ویژگی های انسان

[ویکی فقه] انسان در جهان بینی اسلامی داستانی شگفت دارد. انسان در اسلام تنها یک حیوان مستقیم القامه که ناخنی پهن دارد و با دو پا راه می رود و سخن می گوید نیست؛ این موجود از نظر قرآن ژرف تر و مرموزتر از این است که بتوان آن را با این چند کلمه تعریف کرد.
انسان شناسی، بحثی پر دامنه و گسترده است، چرا که «انسان» محور بسیاری از بررسی ها و سنگ بنای مباحث علومی چون: زیست شناسی، روان شناسی، علوم اجتماعی، علوم تربیتی، فلسفه، عرفان، اخلاق و شاخه های وابسته به آن ها می باشد. آن چه در این گفتار خواهد آمد بررسی مختصری درباره ویژگی های انسان از دیدگاه اسلام است. جوان از راه خودشناسی، پیش از هر کار باید به شناخت «خود» به عنوان یک انسان بپردازد. و دریابد که کیست و دارای چه ویژگی هایی است تا خود را از سایر موجودات باز شناسد. ویژگی های اصلی انسان ها عبارت است از: علم و آگاهی، میل یا گرایش، اختیار یا آزادی، تحوّل پذیری شخصیت.
علم یا آگاهی
انسان می تواند با داشتن این ویژگی برجسته نسبت به ماهیت اشیاء پیرامون خود و ماوراء محیط زیست خویش، علم پیدا کند. حلقه های گمشده در تاریخ گذشته خود و جهان را بیابد و برای آینده خود برنامه ریزی کند. بخلاف حیوان که قلمرو شناخت و آگاهی او از جهان، از محدوده تنگ حواس ظاهری اش فراتر نمی رود. بنابر این، گستره علم حیوان، محدوده به محیط زیست او خواهد بود و هیچ گاه به گذشته و آینده تعلّق نخواهد گرفت. از این رو، جوان با دریافت این ویژگی برجسته، در راه فراگیری علوم و فنون مختلف به تلاش و کوشش می پردازد و سطح آگاهی هایش را درباره خود و جهان هستی روزبه روز گسترش می دهد.
میل یا گرایش
یکی دیگر از ویژگی های روحی انسان، تمایلات و گرایش های متنوع اوست. اگر تمایل و گرایش در انسان نباشد صرف آگاهی به کمال و خوبی، هیچ گونه تحریک و تشویقی را به سوی اقدامی عملی در پی نخواهد داشت. این گرایش ها بر دو گونه است:
← گرایش های حیوانی
...