پانوتیا ( نام علمی: Pannotia ) ابرقاره ای فرضی است که از دورهٔ کوه زایی پان آفریقایی در حدود ۶۰۰ میلیون سال پیش تا پایان دورهٔ پرکامبرین در حدود ۵۵۰ میلیون سال پیش وجود داشته است. [ ۱] پانوتیا نخستین بار در سال ۱۹۹۷ توسط ایان دییِل[ یادداشت ۱] توصیف شد. این ابرقاره با نام ابرقارهٔ وندیان نیز شناخته می شود. ابر قارهٔ پانوتیا از حدود ۵۵۰ میلیون سال قبل به چهار قارهٔ لورنتیا، سیبریا، بالتیکا و گوندوانا تقسیم شد. [ یادداشت ۲] [ ۲] [ ۳]
در حدود ۷۵۰ میلیون سال پیش، ابرقارهٔ رودینیا از هم شکافت و به سه قارهٔ پروتو - لوراسیا ( که در نهایت گسیخت و در قالب لوراسیا دوباره شکل گرفت ) ، کراتون قاره ای کنگو و پروتو - گونداوانا ( شامل تمامی گندوانا به جز کراتون کنگو و آتلانتیکا ) تقسیم شد.
پروتو - لوراسیا با چرخشی به سمت جنوب به سوی قطب جنوب قرار گرفت و چرخش پروتو - گوندوانا در خلاف جهت حرکت عقربه های ساعت بود. کراتون کنگو در حدود ۶۰۰ میلیون سال پیش در بین پروتو - گوندوانا و پروتو - لوراسیا قرار گرفت و بدین ترتیب پانوتیا تشکیل شد. شواهد نشان می دهد که با قرار گرفتن توده های خشکی فراوان در نزدیکی دو قطب، یخچال های بیشتری در این زمان در مقایسه با هر زمان دیگری در تاریخ زمین شناسی پدید آمد.
پانوتیا ظاهری شبیه به V یی داشت که به سمت شمال شرقی قرار گرفته باشد. درون این V، اقیانوسی بود که به هنگام گسیخت رودینیا شکل گرفته بود. این اقیانوس پانتالاسا نام داشت که بعدتر به اقیانوس آرام اولیه تبدیل شد. همچنین تیغه ای میان اقیانوسی در میان این اقیانوس وجود داشت. در خارج از این V، اقیانوس باستانی بسیار بزرگی با نام اقیانوس پان آفریقایی قرار داشت که احتمالاً دور پانوتیا را فرا گرفته بود و اندازه ای برابر با اقیانوس پانتالاسا داشت.
پانوتیا عمری کوتاه داشت. برخوردهایی که باعث شکل گیری این ابرقاره شده بودند برخوردهایی زودگذر بودند و قاره های تشکیل دهندهٔ آن نیز خود داشتند تقسیم می شدند. پانوتیا تا حدود ۵۴۰ میلیون سال پیش یعنی تنها ۶۰ میلیون سال پس از تشکیلش از هم پاشید و به ۴ قارهٔ لورنتیا، بالتیکا، سیبریا و گوندوانا تقسیم شد. توده های تغییر شکل دادهٔ خشکی سپس بار دیگر به یکدیگر پیوستند و ابرقارهٔ پانجه آ شکل گرفت.
اصطلاح دیگری که برای نامیدن ابرقاره ای که گمان می رود در پایان دوران پیشین زیستی نو ( نئوپروتزوئیک ) وجود داشته به کار می رود «خشکی گواندانای بزرگ» است که در سال ۱۹۹۴ توسط استرن پیشنهاد گردید. بدین ترتیب این موضوع که ابرقارهٔ گوندوانا که در پایان دوران پیشین زیستی نو شکل گرفت خود زمانی بخشی از ابرقارهٔ بزرگتری در این زمان بوده است توسط این نام تأیید می شود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر حدود ۷۵۰ میلیون سال پیش، ابرقارهٔ رودینیا از هم شکافت و به سه قارهٔ پروتو - لوراسیا ( که در نهایت گسیخت و در قالب لوراسیا دوباره شکل گرفت ) ، کراتون قاره ای کنگو و پروتو - گونداوانا ( شامل تمامی گندوانا به جز کراتون کنگو و آتلانتیکا ) تقسیم شد.
پروتو - لوراسیا با چرخشی به سمت جنوب به سوی قطب جنوب قرار گرفت و چرخش پروتو - گوندوانا در خلاف جهت حرکت عقربه های ساعت بود. کراتون کنگو در حدود ۶۰۰ میلیون سال پیش در بین پروتو - گوندوانا و پروتو - لوراسیا قرار گرفت و بدین ترتیب پانوتیا تشکیل شد. شواهد نشان می دهد که با قرار گرفتن توده های خشکی فراوان در نزدیکی دو قطب، یخچال های بیشتری در این زمان در مقایسه با هر زمان دیگری در تاریخ زمین شناسی پدید آمد.
پانوتیا ظاهری شبیه به V یی داشت که به سمت شمال شرقی قرار گرفته باشد. درون این V، اقیانوسی بود که به هنگام گسیخت رودینیا شکل گرفته بود. این اقیانوس پانتالاسا نام داشت که بعدتر به اقیانوس آرام اولیه تبدیل شد. همچنین تیغه ای میان اقیانوسی در میان این اقیانوس وجود داشت. در خارج از این V، اقیانوس باستانی بسیار بزرگی با نام اقیانوس پان آفریقایی قرار داشت که احتمالاً دور پانوتیا را فرا گرفته بود و اندازه ای برابر با اقیانوس پانتالاسا داشت.
پانوتیا عمری کوتاه داشت. برخوردهایی که باعث شکل گیری این ابرقاره شده بودند برخوردهایی زودگذر بودند و قاره های تشکیل دهندهٔ آن نیز خود داشتند تقسیم می شدند. پانوتیا تا حدود ۵۴۰ میلیون سال پیش یعنی تنها ۶۰ میلیون سال پس از تشکیلش از هم پاشید و به ۴ قارهٔ لورنتیا، بالتیکا، سیبریا و گوندوانا تقسیم شد. توده های تغییر شکل دادهٔ خشکی سپس بار دیگر به یکدیگر پیوستند و ابرقارهٔ پانجه آ شکل گرفت.
اصطلاح دیگری که برای نامیدن ابرقاره ای که گمان می رود در پایان دوران پیشین زیستی نو ( نئوپروتزوئیک ) وجود داشته به کار می رود «خشکی گواندانای بزرگ» است که در سال ۱۹۹۴ توسط استرن پیشنهاد گردید. بدین ترتیب این موضوع که ابرقارهٔ گوندوانا که در پایان دوران پیشین زیستی نو شکل گرفت خود زمانی بخشی از ابرقارهٔ بزرگتری در این زمان بوده است توسط این نام تأیید می شود.
wiki: پانوتیا