وانادیم ( انگلیسی Vanadium ) یک عنصر شیمیایی با نماد V و عدد اتمی ۲۳ است. این عنصر یک فلز واسطه سخت، خاکستری - نقره ای و شکل پذیر است. این عنصر به صورت فلز خالص به ندرت در طبیعت یافت می شود، اما پس از جداسازی مصنوعی، تشکیل یک لایه اکسید ( غیرفعال سازی ) تا حدودی فلز آزاد را در برابر اکسیداسیون بیشتر مقاوم می کند.
آندرس مانوئل دل ریو با تجزیه و تحلیل یک ماده معدنی جدید حاوی سرب، ترکیبات وانادیم را در مکزیک کشف کرد که وی آن را«سرب قهوه ای» نامید. اگرچه وی در ابتدا تصور می کرد که ویژگی های آن به دلیل وجود عنصر جدیدی است، اما بعداً توسط شیمی دان فرانسوی Hippolyte Victor Collet - Descotils به اشتباه متقاعد شد که این عنصر فقط کروم است. سپس در سال ۱۸۳۰، نیلز گابریل سفستروم کلریدهای وانادیم را تولید کرد، و ثابت کرد که یک عنصر جدید وجود دارد و با الهام از نام الهه زیبایی و باروری اسکاندیناوی، وانادیس ( فریجا ) ، نام آن را «وانادیم» گذاشت. این نامگذاری بر اساس طیف گسترده ای از رنگ های موجود در ترکیبات وانادیم و زیبایی آنها بود. بعدها کانی سرب دل ریو نیز به دلیل محتوای وانادیم آن، وانادینیت نامگذاری شد. در سال ۱۸۶۷ هنری انفیلد روزکو توانست عنصر خالص را بدست آورد.
وانادیم به طور طبیعی در حدود ۶۵ ماده معدنی و در ذخایر سوخت فسیلی وجود دارد. در چین و روسیه از سرباره گدازگری فولاد تولید می شود. کشورهای دیگر آن را مستقیماً از مگنتیت، گرد و غبار دودکش روغن سنگین یا به عنوان محصول جانبی استخراج اورانیوم تولید می کنند. این ماده عمدتاً برای تولید آلیاژهای فولادی خاص مانند فولادهای تندبر و برخی از آلیاژهای آلومینیوم استفاده می شود. مهم ترین ترکیب صنعتی وانادیم، وانادیم پنتاکسید، به عنوان کاتالیزور برای تولید اسید سولفوریک استفاده می شود. باتری اکسایشی - کاهشی وانادیمی ممکن است در آینده برای ذخیره انرژی یک کاربرد محسوب شود.
در تعداد کمی از موجودات زنده مقادیر زیادی از یون های وانادیم پیدا شده است، که احتمالاً یک توکسین است. اکسید و برخی نمک های دیگر وانادیم سمیت متوسطی دارند. به خصوص در اقیانوس، وانادیم توسط برخی از اشکال حیات به عنوان مرکز فعال آنزیمها استفاده می شود. مانند وانادیم بروموپراکسیداز برخی از جلبکهای اقیانوس.
به سال۱۸۰۱ میلادی ریو ( معدن شناس ) استاد معدن شناسی در شهر مکزیک «سرب قهوه ای» را آزمایش کرد. سرب قهوه ای یک کانی است که امروزه آن را به نام وانادینیت می شناسند. ریو نتیجه گرفت که این کانی دارای یک عنصر جدید است. متخصصین تجزیه وی را متقاعد کردند که بیشتر این فلز کروم است و او ادعای خود را پس گرفت. به سال ۱۸۳۰ شیمیدان سوئدی سفستروم در ملاقات با برسلیوس در نمونه مخصوصی از فولاد یک فلز جدید کشف کرد. سال بعد ولر نشان داد که فلز سفستروم در اصل همان عنصری است که قبلاً توسط ریو کشف شده بود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفآندرس مانوئل دل ریو با تجزیه و تحلیل یک ماده معدنی جدید حاوی سرب، ترکیبات وانادیم را در مکزیک کشف کرد که وی آن را«سرب قهوه ای» نامید. اگرچه وی در ابتدا تصور می کرد که ویژگی های آن به دلیل وجود عنصر جدیدی است، اما بعداً توسط شیمی دان فرانسوی Hippolyte Victor Collet - Descotils به اشتباه متقاعد شد که این عنصر فقط کروم است. سپس در سال ۱۸۳۰، نیلز گابریل سفستروم کلریدهای وانادیم را تولید کرد، و ثابت کرد که یک عنصر جدید وجود دارد و با الهام از نام الهه زیبایی و باروری اسکاندیناوی، وانادیس ( فریجا ) ، نام آن را «وانادیم» گذاشت. این نامگذاری بر اساس طیف گسترده ای از رنگ های موجود در ترکیبات وانادیم و زیبایی آنها بود. بعدها کانی سرب دل ریو نیز به دلیل محتوای وانادیم آن، وانادینیت نامگذاری شد. در سال ۱۸۶۷ هنری انفیلد روزکو توانست عنصر خالص را بدست آورد.
وانادیم به طور طبیعی در حدود ۶۵ ماده معدنی و در ذخایر سوخت فسیلی وجود دارد. در چین و روسیه از سرباره گدازگری فولاد تولید می شود. کشورهای دیگر آن را مستقیماً از مگنتیت، گرد و غبار دودکش روغن سنگین یا به عنوان محصول جانبی استخراج اورانیوم تولید می کنند. این ماده عمدتاً برای تولید آلیاژهای فولادی خاص مانند فولادهای تندبر و برخی از آلیاژهای آلومینیوم استفاده می شود. مهم ترین ترکیب صنعتی وانادیم، وانادیم پنتاکسید، به عنوان کاتالیزور برای تولید اسید سولفوریک استفاده می شود. باتری اکسایشی - کاهشی وانادیمی ممکن است در آینده برای ذخیره انرژی یک کاربرد محسوب شود.
در تعداد کمی از موجودات زنده مقادیر زیادی از یون های وانادیم پیدا شده است، که احتمالاً یک توکسین است. اکسید و برخی نمک های دیگر وانادیم سمیت متوسطی دارند. به خصوص در اقیانوس، وانادیم توسط برخی از اشکال حیات به عنوان مرکز فعال آنزیمها استفاده می شود. مانند وانادیم بروموپراکسیداز برخی از جلبکهای اقیانوس.
به سال۱۸۰۱ میلادی ریو ( معدن شناس ) استاد معدن شناسی در شهر مکزیک «سرب قهوه ای» را آزمایش کرد. سرب قهوه ای یک کانی است که امروزه آن را به نام وانادینیت می شناسند. ریو نتیجه گرفت که این کانی دارای یک عنصر جدید است. متخصصین تجزیه وی را متقاعد کردند که بیشتر این فلز کروم است و او ادعای خود را پس گرفت. به سال ۱۸۳۰ شیمیدان سوئدی سفستروم در ملاقات با برسلیوس در نمونه مخصوصی از فولاد یک فلز جدید کشف کرد. سال بعد ولر نشان داد که فلز سفستروم در اصل همان عنصری است که قبلاً توسط ریو کشف شده بود.
wiki: وانادیم