والپروات

والپروات و والپروات سدیم ( به انگلیسی: sodium valproate ) یا والپروئیک اسید ( به انگلیسی: Valproic acid ) با نام های تجاری دپاکین و والپاکین، رهاکین از داروهای ضد افسردگی هیجانی و عصبی، عدم تعادلات روانی و ضد صرع یا تشنج و جهت کنترل اختلالات دوقطبی و اختلالات مرتبط با آن مانند اختلال خلق ادواری یا اختلال شخصیت مرزی و یا شیدایی به تنهایی بدون اپیزود افسردگی یا تنها با اپیزود افسردگی نیز استفاده های گسترده ای دارد. این دارو بیشتر برای پیشگیری از تشنج ناشی از قطع مصرف داروهای اعصاب مانند بنزودیازپین ها، آنتی سایکوتیک ها و باربیتورات ها و نیز برخی داروهای مخدر افیونی تجویز می شود. والپروات سدیم اثرات آرام بخشی نیز دارد و گاهی برای درمان اختلال هراس تجویز می شود. برای جلوگیری از سردردهای میگرنی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو هم کانال های سدیمی وابسته به ولتاژ را مسدود می کند و هم سطح گابا آمینوبوتیریک اسید را در مغز افزایش داده و نیز بر گیرنده های دوپامینی - سروتونینی و گلوتامات هم اثر زیادی دارد. [ ۱]
والپروئیک اسید برای درمان صرع اَبسنس ساده و مرکب تجویز می شود. در این نوع صرع، بیمار به طور ناگهانی دچار از دست دادن هوشیاری می شود به طوری که چهره اش بی حالت شده، بی حرکت باقی می ماند. والپروئیک اسید کمک می کند تا دفعات بروز این صرع کمتر گردد و به عنوان یک درمان خط دوم برای تشنج جزئی و اسپاسم های شیرخوار استفاده می شود. [ ۲] [ ۳] همچنین برای کنترل بیماری صرع به صورت داخل وریدی استفاده می شود. [ ۴] [ ۵] والپروئیک اسید برای تثبیت خلق در اپیزودهای مانیا[ ۶] و مختلط اختلال دوقطبی ( افسردگی - مانیا ) و پیشگیری از میگرن هم به کار می رود. این دارو به دلیل اثرات مهار کننده هیستون - دیاستیلاز در درمان ایدز و سرطان آزمایش شده است. [ ۷]
هرچند مکانیسم دقیق عملکرد این دارو روشن نیست اما احتمالاً جلوگیری از کاهش فسفاتیدیل اینوزیتول ( ۳٬۴٬۵ ) تری فسفات یا PIP3 موجب اثر کاهش تشنجی آن است. این دارو همچنین کانال های وابسته به ولتاژ سدیم غشا را بلوک می کند و سطح GABA مغزی را افزایش می دهد.
گیجی، تغییرات خلقی یا رفتاری، تاری دید، حرکت های غیرعادی چشم ها به عقب و جلو، دوبینی، مشاهده لکه در میدان بینایی، افزایش دفعات صرع، هایپوگلایسمی، کبودی یا خونریزی غیرعادی، لرزش در بدن ( به خصوص دست ها و چانه ) ، راه رفتن پارکینسونی ( نه به این معنا که بیمار پارکینسون دارد ) ، بی اشتهایی، تهوع و استفراغ، درد شکمی شدید، خستگی و ضعف، زردی پوست یا چشم ها، اسهال یا یبوست، سرگیجه یا خواب آلودگی خفیف، سوءهاضمه، سردرد، بی قراری، مشکل در به خواب رفتن، ریزش مو، تغییرات دوره ماهانه، بثورات جلدی، افت مهارت های حرکتی بدنی، کاهش یا افزایش وزن غیرعادی و همچنین قرمز شدن چشم ها. اسید والپروئیک هشدار جعبه سیاه برای سمیت کبدی، پانکراتیت و نقص های جنینی دارد. شواهدی وجود دارد که والپروئیک اسید ممکن است باعث رشد زودرس و استخوانی شدن صفحات رشد استخوانی در کودک و نوجوان و در نتیجه کوتاهی قد شود. [ ۸] [ ۹] [ ۱۰] [ ۱۱] اسید والپروئیک همچنین می تواند باعث میدریازیس مردمکها شود. [ ۱۲] شواهدی وجود دارد که نشان می دهد اسید والپروئیک ممکن است احتمال بروز سندرم تخمدان پلی کیستیک ( PCOS ) در زنان مبتلا به صرع یا اختلال دو قطبی را افزایش دهد. مطالعات نشان داده اند که این خطر ابتلا به PCOS در زنان مبتلا به صرع در مقایسه با افراد دارای اختلال دو قطبی بیشتر است. [ ۱۳] افزایش وزن نیز ممکن است رخ بدهد. [ ۱۴]