هورسپهر

هلیوسفر یا هورسپهر[ ۱] ( به انگلیسی: Heliosphere ) پهنه ای است حباب مانند که بادهای خورشیدی را دربرگرفته است. هورسپهر دربرگیرنده همه منظومهٔ شمسی و میدان مغناطیسی خورشیدی است که کیلومترها دورتر از مدار پلوتو را در بر می گیرد. پلاسمایی که از خورشید به بیرون دمیده می شود ( طوفان های خورشیدی ) این حباب را در مقابل فشار گازهای فضای میان ستاره ای، هیدروژن و هلیوم مولکولی که در کهکشان راه شیری پخش هستند، ایجاد و حفظ می کند. جریان باد خورشیدی از خورشید آغاز می شود و تا منطقهٔ ضربهٔ خروجی ( به انگلیسی: Termination Shock ) با سرعت پیش می رود تا اینکه با رسیدن به این منطقه به صورت ناگهانی از سرعت آن کاسته شود. منطقه ای که بعد از ضربهٔ خروجی واقع شده است به نام پوش خورشیدی ( به انگلیسی: Heliosheath ) شناخته می شود. پوش خورشیدی منطقه ای میانی است که مرز بیرونی آن، مرز هلیوسفر محسوب می شود. به مرز هلیوسفر منطقهٔ توقف خورشیدی ( به انگلیسی: Heliopause ) نیز گفته می شود. شکل کلی حباب هلیوسفر با توجه به فشار و چگالی گازهایی که منظومهٔ شمسی از داخل آن عبور می کند و همچنین به خورشید تغییر می کند و به شکل یک کرهٔ دقیق و کامل نیست. [ ۲] کمبود داده و بکر و کاوش نشده بودن این مناطق[ ۳] باعث به وجود آمدن نظریه های زیادی برای مدل سازی این نواحی شده است.
در شهریورماه ۱۳۹۱ ( سپتامبر ۲۰۱۲ ) ناسا اعلام کرد که سفینهٔ وویجر ۱ در تاریخ ۴ شهریور ( ۲۵ آگوست ) از مرز هلیوسفر خارج شده است. این ادعا بر اساس ۴۰ برابر شدن ناگهانی چگالی پلاسما در فضای اطراف سفینه مطرح شده است. [ ۳] با توجه به این که منطقهٔ توقف خورشیدی مرز منظومهٔ شمسی با جهان اطراف است، سفینه هایی که از این مرز خارج شده اند ( مانند وویجر ۱ ) ، طبق تعریف وارد فضای میان ستاره ای شده اند. در تاریخ ۱۰ دسامبر ۲۰۱۸ هم سفینه فضایی وویجر ۲ از این مرز عبور کرد. [ ۴]