وندیداد
فرهنگ اسم ها
معنی: قانون ضد ( علیه ) دیو، به معنی قانون ضد ( علیه ) دیو، ( اَعلام ) بخشی از اوستا شامل فصل، که بیشتر درباره ی حلال و حرام در آیین زرتشت است
برچسب ها: اسم، اسم با و، اسم پسر، اسم اوستایی
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
قسمتی ازکتاب اوستا، یکی ازبخشهای پنجگانه اوستا
از آفرینش جهان و پاکیزگی و طهارت و نگهبانی آب و پرهیز از مردار و کفاره و جزئ آن بحث می کند و بخشی از اوستای فعلی است نسکی است از نسکهای کتاب ژند و پاژند یعنی قسمی است از اقسام آن کتاب .
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
دانشنامه آزاد فارسی
وَندیداد
متنی به زبان اوستایی و در زمرۀ متن های اوستای متأخر. وندیداد نوزدهمین نَسْکْ از اوستای دورۀ ساسانی و یگانه نسکی است که به صورت کامل از آن دوره به دست ما رسیده است. زند وندیداد نیز در دست است. این متن یکی از بخش های پنچ گانۀ اوستا و مشتمل بر ۲۲ فرگرد (فصل) است. صورت قدیم تر واژۀ وندیداد، ویدیوداد (اوستایی vidaeuua-data) به معنای «داد جدا از دیو» یا «قانون جدایی و دوری از دیوان» است. مندرجات کتاب مختلف است: فرگرد نخست در آفرینش زمین و کشورها و به طور کلی در باب جغرافیای سرزمین های مزدا آفریده؛ در فرگرد دوم دربارۀ داستان جم (جمشید) و ساختن وَرْ (قلعه) و مسائلی مانند سوگندخوردن و پیمان داشتن و عهد شکستن، نظافت و غسل و تطهیر و پاک نگاه داشتن آب، آداب دخمه، توبه و انابه و کفاره، دوری جستن از لاشه، دستمزد پزشک، آداب ناخن چیدن و بریدن مو و جز آن ها سخن به میان آمده است. تحریف در بخش دستور زبان، تکرارهای ملال آور و طبقه بندی های موشکافانه و فضل فروشی نویسندگان وندیداد، خواندن متن را برای خواننده دشوار و کسل کننده کرده است. تألیف وندیداد و یا دست کم بخشی از آن را به دورۀ پس از هخامنشیان نسبت می دهند. گرچه مطالب آن بسیار کهنه تر از این زمان و حتی کهنه تر از زمان زردشت است. احتمالاً مغان غرب ایران علاقۀ خاصی به ازمیان بردن خرفستران (موجودات زیان بخش) و حفاظت از آفریده های اهوره مزدا دربرابر طوفان داشتند؛ فرگرد سوم در خوشی و ناخوشی زمین و جز آن ها؛ فرگرد نوزدهم دربارۀ زردشت که روح پلید (اهریمن) سعی در اغوای او دارد؛ اما مطالب بقیۀ فرگردها بیشتر در قوانین دینی و احکام مذهبی است. این کتاب در حقیقت رساله ای عملیه در باب قوانین طهارتی، گناهان و جرائم و تاوان آن ها به صورت پرسش و پاسخ (اهوره مزدا به پرسش های زردشت پاسخ می دهد) تدوین شده است. به این ترتیب با گوشه ای از زندگی روزمرۀ مردان و زنانی که این قوانین برای آن ها وضع شده است آشنا می شویم. درواقع وندیداد مرجع اطلاعاتی از واقعیت های زندگی باستانی ایران شرقی و از این نظر مهم ترین کتاب اوستا است. در این کتاب از قوانین و احکام و امور طهارت سخن رفته است.
