نومولیت

نومولیت ( nummulite ) یا شاه دانهٔ عدسی∗ یا سِکه سنگ فسیل جانوری تک سلولی از ردهٔ روزن داران راسته روتالیدا ( Rotaliida ) است که دارای صدفی مارپیچ و نازک شبیه سکه است. صدف نومولیت از تعداد زیادی خانهٔ کوچک درست شده که جانور همیشه در آخرین خانهٔ آن زندگی می کرده است. این جانور در دوران سوم زمین شناسی بسیار فراوان بوده به طوری که ته نشست های دریایی دو دورهٔ اول دوران سوم زمین شناسی با فسیل این جاندار مشخص می شود و این دو دوره را دوران نومولیتیک می خوانند.
قطر نومولیت ها به ۶ سانتیمتر می رسد و در صخره های ترشیاری یافت می شوند بویژه در پیرامون دریای مدیترانه.
نام این فسیل از واژه لاتین nummulus به معنی سکه کوچک گرفته شده است. این فسیل یعنی نومولیت در ایران در کوه های استان خوزستان بسیار زیاد یافت میشود!سازندهای آهکی آسماری و میشان دارای سنگواره های زیادی از نومولیت ها می باشند. نومولیت فسیل سکه مانند بزرگی، شامل تعدادی حلقه که به شکل مارپیچ مسطحی پیچ خورده اند. این حلقه ها را تیغه هایی به صورت حجره تقسیم می کنند. نومولیت ها بقایای تک یاخته دریایی اند که در صخره های دوران ترشیاری مخصوصاً سنگ آهک های بازمانده از دورۀ ائوسن در مصر و سایر نقاط، یافت می شوند. نومولیت فسیل شاخص ارزشمندی است. قطر نومولیت به حداکثر اندازه ای که یک تک یاخته ممکن است برسد، یعنی حدود ۶ سانتی متر، می رسد. نومولیت ها در جنس Nummulites، راستۀ روزنه داران، ردۀ گرانولوریتیکولوزا زیرشاخۀ آمیب ها، شاخۀ آمیبی ها ـ تاژک داران قرار دارند.
بسیاری از آثار تاریخی مصر چون مجسمه ابوالهول و هرم کپس در جیزه کلکسیونی از سنگ های کربناته پر فسیلی ساخته شده اند. این فسیل ها در دیواره آثار سرنخ هایی از چگونگی ساخت این بناهای عظیم نشان میدهند. از جمله این فسیل ها نومولیت ها هستند. در مصر باستان از پوسته نومولیت ها به عنوان سکه استفاده میشد و اهرام معروف مصر از سنگ آهک های نومولیت دار ائوسن تا میوسن ساخته شده اند. نام نومولیت از ریشه لاتین نومولوس به معنی سکه کوچک گرفته شده است.

نومولیت (nummulite)
فسیل سکه مانند بزرگی، شامل تعدادی حلقه که به شکل مارپیچ مسطحی پیچ خورده اند. این حلقه ها را تیغه هایی به صورت حجره تقسیم می کنند. نومولیت ها بقایای تک یاخته دریایی اند که در صخره های دوران ترشیری، مخصوصاً سنگ آهک های بازمانده از دورۀ ائوسن در مصر و سایر نقاط، یافت می شوند. نومولیت فسیل شاخص ارزشمندی است. قطر نومولیت به حداکثر اندازه ای که یک تک یاخته ممکن است برسد، یعنی حدود ۶ سانتی متر، می رسد. نومولیت ها در جنس Nummulites، راستۀ روزنه داران، ردۀ گرانولوریتیکولوزا، زیرشاخۀ آمیب ها، شاخۀ آمیبی ها ـ تاژک داران قرار دارند.