هائومیا ( به انگلیسی: Haumea ) ( نماد: ) [ ۱۵] یا هومیا یا هائومیا ۱۳۶۱۰۸ یا ۲۰۰۳ ال ای ( ۶۱ /haʊˈmeɪ. ə/ یا /ˌhɑːuːˈmeɪ. ə/ how - MAY - ə ) با نام پیشین و مستعار و غیررسمی سانتا ( به انگلیسی: Santa ) سومین سیارهٔ کوتولهٔ دور از خورشید در منظومهٔ خورشیدی پس از سرس و پلوتو و پیش از ماکی ماکی و اریس است و در طبقهٔ پلوتوئیدها، ریزسیاره ها، اجسام فرانپتونی و اجسام کمربند کویپر نیز جای دارد.
کاشف اصلی هائومیا مبهم است. مایکل براون می گوید که این سیارهٔ کوتوله را در ۲۸ دسامبر ۲۰۰۴ و چند روز پیش از کریسمس کشف کرده است. در ۲۸ ژوئیهٔ ۲۰۰۵ نیز خوزه لوئیس اورتیز مورنو ادعا کرد که این جسم آسمانی را کشف کرده است و کاشف اصلی آن مشخص نیست. براون پس از یافتن این جسم آسمانی، نام سانتا ( به معنای بابا نوئل ) را بر آن نهاد. سرانجام به پیشنهاد گروه براون و به انتخاب دیوید رابینوویتز و با موافقت اتحادیهٔ بین المللی اخترشناسی، نام هائومیا بر این سیارهٔ کوتوله نهاده شد. در اساطیر هاوایی، هائومیا ایزدبانوی زایمان و باروری است.
اوج هائومیا ۵۱٫۴۶۵ واحد نجومی و حضیض آن ۳۴٫۶۵۲ واحد نجومی است و یک بار گردش آن پیرامون خورشید ۲۸۳ سال طول می کشد و °۲۸٫۱۹ نسبت به دائرةالبروج تمایل دارد. هائومیا ۷۵–۷۰ درصد از نوری که توسط خورشید به آن تابیده می شود را منعکس می کند و سومین شیء درخشان کمربند کویپر پس از پلوتو و ماکی ماکی است. این سیارهٔ کوتوله بیضی شکل و قطرهای آن ۹۹۶×۱٬۵۱۸×۱٬۹۶۰ کیلومتر است و دورهٔ چرخش آن ۳٫۹۱۵۴ ساعت و ۰٫۱۶۳ برابر روز زمینی است.
هائومیا از سنگ ساخته شده و لایه ای از یخ بلوری و کریستالی روی آن را پوشش می دهد. نقطهٔ تیرهٔ مایل به قرمز بر روی سطح این سیارهٔ کوتوله در تضاد با رنگ سفید آن و مرموز است و می تواند یک منبع غنی تر از یخ کریستالی نسبت به بقیهٔ سطح آن باشد. هائومیا دارای دو ماه بسیار کوچک به نام های هایاکا ( بزرگ تر ) و ناماکا ( کوچک تر ) است که هر دو در سال ۲۰۰۵ توسط گروه براون کشف شدند. خانوادهٔ هائومیا نخستین خانوادهٔ برخوردی است که شامل هائومیا، دو ماه آن و پنج شیء دیگر است. اشیاء خانوادهٔ هائومیا از برخورد جسمی بزرگ به هائومیا به وجود آمده اند.
طی یک میلیارد سال آینده، هائومیا تبدیل به یک دنباله دار و ۱۰٬۰۰۰ بار روشن تر از دنباله دار جذاب و دیدنی هیل - باپ خواهد شد و مانند ماه کامل در آسمان قابل مشاهده خواهد بود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفکاشف اصلی هائومیا مبهم است. مایکل براون می گوید که این سیارهٔ کوتوله را در ۲۸ دسامبر ۲۰۰۴ و چند روز پیش از کریسمس کشف کرده است. در ۲۸ ژوئیهٔ ۲۰۰۵ نیز خوزه لوئیس اورتیز مورنو ادعا کرد که این جسم آسمانی را کشف کرده است و کاشف اصلی آن مشخص نیست. براون پس از یافتن این جسم آسمانی، نام سانتا ( به معنای بابا نوئل ) را بر آن نهاد. سرانجام به پیشنهاد گروه براون و به انتخاب دیوید رابینوویتز و با موافقت اتحادیهٔ بین المللی اخترشناسی، نام هائومیا بر این سیارهٔ کوتوله نهاده شد. در اساطیر هاوایی، هائومیا ایزدبانوی زایمان و باروری است.
اوج هائومیا ۵۱٫۴۶۵ واحد نجومی و حضیض آن ۳۴٫۶۵۲ واحد نجومی است و یک بار گردش آن پیرامون خورشید ۲۸۳ سال طول می کشد و °۲۸٫۱۹ نسبت به دائرةالبروج تمایل دارد. هائومیا ۷۵–۷۰ درصد از نوری که توسط خورشید به آن تابیده می شود را منعکس می کند و سومین شیء درخشان کمربند کویپر پس از پلوتو و ماکی ماکی است. این سیارهٔ کوتوله بیضی شکل و قطرهای آن ۹۹۶×۱٬۵۱۸×۱٬۹۶۰ کیلومتر است و دورهٔ چرخش آن ۳٫۹۱۵۴ ساعت و ۰٫۱۶۳ برابر روز زمینی است.
هائومیا از سنگ ساخته شده و لایه ای از یخ بلوری و کریستالی روی آن را پوشش می دهد. نقطهٔ تیرهٔ مایل به قرمز بر روی سطح این سیارهٔ کوتوله در تضاد با رنگ سفید آن و مرموز است و می تواند یک منبع غنی تر از یخ کریستالی نسبت به بقیهٔ سطح آن باشد. هائومیا دارای دو ماه بسیار کوچک به نام های هایاکا ( بزرگ تر ) و ناماکا ( کوچک تر ) است که هر دو در سال ۲۰۰۵ توسط گروه براون کشف شدند. خانوادهٔ هائومیا نخستین خانوادهٔ برخوردی است که شامل هائومیا، دو ماه آن و پنج شیء دیگر است. اشیاء خانوادهٔ هائومیا از برخورد جسمی بزرگ به هائومیا به وجود آمده اند.
طی یک میلیارد سال آینده، هائومیا تبدیل به یک دنباله دار و ۱۰٬۰۰۰ بار روشن تر از دنباله دار جذاب و دیدنی هیل - باپ خواهد شد و مانند ماه کامل در آسمان قابل مشاهده خواهد بود.
wiki: هائومیا