[ویکی فقه] واجب دلالت کننده بر حکم وضعی شرعی یا حکم ضروری عقلی و فاقد ثواب و عقاب نفسی را واجب ارشادی گویند.
واجب ارشادی، مقابل واجب مولوی بوده و به واجبی گفته می شود که در آن، حکم وجوب، جنبه ارشاد و راهنمایی به حکم عقل و یا به وجود مصلحت در چیزی دارد که واجب، وسیله رسیدن به آن چیز گردیده است.
موارد کاربرد امر ارشادی
بنابراین، بعث ارشادی، یا ارشاد به حکم عقل است در مواردی که عقل به طور مستقل بر وجوب چیزی دلالت می نماید، مانند: وجوب اطاعت خداوند، که «اطیعوا الله» ارشاد به این حکم عقل است و یا ارشاد به وجود مصلحت در چیزی است که انجام واجب در خارج وسیله ای برای رسیدن به آن به شمار می رود، مانند: امر به تطهیر لباس برای نماز که در واقع امر به طهارت (به عنوان شرط نماز) می باشد.از این رو مصلحت واقعی متعلق به طهارت می باشد و تطهیر لباس وسیله ای است برای رسیدن به آن.
مثال برای امر ارشادی
از موارد امر ارشادی می توان به وجوب تعلم احکام شرعی اشاره کرد، زیرا این وجوب، ارشاد محض به حکم عقل برای امتثال اوامر شارع است. هم چنین، وجوب جست وجو از آب به اندازه یک یا دو تیررس برای جواز تیمم از مصادیق وجوب ارشادی است، زیرا عقل حکم می کند کسی که وضو گرفتن بر او واجب است ولی آب در اختیار ندارد، باید به اندازه متعارف در جست وجوی آب برآید و پس از اطمینان از دست نیافتن به آب، تیمم بر او واجب می شود.
ثواب و عقاب امر ارشادی
...
واجب ارشادی، مقابل واجب مولوی بوده و به واجبی گفته می شود که در آن، حکم وجوب، جنبه ارشاد و راهنمایی به حکم عقل و یا به وجود مصلحت در چیزی دارد که واجب، وسیله رسیدن به آن چیز گردیده است.
موارد کاربرد امر ارشادی
بنابراین، بعث ارشادی، یا ارشاد به حکم عقل است در مواردی که عقل به طور مستقل بر وجوب چیزی دلالت می نماید، مانند: وجوب اطاعت خداوند، که «اطیعوا الله» ارشاد به این حکم عقل است و یا ارشاد به وجود مصلحت در چیزی است که انجام واجب در خارج وسیله ای برای رسیدن به آن به شمار می رود، مانند: امر به تطهیر لباس برای نماز که در واقع امر به طهارت (به عنوان شرط نماز) می باشد.از این رو مصلحت واقعی متعلق به طهارت می باشد و تطهیر لباس وسیله ای است برای رسیدن به آن.
مثال برای امر ارشادی
از موارد امر ارشادی می توان به وجوب تعلم احکام شرعی اشاره کرد، زیرا این وجوب، ارشاد محض به حکم عقل برای امتثال اوامر شارع است. هم چنین، وجوب جست وجو از آب به اندازه یک یا دو تیررس برای جواز تیمم از مصادیق وجوب ارشادی است، زیرا عقل حکم می کند کسی که وضو گرفتن بر او واجب است ولی آب در اختیار ندارد، باید به اندازه متعارف در جست وجوی آب برآید و پس از اطمینان از دست نیافتن به آب، تیمم بر او واجب می شود.
ثواب و عقاب امر ارشادی
...
wikifeqh: واجب_ارشادی