هورمون های گیاهی یا فیتوهورمون ها مولکول هایی پیام رسان هستند که در بخشی از گیاه ساخته شده و در غلظت های بسیار کم فعالند. این ترکیبات، اثرات فیزیولوژیکی محسوسی در قسمت های مختلف گیاه به جا می گذارند. هورمون های گیاهی دارای اثرات متعددی بر رشد، اندام زایی و تکوین گیاه، رویان زایی، [ ۱] مقابلهٔ گیاه با پاتوژن ها، پاسخ گیاه به استرس ها و تولیدمثل گیاه دارند. [ ۲] [ ۳] [ ۴] [ ۵] [ ۶]
واژهٔ هورمون در اصل در قلمرو فیزیولوژیکی جانوران به وجود آمده و این واژه از ریشه یونانی به معنی تهییج کردن گرفته شده است. هورمون های گیاهی که اغلب فیتوهورمون خوانده می شود در بافت های مریستمی یا جوان گیاه ساخته می شوند و غالباً اثر خود را پس از انتقال به بافت هدف می گذارند. بر خلاف جانوران که تولید هورمون ها محدود به غدد است، سلول های گیاهی مختلف، توانایی تولید هورمون های گیاهی را دارند. [ ۷] [ ۸] هورمون های گیاهی در گونه های ساده تر گیاهان از جمله جلبک ها نیز تولید می شوند که این ترکیبات نیز، دارای ویژگی های مشابه با هورمون های گیاهان پیشرفته تر مانند آوندداران هستند. [ ۹] برخی هورمون های گیاهی در میکروب هایی چون قارچ های تک سلولی و باکتری، ها نیز تولید می شود که دارای نقش هورمونی نیستند و نوعی متابولیت ثانویه به حساب می آیند. [ ۱۰]
گاهی موادی که به صورت مصنوعی تولیدشده اند، اثراتی مشابه یکی از هورمون های طبیعی گیاهی را دارند که در واقع، تنظیم کننده های رشد هستند. تنظیم کننده های رشد ترکیبات سنتزشده یا هورمون های گیاهی هستند که فرایندهای فیزیولوژیکی را تغییر می دهند. این مواد با تقلید کردن از هورمون ها، تأثیر روی ( سنتزشدن ) هورمون ها و از بین بردن یا انتقال یا تغییر دادن محل تأثیر هورمونی، رشد را تنظیم می کنند. می توان گفت تمام هورمون ها، تنظیم کنندهٔ رشد هستند اما تمام تنظیم کننده های رشد هورمون نیستند.
هورمون های گیاهی بر اساس ویژگی ها و ساختار شیمیایی، به انواع مختلفی تقسیم می شوند. آن ها در ابتدا به ۵ گروه مختلف اکسینها ( Auxins ) ، جیبرلینها ( Giberellins ) و سیتوکینینها، اسید آبسیزیک ( ABA یا Abscisic acid ) و اتیلن ( Ethylene ) تقسیم بندی می شدند[ ۱۱] اما در مطالعات بعدی، براسینو استروئیدها ( Brassinosteroids ) جاسمونیت ها ( Jasmonates ) ، استریگولاکتون ها ( Strigolactone ) و سالیسیلیک اسید ( salicylic acid ) نیز به انواع هورمون های اصلی گیاهی، افزوده شدند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفواژهٔ هورمون در اصل در قلمرو فیزیولوژیکی جانوران به وجود آمده و این واژه از ریشه یونانی به معنی تهییج کردن گرفته شده است. هورمون های گیاهی که اغلب فیتوهورمون خوانده می شود در بافت های مریستمی یا جوان گیاه ساخته می شوند و غالباً اثر خود را پس از انتقال به بافت هدف می گذارند. بر خلاف جانوران که تولید هورمون ها محدود به غدد است، سلول های گیاهی مختلف، توانایی تولید هورمون های گیاهی را دارند. [ ۷] [ ۸] هورمون های گیاهی در گونه های ساده تر گیاهان از جمله جلبک ها نیز تولید می شوند که این ترکیبات نیز، دارای ویژگی های مشابه با هورمون های گیاهان پیشرفته تر مانند آوندداران هستند. [ ۹] برخی هورمون های گیاهی در میکروب هایی چون قارچ های تک سلولی و باکتری، ها نیز تولید می شود که دارای نقش هورمونی نیستند و نوعی متابولیت ثانویه به حساب می آیند. [ ۱۰]
گاهی موادی که به صورت مصنوعی تولیدشده اند، اثراتی مشابه یکی از هورمون های طبیعی گیاهی را دارند که در واقع، تنظیم کننده های رشد هستند. تنظیم کننده های رشد ترکیبات سنتزشده یا هورمون های گیاهی هستند که فرایندهای فیزیولوژیکی را تغییر می دهند. این مواد با تقلید کردن از هورمون ها، تأثیر روی ( سنتزشدن ) هورمون ها و از بین بردن یا انتقال یا تغییر دادن محل تأثیر هورمونی، رشد را تنظیم می کنند. می توان گفت تمام هورمون ها، تنظیم کنندهٔ رشد هستند اما تمام تنظیم کننده های رشد هورمون نیستند.
هورمون های گیاهی بر اساس ویژگی ها و ساختار شیمیایی، به انواع مختلفی تقسیم می شوند. آن ها در ابتدا به ۵ گروه مختلف اکسینها ( Auxins ) ، جیبرلینها ( Giberellins ) و سیتوکینینها، اسید آبسیزیک ( ABA یا Abscisic acid ) و اتیلن ( Ethylene ) تقسیم بندی می شدند[ ۱۱] اما در مطالعات بعدی، براسینو استروئیدها ( Brassinosteroids ) جاسمونیت ها ( Jasmonates ) ، استریگولاکتون ها ( Strigolactone ) و سالیسیلیک اسید ( salicylic acid ) نیز به انواع هورمون های اصلی گیاهی، افزوده شدند.
wiki: هورمون گیاهی