واحد چینه شناسی

واحد چینه شناسی، حجم سنگ یا یخ خاستگاهی قابل تشخیص با دامنه سنی مرتبطی است که با ویژگی های ( رخساره ) سنگ نگاری و دیرینه شناسی و سنگ شناسی متمایز، غالب و به راحتی قابل تشخیص و ترسیم، که آن را مشخص و توصیف می کند، تعریف می شود.
واحدها بایستی قابل ترسیم و متمایز از یکدیگر باشند، اما محل برخورد و ارتباط لازم نیست که متمایز باشد. برای مثال، واحد بایستی با عباراتی مانند "وقتی که عناصر تشکیل دهنده ماسه سنگ از مرز ۷۵ درصد بیشتر شد ( تجاوز کرد ) " تعریف شود.
انواع واحدهای زمین شناسی، در حالت کلی می تواند به سه دسته تقسیم شود  :
• سنگ چینه شناسی
• شیمی چینه شناسی
• زیست چینه شناسی
واحدهای سنگ شناسی یکی از تقسیمات چینه شناسی است که ارزش محلی داشته و در نقاطی که تغییرات سنگ شناسی در آن آشکار باشد، می توان استفاده نمود. این واحدها بر پایه ویژگی های عمومی سنگ شناختی از قبیل خواص فیزیکی ، موقعیت چینه شناسی، صفات اختصاصی و سایر خصوصیات سنگ شناسی است. این تقسیم بندی با توجه به خواص سنگ ها و بدون در نظر داشتن زمان تنظیم شده است.
واحدهای سنگ چینه شناسی بر اساس اندازه از کوچک به بزرگ شامل لایه ( بستره، طبقه ) ، بخش ( عضو ) ، سازند، گروه و ابرگروه است.
لایه ( Bed ) کوچک ترین واحد تقسیمات سنگ شناسی است که معمولاً به وسیله فسیل های شاخص یا سنگ شناسی خاص شناخته می شود.
بخش ( Member ) ، از تقسیمات کوچکتر سازند است، یک سازند ممکن است از نظر سنگ شناختی به واحدهای کوچکتری به نام بخش تقسیم گردد ( مانند بخش گوری ) .
سازند ( Formation ) مهم ترین واحد تقسیمات سنگ شناسی است. به طور کلی سازند به مجموع لایه هایی گفته می شود که دارای ترکیب سنگ شناسی مشخص بوده و در سطح نسبتاً وسیعی گسترش و امتداد داشته، حد فاصل آن با لایه های زیرین و بالایی کاملاً مشخص باشد، همچنین زمان رسوب گذاری در طول امتداد آن یکسان و قابل نقشه برداری باشد ( مانند سازند آسماری ) .
گروه ( Group ) به مجموعه دو یا چند سازند گفته می شود. گروه معمولاً به وسیله دگرشیبی های مشخص ، محدود می گردد ( مانند گروه فارس ) .
ابرگروه ( Super Group ) به مجموع دو یا چند گروه گفته می شود. کاربرد ابرگروه چندان معمول نیست. [ ۱]
در این تقسیم بندی سنگ ها را بر اساس فسیل های موجود در آن دسته بندی می کنند. تنها عامل برقراری یک بیوزون ( Biozone ) بر اساس یک یا مجموعه ای از فسیل های آن سنگ است که آن را از سنگ های مجاور جدا می کند. در زیست چینه شناسی نوع سنگ مهم نبوده و بر مبنای تجمع و ظهور گونه های فسیلی واحدها تشکیل می گردند. حد فاصل بیوزون ها شامل لایه های بین پایین ترین و بالاترین لایه های ظهور چینه شناسی یک یا دو فسیل مشخص می گردد. [ ۱]