متنی به زبان اوستایی و در زمرۀ متن های اوستای متأخر. وندیداد نوزدهمین نَسْکْ از اوستای دورۀ ساسانی و یگانه نسکی است که به صورت کامل از آن دوره به دست ما رسیده است. زند وندیداد نیز در دست است. این متن یکی از بخش های پنچ گانۀ اوستا و مشتمل بر ۲۲ فرگرد (فصل) است. صورت قدیم تر واژۀ وندیداد، ویدیوداد (اوستایی vidaeuua-data) به معنای «داد جدا از دیو» یا «قانون جدایی و دوری از دیوان» است. مندرجات کتاب مختلف است: فرگرد نخست در آفرینش زمین و کشورها و به طور کلی در باب جغرافیای سرزمین های مزدا آفریده؛ در فرگرد دوم دربارۀ داستان جم (جمشید) و ساختن وَرْ (قلعه) و مسائلی مانند سوگندخوردن و پیمان داشتن و عهد شکستن، نظافت و غسل و تطهیر و پاک نگاه داشتن آب، آداب دخمه، توبه و انابه و کفاره، دوری جستن از لاشه، دستمزد پزشک، آداب ناخن چیدن و بریدن مو و جز آن ها سخن به میان آمده است. تحریف در بخش دستور زبان، تکرارهای ملال آور و طبقه بندی های موشکافانه و فضل فروشی نویسندگان وندیداد، خواندن متن را برای خواننده دشوار و کسل کننده کرده است. تألیف وندیداد و یا دست کم بخشی از آن را به دورۀ پس از هخامنشیان نسبت می دهند. گرچه مطالب آن بسیار کهنه تر از این زمان و حتی کهنه تر از زمان زردشت است. احتمالاً مغان غرب ایران علاقۀ خاصی به ازمیان بردن خرفستران (موجودات زیان بخش) و حفاظت از آفریده های اهوره مزدا دربرابر طوفان داشتند؛ فرگرد سوم در خوشی و ناخوشی زمین و جز آن ها؛ فرگرد نوزدهم دربارۀ زردشت که روح پلید (اهریمن) سعی در اغوای او دارد؛ اما مطالب بقیۀ فرگردها بیشتر در قوانین دینی و احکام مذهبی است. این کتاب در حقیقت رساله ای عملیه در باب قوانین طهارتی، گناهان و جرائم و تاوان آن ها به صورت پرسش و پاسخ (اهوره مزدا به پرسش های زردشت پاسخ می دهد) تدوین شده است. به این ترتیب با گوشه ای از زندگی روزمرۀ مردان و زنانی که این قوانین برای آن ها وضع شده است آشنا می شویم. درواقع وندیداد مرجع اطلاعاتی از واقعیت های زندگی باستانی ایران شرقی و از این نظر مهم ترین کتاب اوستا است. در این کتاب از قوانین و احکام و امور طهارت سخن رفته است.
wikijoo: وندیداد
جدول کلمات
پیشنهاد کاربران
وندیداد یا در اصل وی - دیو - داد که از واژهٔ اوستایی وی دَئِوَ داتَ به معنی قوانین بر ضد دیو یا پلیدی است یکی از نسک های پنج گانهٔ اوستای امروزی است و بیشتر به احکام فقهی ( شامل مسائل بهداشتی و آیینی ) می پردازد. وندیداد، از ریشه دارترین و بنیادی ترین بن مایه های اسطوره های دینی ایرانی ها است. وندیداد شامل ۲۲ فرگرد ( فصل ) است.
... [مشاهده متن کامل]
نام این بخش از اوستا «وی دئودات» است که از سه جزء تشکیل شده «وی» پیشوندی است که بر سر بسیاری از نام ها یا ریشه فعل های ایرانی - اوستایی آمده و معنی دوری و جدایی می دهد و در ایران به صورت «گ» می آید و در کلمات دیگری مانند گریختن و و گسستن مشاهده می شود. بخش دوم «دئو» و به معنای دیو است و بخش سوم «دات» است که به معنی سامان و نظم و قانون است و در ایران «داد» وترکیب آنها را از همین ریشه داریم.
پژوهشگر ایرانی رستم مدی در گفتاری به نام «تحول قانون ایرانی» به معرفی و تحلیل وندیداد پرداخته و گفته این کتاب، تنها متنی است که به قانون جزایی ایران پرداخته و وجود چنین قانونی در ایران کهن، نشان می دهد که ایرانیان آن روزگار، چندان از ملاک و معیار تمدن عصر جدید دور نبودند.
مهرداد بهار دربارهٔ اهمیت وندیدات نوشته است که این اثر علاوه برداشتن مطالب جغرافیایی و تاریخی ( هر چند افسانه ای ) ، دارای مطالب بسیار حقوقی و آیینی نیز است که آن را از نظر جامعه شناسی تاریخی و ارتباط فرهنگی و اجتماعی مردم ایران نجد ( منطقه کوهستانی عربستان کنونی که در زمان ساسانی، بخشی از ایران باستان بود ) با میان رودان و غرب آسیا، شایان اهمیت بسیار می سازد
در بخش نخست صحبت از ۱۶ سرزمینی است که اهورامزدا آنها را آفریده و آسیب هایی که اهریمن با پتیاره آفرینی خود به هر یک از این سرزمین ها وارد کرده است و به گزارش پروفسور جلیل دوستخواه می توان این فرگرد را کهن ترین نوشته ایرانی دانست که گزارش جغرافیایی از جهان کهن هر چند اساطیری به دست می دهد.
