همرَفت[ ۱] یا کانوِکشن ( به انگلیسی: Convection ) به انتقال گرما توسط حرکت توده مولکول ها در سیالات، از قبیل گازها و مایعات، گفته می شود. همرفت شامل زیر - مکانیزم هایی از قبیل ادوکشن ( انتقال گرمای جهت دار توسط توده مولکول ها ) و دیفیوژن ( انتقال گرما یا مولکولی بدون جهت از یک نقطه متمرکز به نقاط دارای غلظت کمتر ) است.
در اکثر جامدات همرفت نمی تواند اتفاق بیفتد چرا که حرکت توده ای مولکول یا دیفیوژن ماده چندانی نمی تواند اتفاق بیفتد. در جامدات صلب واپخش ( دیفیوژن ) گرمایی اتفاق می افتد اما به آن رسانش گفته می شود.
در مبحث انتقال حرارت و انتقال جرم، همرفت به مجموع اثرات ادوکشن و دیفیوژن گفته می شود. [ ۲]
همرفت را می توان در گونه های مختلف از قبیل؛ طبیعی، واداشته، گرانشی، گرانولی ( ریزدانه ای ) یا ترمومغناطیسی طبقه بندی کرد.
همرفت تقریباً در تمام مایعات با هر حجم و مقداری بیشتر از چند اتم اتفاق می افتد. همرفت به دلیل تأثیرات نیروهای حجمی، مانند نیروی گرانش، در یک سیال اتفاق می افتد. با اینکه مکانیزم های متنوعی برای ایجاد همرفت وجود دارد اما معمولا همرفت را به دوگونه "طبیعی" و "واداشته ( اجباری ) " تقسیم بندی می کنند.
همرفت طبیعی، یا همرفت آزاد به دلیل اختلاف دما اتفاق می افتد که این اختلاف دما بر روی چگالی و در نتیجه شناوری نسبی یک سیال تأثیر می گذارد. قسمت های سنگین تر ( چگال تر ) به پایین رفته و قسمت های سبک تر به بالا حرکت خواهند کرد، که باعث حرکت توده ای مولکول ها خواهد شد. در نتیجه همرفت طبیعی فقط می تواند در یک میدان گرانشی اتفاق بیفتد. یکی از مثال های همرفت طبیعی بلند شدن دود از روی آتش است. همچنین بلند شدن بخار آب از روی دیگ غذا به دلیل کمتر بودن چگالی بخار آب نسبت به آب مایع مثالی دیگر از همرفت طبیعی است.
در همرفت واداشته که ادوکشن گرمایی نیز نامیده می شود، حرکت سیال ناشی از عوامل خارجی از قبیل پنکه یا پمپ است. از همرفت واداشته برای افزایش نرخ انتقال حرارت استفاده می شود. در بسیاری از میکسرها از همرفت واداشته برای توزیع یک ماده در ماده ای دیگر استفاده می شود. سیستم های سیال و رادیاتور و گرمایش یا سرمایش قسمت های بدن توسط گردش خون از دیگر مثال های همرفت واداشته است.
همرفت گرانشی نوعی همرفت طبیعی است که توسط اختلاف در نیروی شناوری القا می شود که ناشی از عواملی غیر از دماست. معمولاً این اتفاق به دلیل تنوع در ترکیب سیال است.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر اکثر جامدات همرفت نمی تواند اتفاق بیفتد چرا که حرکت توده ای مولکول یا دیفیوژن ماده چندانی نمی تواند اتفاق بیفتد. در جامدات صلب واپخش ( دیفیوژن ) گرمایی اتفاق می افتد اما به آن رسانش گفته می شود.
در مبحث انتقال حرارت و انتقال جرم، همرفت به مجموع اثرات ادوکشن و دیفیوژن گفته می شود. [ ۲]
همرفت را می توان در گونه های مختلف از قبیل؛ طبیعی، واداشته، گرانشی، گرانولی ( ریزدانه ای ) یا ترمومغناطیسی طبقه بندی کرد.
همرفت تقریباً در تمام مایعات با هر حجم و مقداری بیشتر از چند اتم اتفاق می افتد. همرفت به دلیل تأثیرات نیروهای حجمی، مانند نیروی گرانش، در یک سیال اتفاق می افتد. با اینکه مکانیزم های متنوعی برای ایجاد همرفت وجود دارد اما معمولا همرفت را به دوگونه "طبیعی" و "واداشته ( اجباری ) " تقسیم بندی می کنند.
همرفت طبیعی، یا همرفت آزاد به دلیل اختلاف دما اتفاق می افتد که این اختلاف دما بر روی چگالی و در نتیجه شناوری نسبی یک سیال تأثیر می گذارد. قسمت های سنگین تر ( چگال تر ) به پایین رفته و قسمت های سبک تر به بالا حرکت خواهند کرد، که باعث حرکت توده ای مولکول ها خواهد شد. در نتیجه همرفت طبیعی فقط می تواند در یک میدان گرانشی اتفاق بیفتد. یکی از مثال های همرفت طبیعی بلند شدن دود از روی آتش است. همچنین بلند شدن بخار آب از روی دیگ غذا به دلیل کمتر بودن چگالی بخار آب نسبت به آب مایع مثالی دیگر از همرفت طبیعی است.
در همرفت واداشته که ادوکشن گرمایی نیز نامیده می شود، حرکت سیال ناشی از عوامل خارجی از قبیل پنکه یا پمپ است. از همرفت واداشته برای افزایش نرخ انتقال حرارت استفاده می شود. در بسیاری از میکسرها از همرفت واداشته برای توزیع یک ماده در ماده ای دیگر استفاده می شود. سیستم های سیال و رادیاتور و گرمایش یا سرمایش قسمت های بدن توسط گردش خون از دیگر مثال های همرفت واداشته است.
همرفت گرانشی نوعی همرفت طبیعی است که توسط اختلاف در نیروی شناوری القا می شود که ناشی از عواملی غیر از دماست. معمولاً این اتفاق به دلیل تنوع در ترکیب سیال است.
wiki: همرفت