پخت (شیمی). پخت یا کیورینگ ( به انگلیسی: Curing ) یک فرآیند شیمیایی است، که در
شیمی پلیمر و
مهندسی فرآیند به کار می رود و باعث
چقرمه شدن یا سخت شدن یک ماده
پلیمری با
اتصال عرضی زنجیره های پلیمری می شود. [ ۱] اصطلاح "پخت" را می توان برای تمام فرآیندهایی که در آن یک محصول
جامد از محلولی
مایع به دست می آید استفاده کرد، حتی اگر به شدت با تولید
پلیمرهای گرماسخت همراه باشد، مانند
پلاستیزول های PVC. [ ۲]
در طول فرآیند پخت،
مونومر ها و
الیگومر های منفرد، به صورت مخلوط یا غیر مخلوط با عامل پخت، واکنش نشان می دهند و یک شبکه پلیمری سه بعدی را تشکیل می دهند. [ ۳]
در همان
بخش اول واکنش، انشعابی از مولکول ها با معماری های مختلف تشکیل می شوند و
جرم مولکولی آن ها به مرور زمان با میزان واکنش افزایش می یابد تا اندازه شبکه با اندازه سیستم برابر شود. این سیستم،
حلالیت خود را از دست داده و
گران روی آن به بی نهایت میل می کند.
مولکول های باقی مانده شروع به همزیستی با شبکه ماکروسکوپی میکنند تا زمانی که با شبکه واکنش نشان دهند و
اتصال های عرضی دیگری را ایجاد کنند. چگالی اتصال عرضی افزایش می یابد تا زمانی که سیستم به پایان
واکنش شیمیایی برسد. [ ۳]
شرایط القای پخت می تواند توسط گرما، تابش، پرتوهای الکترونی یا افزودنی های شیمیایی ایجاد شود. به نقل از IUPAC : کیورینگ "ممکن است نیاز به مخلوط کردن با یک عامل پخت شیمیایی داشته یا نداشته باشد. "[ ۱] بنابراین، دو دسته گسترده عبارتند از ( الف ) پخت ناشی از افزودنی های شیمیایی ( همچنین با نام عوامل پخت یا سخت کننده ها نیز شناخته می شوند ) و ( ب ) پخت در غیاب مواد افزودنی. یک مورد حد واسط شامل مخلوطی از
رزین و مواد افزودنی است که به محرک خارجی ( نور، گرما، تابش ) برای القای پخت نیاز دارد.
روش پخت بستگی به نوع رزین و کاربرد آن دارد. در این فرآیند توجه ویژه ای به انقباض ناشی از پخت می شود و معمولاً مقادیر کوچک انقباض ( 2 - 3٪ ) مطلوب می باشد. [ ۲]
معمولاً با استفاده از مواد افزودنی که اغلب سخت کننده نامیده می شوند، فرایند پخت صورت می گیرد. اغلب
از پلی آمین ها به عنوان سخت کننده استفاده می شود، زیرا گروه های آمین حلقه های اپوکسید را باز می کنند.
در
لاستیک ، پخت با افزودن یک اتصال دهنده متقابل ایجاد می شود. فرآیند حاصل را ولکانیزاسیون
گوگرد می نامند. طی این فرایند گوگرد تجزیه می شود و
پیوندهای عرضی پلی سولفیدی بین
بخش های زنجیره های پلیمری ایجاد می کند. استحکام و دوام و همچنین سایر خواص مواد را درجه اتصال عرضی تعیین می کند. [ ۵]