داستان جم است که یکی از اسطوره های آریایی است و ریشه بسیار کهن ایرانی دارد، که آثار آن را در هند ( در حماسه مهابهارته در سرودهای ودا ) و در میان اقوام سامی و اقوام کهن ساکن سرزمین های میان رودان نیز مشاهده می شود.
مجموعه مدون و منظم و مشروحی از قوانین و دادگذاری های ایرانیان کهن در مورد حقوق فردی و اجتماعی انسان و آیین پالایش تن و تعیین دستمزد و بخش های دیگر است.



... [مشاهده متن کامل]
نام این بخش از اوستا «وی دئودات» است که از سه جزء تشکیل شده «وی» پیشوندی است که بر سر بسیاری از نام ها یا ریشه فعل های ایرانی - اوستایی آمده و معنی دوری و جدایی می دهد و در ایران به صورت «گ» می آید و در کلمات دیگری مانند گریختن و و گسستن مشاهده می شود. بخش دوم «دئو» و به معنای دیو است و بخش سوم «دات» است که به معنی سامان و نظم و قانون است و در ایران «داد» وترکیب آنها را از همین ریشه داریم.
پژوهشگر ایرانی رستم مدی در گفتاری به نام «تحول قانون ایرانی» به معرفی و تحلیل وندیداد پرداخته و گفته این کتاب، تنها متنی است که به قانون جزایی ایران پرداخته و وجود چنین قانونی در ایران کهن، نشان می دهد که ایرانیان آن روزگار، چندان از ملاک و معیار تمدن عصر جدید دور نبودند.
مهرداد بهار دربارهٔ اهمیت وندیدات نوشته است که این اثر علاوه برداشتن مطالب جغرافیایی و تاریخی ( هر چند افسانه ای ) ، دارای مطالب بسیار حقوقی و آیینی نیز است که آن را از نظر جامعه شناسی تاریخی و ارتباط فرهنگی و اجتماعی مردم ایران نجد ( منطقه کوهستانی عربستان کنونی که در زمان ساسانی، بخشی از ایران باستان بود ) با میان رودان و غرب آسیا، شایان اهمیت بسیار می سازد
در بخش نخست صحبت از ۱۶ سرزمینی است که اهورامزدا آنها را آفریده و آسیب هایی که اهریمن با پتیاره آفرینی خود به هر یک از این سرزمین ها وارد کرده است و به گزارش پروفسور جلیل دوستخواه می توان این فرگرد را کهن ترین نوشته ایرانی دانست که گزارش جغرافیایی از جهان کهن هر چند اساطیری به دست می دهد.
داستان جم است که یکی از اسطوره های آریایی است و ریشه بسیار کهن ایرانی دارد، که آثار آن را در هند ( در حماسه مهابهارته در سرودهای ودا ) و در میان اقوام سامی و اقوام کهن ساکن سرزمین های میان رودان نیز مشاهده می شود.
مجموعه مدون و منظم و مشروحی از قوانین و دادگذاری های ایرانیان کهن در مورد حقوق فردی و اجتماعی انسان و آیین پالایش تن و تعیین دستمزد و بخش های دیگر است.



منبع. عکس فرهنگ فارسی یافرهنگ عمید
زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹






زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹






وندیداد یکی از نوشته های دینی زرتشیان است ولیکن بسیاری از مارسیان و بهدینان امروز محتوای وندیداد را در تعارض با گاهان دانسته و گرچه برای آن اهمیت تاریخی - اسطوره شناختی قائلند آن را قابل استناد دینی نمی دانند.
... [مشاهده متن کامل]
در واقع وندیداد بخش هایی تحریف شده از اوستا است که در دوره حکومت سلسله ی ساسانیان و به دست مؤبدان زرتشتی به اوستا اضافه گردیده است.
... [مشاهده متن کامل]
در واقع وندیداد بخش هایی تحریف شده از اوستا است که در دوره حکومت سلسله ی ساسانیان و به دست مؤبدان زرتشتی به اوستا اضافه گردیده است.
در اوستا " وی دیو دات" به معنای قانون ضد دیو که بخشی از نسک اوستا و در بردارنده راه و روش های زندگی درست و باید ها و نبایدهای رفتار پیروان دین مزدیسنا می باشد.
یکی از کتب دین زردشت