هوادهی معدن

دانشنامه عمومی

هوادهی معدن در معدنکاری به اقدامات فنی برای فراهم کردن هوای تازه در تونل ها یا چاه های معدن گفته می شود. طبق قانون اتحادیهٔ اروپا هوادهی کافی باید برای معادن زیرزمینی انجام شود.
قدمت هوادهی معدن به اندازهٔ قدمت معدنکاری زیرزمینی است. هنگامی که معدنکاران کانی ها را از تونل ها یا چاه ها استخراج می کردند، هر چه بیشتر و بیشتر در دل تونل یا چاه جلو می رفتند نفوذ جریان هوا کمتر و کمتر می شد و بنابراین معدنکاران مجبور بودند اقداماتی را انجام دهند تا در زیر زمین خفه نشوند. گئورگیوس اگریکولا در دوازده کتاب معدنکاری و ذوب فلزات خود شرح می دهد که معدنکاران چگونه با سازه های چوبی مانند کلاهک هوا باد را به درون معدن هدایت می کردند یا با دم آهنگری جریان هوای مصنوعی ایجاد می کردند. در معدن های هارتس در سدهٔ شانزدهم سیستم هوادهی ایجاد شد تا هوا به درون معدن جریان پیدا کرده و از ساخت قنات هوا چشم پوشی شود. نخستین دستگاه های هوادهی در معدن های هارتس در اوائل سدهٔ هجدهم به کار برده شد.
یک سیستم هوادهی دارای سه کارکرد است:
• درونداد هوای تازه
• برونداد هوای مصرف شده و گازهای زیانبار
• پایین آوردن دما در تونل
درونداد هوای تازه برای انسان ها و حیوانات زیرزمین نیاز است تا هوای تازه را برای تنفس آن ها فراهم کند. همچنین برای روشن کردن و سوزاندن نیز هوای تازه لازم است. هوای تازه باید در سرتاسر تونل پخش شود.
برونداد هوای مصرف شده یعنی بیرون فرستادن یا دست کم کم کردن هوای سمی و آلوده در معدن. در معدن های زیرزمینی زغال سنگ از زمان های گذشته وسائل نقلیهٔ دیزلی برای این منظور به کار می رفت. خود گازهای متصاعد از این موتورها باید به وسیلهٔ هوادهی از میان رفته یا رقیق شود.
در اثر فرآیندهای گوناگون هوای معدن گرم می شود. دمای زمین نقش مهمی در گرم شدن هوای زیرزمین دارد، ولی در ژرفای زیاد تراکم هوا نیز منجر به گرم شدن هوا می کند. در این موارد هوادهی نقش عمده ای در تنظیم دمای درون تونل دارد.
برای ایجاد جنبش در هوا باید به هوای درون تونل هوا افزود یا به عبارتی هوا دمید یا از هوای آن کم کرد یا به عبارتی هوای آن را مکید. این نوع حرکت در هوا را حرکت دمنده مکنده می نامند. در حرکت دمنده هوای تازه از محیط مکیده شده و با فشار به درون معدن افزوده می شود. هوای آلوده به وسیلهٔ قنات خروجی به بیرون فرستاده می شود. در هوادهی مکشی هوا از درون معدن مکیده شده و به بیرون دمیده می شود و از راه قنات ورودی هوای تازه خود به خود به درون معدن کشیده می شود. هوادهی می تواند به وسیلهٔ فرآیندهای طبیعی پدید آید یا به طور مصنوعی ایجاد شود. چنانچه میان معدن و محیط اطراف آن اختلاف دما وجود داشته باشد یا اختلاف فشار هوا وجود داشته باشد، هوا به درون معدن جریان پیدا می کند و هر چه این اختلاف دما و فشار بیشتر باشد جریان هوا به درون معدن نیرومندتر خواهد بود. فشار هوا و اثر دما همدیگر را تکمیل کرده و بر روی یکدیگر اثر می گذارند. اثر اختلاف دما معمولاً بر اختلاف فشار چیرگی دارد. این نوع هوادهی را هوادهی طبیعی می نامند. در معدن های کوچکی که در نزدیک سطح زمین قرار دارند هوادهی طبیعی برای تعویض هوا می تواند کافی باشد. نیروی لازم جریان هوا بستگی به تعداد افراد، تعداد دستگاه های دارای موتورهای احتراقی و میزان گازهای زیانبار در معدن دارد. در بیشتر معدن ها معمولاً هوادهی طبیعی بسنده نیست و جریان هوا می بایست به کمک اقدامات فنی ایجاد گردد.
عکس هوادهی معدنعکس هوادهی معدن
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس