پ

[ویکی فقه] پ، سومین حرفِ الفبای فارسی ، یکی از ۴ حرف مخصوص این زبان ـ در مقایسه با الفبای عربی ـ که به «بای فارسی»، «بای عجمی» و «بای معقود» نیز مشهور، و در حساب جُمّل برابر با حرف «ب» عربی (= ۲) است.
سیبویه و حمزه اصفهانی تلفظ آن را میان باء و فاء وصف کرده اند و ابن سینا آن را باء مشدد خوانده است.
پ در لغت نامه های کهن فارسی
در برخی از لغت نامه های کهن فارسی این حرف به صورت «ب» نوشته می شده، و بابی مختص خود نداشته، و تعاریف و شواهد آن ذیل باب «ب» می آمده است اما بعدها برای تمایز از حرف هم شکل عربی، برخی از علمای دستور و لغت ، نوشتن آن را با ۳ نقطه پیشنهاد کردند.
آواشناسی پ
در آواشناسی، واج «پ» صامتِ انسدادی (یا انفجاری)، بی واک و دولبی است، یعنی در ادای آن گذرگاهِ هوا با اتصالِ محکم دو لب کاملاٌ مسدود می گردد، هوا در پشتِ لبها فشرده، یا حبسِ تام می شود و زبان در حالت آمادگی ادای صوت بعدی قرار می گیرد؛ آن گاه با گشایش دو لب از هم، هوا به شدت بیرون می آید و صوتِ «پ» شنیده می شود، درحالی که تارهای صوتی بی حرکت، یا به تعبیری از هم جدا هستند. واج «پ» صامتی (یا همخوانی) دمیده نیز هست؛ زیرا در ادای آن با آزاد شدن هوای متراکم، از هوای شش ها نیز مقداری خارج گشته، سایشی خفیف در چاکنای ایجاد می شود. مقدار این دمش به محل قرار گرفتن «پ» در کلمه وابسته است و در آغاز کلمه یا در هجاهای تکیه دار بیش تر از پایان کلمه یا میان دو مصوت (واکه) شنیده می شود.
تحولات واج «پ» یِ ایرانی باستان
...

پ، حرف سوم در الفبای فارسی است. این حرف در الفبای عربی وجود ندارد ولی در عربی مصری از این حرف استفاده می شود.
حرف پ در نوشتن نشانی خانه ها، به معنای پلاک خانه است.

معبد پارتنون آتن
سومین حرف از الفبای فارسی و از نظر آوایی، نمایندۀ صامت دولبی ـ انفجاری بی واک است. این حرف را «پِ = pe» و «پی = Pi» می نامند و به «بایِ فارسی» هم معروف است. حرفِ «پ» خاص زبان فارسی است و جزو نظام الفبایی و آوایی عربی نیست. بنابراین، در تعریب غالباً به حرفِ «ف» بدل می شود، مثل گوسپند ← گوسفند، پیل ← فیل؛ و در حساب جمل، مانند حرف «ب»، معادل عدد دو به حساب می آید.