هتوم یکم شاه ارمنستان

هتوم یکم، شاه ارمنستان ( ارمنی: Հեթում Ա؛ زاده ۱۲۱۵ – درگذشته ۲۸ اکتبر ۱۲۷۰ ) ، شاه ارمنی کیلیکیه از سال ۱۲۲۶ تا ۱۲۷۰ میلادی بود. پس از وی لوون سوم به تاج و تخت ارمنستان رسید. وی فرزند کنستانتین، ارباب بیبرون و شاهزاده آلیکس از مؤسسین خاندان هتومی بود. با توجه به روابط دیپلماتیکی با امپراتوری مغول، هتوم خود عازم دربار مغولان در قراقورم مغولستان شد[ ۱] که شرح سفر وی در کتاب سفر هتوم، شاه ارمنستان کوچک به مغولستان توسط یکی از همراهانش، کیراکوس گاندزاگتسی نوشته شده است.
کنستانتین، پدر هتوم، نایب السلطنه ملکه جوان زابل، ملکه ارمنستان. [ ۲] ایزابلا در ابتدا با فیلیپ ( ۱۲۲۲–۱۲۲۵ ) ، پسر بوهموند چهارم انطاکیه ازدواج کرد. [ ۲]
با این حال، کنستانتین فیلیپ را کنار گذاشت و به جای آن، ایزابلا را مجبور کرد تا با پسرش، هتوم در تاریخ ۱۴ ژوئن ۱۲۲۶ ازدواج کند تا ایزابلا و هتوم با هم حکومت کنند. این زوج شش کودک داشتند:[ ۲]
• لئو دوم ( درگذشت ۱۲۸۹ )
• توروس ( در نبرد ماری در سال ۱۲۶۶ در مبارزه با مملوک ها کشته شد - توروس یک کودک به اسم ملکوم داشت.
• سیبیلا ( درگذشت ۱۲۹۰ ) ، که با بوهموند ششم از آنتیوخ ازدواج کرد
• یوفمی ( درگذشت ۱۳۰۹ ) ، که با جولیان گرنیور، حاکم سیدون ازدواج کرد [ ۳]
• ریتا از ارمنستان، ازدواج با کنستانتین از سروانتچیار [ ۳]
• ماریا، که با گای از ایبلین ازدواج کرد، [ ۳] پسرش به اسم بالدوین از ایبلین، و سنشال از قبرس
• روبن
• واساک
هتوم یکی از بازیکنان اصلی در مبارزات سیاسی و تغییرات در اتحادهای گذشته در سرتاسر جنگ های صلیبی بود، به دلیل اینکه ارمنی ها باهمه طرفها رابطه داشتند. آنها در درجه اول با اروپایی ها همسویی داشتند، اما در زمان سلطنت هتوم، امپراتوری مغول ها که به سرعت در حال گسترش بودند، تبدیل به یک نگرانی شد. [ ۴]
در حالیکه که مغول ها به مرزهای کاپادوکیا و کیلیکیه نزدیک شدند، پادشاه هتوم تصمیم استراتژیک خود مبنی بر تن دادن به اینکه مغول ها روابط خارجی اش را کنترل کنند گرفت و برادرش سمپات را به دربار مغول در قراقورم فرستاد. در آنجا، سمپات با خان بزرگ گویوک آشنا و در سال ۱۲۴۷ یک توافق رسمی را به تصویب رساند که در آن پادشاهی ارمنی کیلیکیه به عنوان یکی از کشورهای تحت کنترل امپراتوری مغول در نظر گرفته می شد. [ ۵] [ ۶] [ ۷] [ ۸]