وزوو

وِزووْ (Vesuvius)
فوران وزوو در سال 1944
(یا: وسوویوس؛ وزوویو) آتشفشانی فعال، در کامپانیای ایتالیا، واقع در ۱۵کیلومتری جنوب غربی ناپل، با ارتفاع ۱,۲۷۷ متر. در ۷۹م شهر های پومپئی، هرکولانوم، و استابیا را نابود کرد و به ویژه شهر پومْپِئی یکسره در زیرخاک مدفون شد (← پومْپِئی). آتشفشان وزوو آتشفشانی مرکب در حاشیۀ صفحۀ همگرایی است که صفحۀ افریقا به زیر صفحۀ اُوراسیایی فرورانش می کند. گدازۀ آن دارای ترکیب آندزیت و درنتیجه، بسیار گرانرو است و موجب ایجاد فوران های انفجاری می شود. وزوو دو مخروط دارد. کوه سوما باقی ماندۀ دیوارۀ بزرگی است که در دوران ماقبل تاریخ مخروط عظیمی را دربرمی گرفت و اکنون صخرۀ نیم دایرۀ طوقه ای شکلی به سمت شمال و شرق است که با درۀ آتریو دی کاوالو از مخروط فوران اصلی جدا می شود. لایه های گدازه، خاکستر، سنگ پا، و پیومس کوه وِزووْ را ساخته اند. حاصل خیزی بسیار دامنه های این آتشفشان، خصوصاً برای کِشت انگور، موجب تمرکز جمعیت در اطراف این آتشفشان، علی رغم وجود خطرهای ناشی از فوران آن، شده است. فوران ۷۹م به دوره ای طولانی پایان داد که طی آن به نظر می رسید این آتشفشان خاموش شده است. طیِ فوران های ۴۷۲م و ۱۶۳۱م ذرات غبار تا نواحی قسطنطنیه (استانبول امروزی) نیز رسید. این آتشفشان در ۱۷۹۴، ۱۸۲۲، ۱۸۵۵، ۱۸۷۱، ۱۹۰۶، ۱۹۲۹ و ۱۹۴۴ نیز فعال بوده است ولی از ۱۹۴۴ به بعد، فوران نکرده است.