نیو کوا

نیو کوآ. نیو کوآ، نو گوا یا نو وآ ( به چینی سنتی: 女媧؛ به چینی ساده شده: 女娲 ) ، در افسانه ها و اساطیر چین باستان، الهه مادر و عنوان یک ایزدبانو است که برترین و بهترین ایجادکننده یا سازندهٔ نوع بشر شناخته می شود. او همچنین ترمیم کنندهٔ دیوار آسمان یا بهشت، خواهر و همسر فو هسی است. در اعصار بعدی این ایزدبانو در همراهی با پانگو یا یوهاونگ ( ایزدی دیگر از ارباب انواع در چین ) به عنوان پدیدآورندهٔ ویژگی های نیک در نوع بشر شناخته شده است.
در اساطیر مربوط به پیدایش بشر در چین باستان، از نام نیو کوآ یاد شده است. او یک زن است، امّا شباهت زیادی با پری دریایی ( Sirene ) دارد و دارای دمی به شکل مار یا اژدها است. گرچه این گونه تصور از او، بعدها یعنی در دورهٔ سلسلهٔ دوّم هان رواج یافته است، با این حال غیرقابل انکار است که تمامی تصاویر موجود از این ایزدبانو، او را چنین نشان می دهد.
در متن های موجود، به غیر از چند استثناء معدود، از دُم او سخنی گفته نشده است. بعضی از محققین به این نتیجه رسیده اند که عقیده به شکل نیمه خدائی و نیمه انسانی نیو کوآ، باید مربوط به زمان های جدیدتر باشد و پیش از آن او را به صورت یک زن عادی تصوّر می کرده اند.
در مورد اساطیر چینی اساساً تناقضات فراوانی وجود دارد. چینی ها به طور مداوم به شخصیت های اسطوره ای، چهره ای انسانی داده اند و علائم حیوانی یا غیرعادی آن ها را طرد کرده اند و این تکامل به طور آشکار فقط در همین مسیر حرکت کرده است. بنابراین بیشتر این فرض قابل قبول است که نویسندگانی که قبل از دورهٔ سلسله هان دربارهٔ نیو کوآ سخن گفته اند، مناسب ندیده اند که بر روی شکل غیرانسانی او تأکید کنند.
نیو کوآ یکی از سه شخصیت برجسته، یعنی سه نفر اعجوبه های فرهنگ ساز چینی است. بعدها حتی خواستند که این سه نفر را به یک نفر تبدیل کنند تا اصالت انسانی آن ها سزاوارتر به نظر برسد.
در تصاویر کهنی که بر روی سنگ حکّ شده است، نیو کوآ تنها نیست. او همراه با فو هسی که او هم دارای دُم مار است، یک جفت را تشکیل می دهد. آن ها دُمهایشان را به گرد همدیگر پیچیده اند و این نشانهٔ آمیزش جنسی است. امّا ظاهراً در اغلب متون قدیمی تر، نیو کوآ تنهاست. اولین بار در دورهٔ متأخّر سلسلهٔ هان، «فو هسی» و «نیو کوآ» به عنوان یک زوج نام برده می شوند. اما پس از این دوران، نیو کوآ به عنوان خواهر جوان تر فو هسی نام برده می شود.