واجب تخییری

[ویکی فقه] واجب دارای جانشین در عرض خود را واجب تخییری گویند.
واجب تخییری، مقابل واجب تعیینی بوده و به واجبی گفته می شود که بدل و جانشین دارد؛ یعنی طلب مولا به یکی از دو یا چند شیء تعلق گرفته است که هر یک می تواند بدل دیگری قرار گیرد؛ به بیان دیگر، فعل معینی مورد طلب قرار نگرفته است، بلکه مطلوب مولا، بدیل و جانشین در عرض خود دارد، مانند کفاره روزه رمضان برای کسی که عمداً افطار کند، که بین روزه گرفتن دو ماه پی در پی یا آزاد نمودن یک بنده و یا اطعام شصت فقیر مخیر است.

[ویکی شیعه] واجب تخییری گونه ای از واجبات است که مکلف بین انجام چند چیز اختیار دارد، مانند کفاره روزه. در مقابل آن «واجب تعیینی» قرار دارد. بخش عمده واجبات، واجب تعیینی اند و واجبات تخییری بیش تر در احکام مربوط به کفّارات و مجازات ها دیده می شود.
در منابع اصول فقه، «وجوب» از جهت متعلَّق آن دو حالت دارد: اگر وجوب به مورد معین و بدون جایگزینی مانند نماز تعلق گرفته باشد آن را «واجب تعیینی» نامیده اند و اگر به یکی از چند چیز تعلق گرفته باشد که مکلف به اختیار و انتخاب خود یکی را انجام دهد آن را «واجب تخییری» گویند، مانند کفاره روزه که شخص باید بین «آزاد کردن یک بنده» یا «دو ماه روزه گرفتن» یا «سیر کردن شصت فقیر» یکی را انتخاب کند.
بخش عمده واجبات، واجب تعیینی اند. برخی از واجبات تخییری عبارتند از:

[ویکی فقه] واجب تخییری (اصول).
...