[ویکی فقه] در تاریخ ولادت امام محمدباقر، نقل قول هایی وجود دارد. برخی آن واقعه خجسته را در سوم صفر سال ۵۷ ق و برخی آن را در اول رجب ۵۷ ق می دانند.
کنیه آن بزرگوار «ابوجعفر» است. مادر گرامی شان «ام عبدالله» دختر امام حسن مجتبی (علیه السّلام) است و از این جهت، نخستین کسی بود که هم از نظر پدر و هم از نظر مادر فاطمی و علوی بوده است. القاب شریف ایشان، عبارتند از: باقر، شاکر و هادی که مشهورترین آنها، «باقر» است. درباره اینکه چگونه آن حضرت، بدین لقب، مشهور شد، باید گفت که حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) آن جناب را بدان لقب، ملقب فرمود. جابر بن عبدالله انصاری می گوید که پیامبر خاتم (صلی الله علیه و آله وسلّم) به من فرمود: «ای جابر! امید است که تو در دنیا بمانی تا ملاقات کنی فرزندی از اولاد حسین را که او را محمد می نامند. او می شکافد علم دین را؛ شکافتنی (یبقر علم الدین بقرا)؛ پس هرگاه او را ملاقات کردی، سلام مرا به او برسان.»
وجه نامگذاری به باقر
وی را از آن جهت باقر نامیده اند که گنج های پنهان معارف و حقایق احکام و حکمت و لطایف را ظاهر می ساخت.» البته در این باره برخی گفته اند که باقر به معنای کسی است که بر اثر کثرت سجود، پیشانی اش گشاده شده باشد و عده ای گفته اند که به سبب کثرت علم شان، آن جناب را باقر گفته اند.
ستایشگران امام
امام محمدباقر (علیه السّلام) از چهره های درخشانی است که هر بینای اندیشمندی را به تکریم و تعظیم وا می دارد. ستایندگان او فقط پیروانش نبوده اند؛ بلکه بسیاری از آنان، از مخالفان آن جناب و راهش بوده اند؛ ولی وقتی از عظمت علمی و عملی آن امام آگاه شدند، لب به تحسین و ستایش گشودند؛ برای مثال به موارد ذیل توجه بفرمایید:۱. حافظ ابونعیم احمد بن عبدالله اصفهانی (م ۴۳۰ق) می نویسد: «از جمله شخصیت های مورد استناد و اتکا در منابع حدیثی، ابوجعفر محمد بن علی الباقر است. او از خاندان نبوت بود و میان موقعیت والای دینی و جایگاه رفیع اجتماعی جمع کرد. او در زمینه رخدادها و مسائل مستحدثه و نیز موضوعات خطیر و مهم، صاحب نظر بود.» ۲. علامه سبط بن جوزی (م ۵۹۷ق) می آورد: «او (ابوجعفر محمدالباقر) شخصیتی دانشمند و عابد و مورد اطمینان بود که پیشوایان اهل سنت، مانند ابوحنیفه و غیر او، از وی حدیث نقل کرده اند.» ۳. ذهبی (م ۷۴۸ق) درباره آن بزرگوار می فرماید: «ابوجعفر، محمد بن علی، جامع علم و عمل و سیادت و شرف و وثاقت و متانت بود و شایستگی خلافت رسول الله را داشت. او یکی از ائمه دوازده گانه مورد تکریم شیعه امامیه است.» اینها تنها گوشه ای از عظمت امام باقر (علیه السّلام) بود که ذکر شد. در این باره برخی گفته اند که وقتی دانشمندان به محضر آن حضرت می رسیدند، بسیار کوچک و کم دانش به نظر می رسیدند؛ برای مثال نقل شده است که حکم بن عتیبه، فردی مسن و جلیل القدر بود؛ ولی وقتی در مقابل امام محمد باقر (علیه السّلام) قرار می گرفت، مانند کودکی می نمود که در برابر معلم، زانو زده و در حال فراگیری دانش باشد.
