[ویکی فقه] حرکت در اصطلاح فلاسفه به تغیر تدریجی اطلاق می شود. در این نوشتار به بیان مقومات حرکت، مشخصات و لوازم آن پرداخته می شود.
تحقق حرکت منوط به سه چیز است که می توان آنها را «مقومات حرکت» نامید، و آنها عبارت اند از:۱. واحد بودن منشا انتزاع حرکت؛ زیرا حرکت برخلاف سایر اقسام تغیر، تنها از یک وجود انتزاع می گردد و ازاین رو هر حرکتی امر واحدی است که اجزاء بالفعلی در آن یافت نمی شود؛۲. سیلان و امتداد آن در گستره زمان؛ زیرا امر تدریجی بدون انطباق بر زمان تحقق نمی یابد و ازاین رو حرکت از امور دفعی و موجودات ثابتی که خارج از ظرف زمان است انتزاع نمی گردد و به آنها نسبت داده نمی شود؛۳. انقسام آن تا بی نهایت؛ همان گونه که هر امتدادی قابل قسمت تا بی نهایت می باشد، حرکت نیز چنین است و هریک از اجزاء بالقوه آن، نسبت به جزء بالقوه بعدی، «متغیر» و جزء بعدی نسبت به جزء قبلی، «متغیرالیه» به شمار می رود.
مشخصات حرکت
علاوه بر امور سه گانه فوق که از تامل در ذات حرکت به دست می آید و برای هر حرکتی ضرورت دارد، امور دیگری نیز هست که می توان آنها را «مشخصات حرکت» نامید و با توجه به اختلاف آنها می توان انواع خاصی را برای حرکت در نظر گرفت و مهم ترین آنها از این قرار است:
← بستر حرکت
فلاسفه شش چیز را از لوازم حرکت شمرده اند: مبدا، منتهی، زمان، مسافت، موضوع (متحرک)، فاعل (محرک).
← مبدا و منتهی
...
تحقق حرکت منوط به سه چیز است که می توان آنها را «مقومات حرکت» نامید، و آنها عبارت اند از:۱. واحد بودن منشا انتزاع حرکت؛ زیرا حرکت برخلاف سایر اقسام تغیر، تنها از یک وجود انتزاع می گردد و ازاین رو هر حرکتی امر واحدی است که اجزاء بالفعلی در آن یافت نمی شود؛۲. سیلان و امتداد آن در گستره زمان؛ زیرا امر تدریجی بدون انطباق بر زمان تحقق نمی یابد و ازاین رو حرکت از امور دفعی و موجودات ثابتی که خارج از ظرف زمان است انتزاع نمی گردد و به آنها نسبت داده نمی شود؛۳. انقسام آن تا بی نهایت؛ همان گونه که هر امتدادی قابل قسمت تا بی نهایت می باشد، حرکت نیز چنین است و هریک از اجزاء بالقوه آن، نسبت به جزء بالقوه بعدی، «متغیر» و جزء بعدی نسبت به جزء قبلی، «متغیرالیه» به شمار می رود.
مشخصات حرکت
علاوه بر امور سه گانه فوق که از تامل در ذات حرکت به دست می آید و برای هر حرکتی ضرورت دارد، امور دیگری نیز هست که می توان آنها را «مشخصات حرکت» نامید و با توجه به اختلاف آنها می توان انواع خاصی را برای حرکت در نظر گرفت و مهم ترین آنها از این قرار است:
← بستر حرکت
فلاسفه شش چیز را از لوازم حرکت شمرده اند: مبدا، منتهی، زمان، مسافت، موضوع (متحرک)، فاعل (محرک).
← مبدا و منتهی
...
wikifeqh: ویژگی های_حرکت