیته های خیلی دور مدگردی کرد. [ ۹] یک خط ملودی نیز به تنهایی می تواند در مسیر خود با حرکات کروماتیک و استفاده از نت های زینت مدگردی انجام دهد. [ ۱۰]
wiki: پرده گردانی