شاگردان مکتب امام باقر
...
کنیه آن بزرگوار «ابوجعفر» است. مادر گرامی شان «ام عبدالله» دختر امام حسن مجتبی (علیه السّلام) است و از این جهت، نخستین کسی بود که هم از نظر پدر و هم از نظر مادر فاطمی و علوی بوده است. القاب شریف ایشان، عبارتند از: باقر، شاکر و هادی که مشهورترین آنها، «باقر» است. درباره اینکه چگونه آن حضرت، بدین لقب، مشهور شد، باید گفت که حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) آن جناب را بدان لقب، ملقب فرمود. جابر بن عبدالله انصاری می گوید که پیامبر خاتم (صلی الله علیه و آله وسلّم) به من فرمود: «ای جابر! امید است که تو در دنیا بمانی تا ملاقات کنی فرزندی از اولاد حسین را که او را محمد می نامند. او می شکافد علم دین را؛ شکافتنی (یبقر علم الدین بقرا)؛ پس هرگاه او را ملاقات کردی، سلام مرا به او برسان.»
وجه نامگذاری به باقر
وی را از آن جهت باقر نامیده اند که گنج های پنهان معارف و حقایق احکام و حکمت و لطایف را ظاهر می ساخت.» البته در این باره برخی گفته اند که باقر به معنای کسی است که بر اثر کثرت سجود، پیشانی اش گشاده شده باشد و عده ای گفته اند که به سبب کثرت علم شان، آن جناب را باقر گفته اند.
ستایشگران امام
امام محمدباقر (علیه السّلام) از چهره های درخشانی است که هر بینای اندیشمندی را به تکریم و تعظیم وا می دارد. ستایندگان او فقط پیروانش نبوده اند؛ بلکه بسیاری از آنان، از مخالفان آن جناب و راهش بوده اند؛ ولی وقتی از عظمت علمی و عملی آن امام آگاه شدند، لب به تحسین و ستایش گشودند؛ برای مثال به موارد ذیل توجه بفرمایید:۱. حافظ ابونعیم احمد بن عبدالله اصفهانی (م ۴۳۰ق) می نویسد: «از جمله شخصیت های مورد استناد و اتکا در منابع حدیثی، ابوجعفر محمد بن علی الباقر است. او از خاندان نبوت بود و میان موقعیت والای دینی و جایگاه رفیع اجتماعی جمع کرد. او در زمینه رخدادها و مسائل مستحدثه و نیز موضوعات خطیر و مهم، صاحب نظر بود.» ۲. علامه سبط بن جوزی (م ۵۹۷ق) می آورد: «او (ابوجعفر محمدالباقر) شخصیتی دانشمند و عابد و مورد اطمینان بود که پیشوایان اهل سنت، مانند ابوحنیفه و غیر او، از وی حدیث نقل کرده اند.» ۳. ذهبی (م ۷۴۸ق) درباره آن بزرگوار می فرماید: «ابوجعفر، محمد بن علی، جامع علم و عمل و سیادت و شرف و وثاقت و متانت بود و شایستگی خلافت رسول الله را داشت. او یکی از ائمه دوازده گانه مورد تکریم شیعه امامیه است.» اینها تنها گوشه ای از عظمت امام باقر (علیه السّلام) بود که ذکر شد. در این باره برخی گفته اند که وقتی دانشمندان به محضر آن حضرت می رسیدند، بسیار کوچک و کم دانش به نظر می رسیدند؛ برای مثال نقل شده است که حکم بن عتیبه، فردی مسن و جلیل القدر بود؛ ولی وقتی در مقابل امام محمد باقر (علیه السّلام) قرار می گرفت، مانند کودکی می نمود که در برابر معلم، زانو زده و در حال فراگیری دانش باشد.
شاگردان مکتب امام باقر
...
wikifeqh: ولادت_امام_محمدباقر