نورالدین الموتی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سید نورالدین الموتی، در الموت از توابع قزوین متولد شد. او جزء اعضای حزب توده بود، و در سال ۱۳۴۰ وزارت دادگستری را به عهده داشت.
نورالدین الموتی در سال ۱۲۸۰ش، در الموت از توابع قزوین متولد شد.
تحصیلات
پس از رسیدن به سن رشد و تمیز، وارد حوزه ی علمیه قزوین شد و تحصیلات مقدماتی و متعارف زمان را آموخت و چند سالی نیز به تعالیم معارف اسلامی در کسوت روحانیت پرداخت. حدود سال ۱۳۰۰ به استخدام در وزارت معارف در آمد و به شغل آموزگاری در مدارس اسلامی قزوین اشتغال ورزید و یک باب کتاب فروشی در آن شهرستان دائر نمود که عصرها مرکز تجمع علما و روشنفکران آن دوره بود. علی اکبر داور وقتی عدلیه را در ۱۳۰۶ش. منحل کرد و عدلیه تازه ای بنا کرد، برای تربیت قضات کلاس قضایی تشکیل داد که دوره آن سه ساله بود و فارغ التحصیلان با رتبه یک قضایی وارد خدمت می شدند. الموتی وارد این کلاس شد و پس از فراغت از تحصیل به شغل قضاوت پرداخت و در دادگستری تبریز مشغول به کار شد و مراتب ترقی را در دادگستری به طور اداری طی کرد تا قبل از وزارت؛ مستشار دیوان عالی کشور شد.
آغاز فعالیت های سیاسی
نورالدین برادر میرعماد الموتی از متهمین عضویت در حزب توده و گروه ۵۳ نفره در زمان رضاشاه بود. وی هیچ گونه ارتباطی با حزب کمونیستی نداشت؛ اما در سال ۱۳۱۶ش. دستگیر و در شرایط نامساعدی زندانی شد و قریب ۴ سال در زندان به سر برد و پس از شهریور۱۳۲۰ به دنبال سقوط رضاخان و آزادی زندانیان سیاسی گروه ۵۳ نفری آزاد شدند و با تشکیل حزب توده ایران الموتی به حزب پیوست و علاوه بر عضویت در کمیته اجرایی حزب به سمت دبیر کل و عضویت کمیسیون نظارت و تفتیش برگزیده شد. پس از کنگره اول الموتی هر چند دبیر اول حزب بود و حق امضاء داشت؛ ولی رهبر حزب نبود و این وظیفه را دکتر بهرامی و ایرج اسکندری برعهده داشتند. در سال ۱۳۲۴ که الموتی شانس عضویت در کمیته مرکزی را در سازماندهی جدید از دست داده بود از حزب خارج شد، وی پس از خروج از حزب توسط علی امینی داماد وثوق الدوله به عنوان قیم فرزندان کوچک وثوق الدوله برگزیده شد و از این طریق درصد معینی از اموال را می گرفت و ثروت قابل توجهی به دست آورد. الموتی در مهرماه ۱۳۲۰ بعد از آزادی زندان، فعالیت های قضایی خود را در دادگستری آغاز کرد و ظرف چند سال مشاغل مختلفی را احراز نمود تا سرانجام رییس کل تصفیه و ورشکستگی شد، در این سمت بود که پس از فوت وثوق الدوله؛ امین ترکه و وارث او گردید و در کمال صداقت و درستی این وظیفه را انجام داد و وارث هم برای او خانه باغی تهیه کرد و او از مستاجری و دربه دری نجات یافت.
عرصه سیاست و اقدام اساسی او
...

پیشنهاد کاربران

نورالدین الموتی ( ۱۲۸۰ ورک الموت – ۱۳۴۴ تهران ) وزیر دادگستری ایران در دوران نخست وزیری علی امینی بود که به عنوان وزیری قاطع و مبارز در دوران کوتاه وزارت خود اقدامات بسیاری برای ریشه کن کردن فساد و دزدی انجام داد
...
[مشاهده متن کامل]

پدرش سید زمان نام داشت. تحصیلات مقدماتی را در قزوین گذراند و در سال ۱۳۰۰ در وزارت معارف استخدام شد و در مدارس قزوین تدریس کرد. در سال ۱۳۰۶ که علی اکبر داور بنیان دادگستری نوین این را گذاشت، پس از گذراندن دوره ای، قاضی عدلیه شد.
بین سال های ۱۳۰۷ و ۱۳۰۸ الموتی از کسانی بود که برای اولین بار یک باب مدرسه چهار کلاسه در زوارک الموت به مدیریت شیخ حسین کیایی قزوینی تأسیس کرد. یک باب کتابفروشی هم در قزوین به راه انداخت که عصرها مرکز تجمع فضلا و روشنفکران آن دوره بود. او علاقه بسیار زیادی به زادگاهش الموت داشت و برای آبادانی آن بسیار می کوشید. او بود که راه ارتباطی الموت به قزوین را پایه گذاری کرد و اولین مسیر ارتباطی الموت را به انجام رساند.
الموتی در سال ۱۳۱۱ در عدلیه تبریز امین صلح ناصح شد.
نورالدین الموتی سوسیال دمکرات بود و یکی از اعضای پنجاه و سه نفر حزب توده در زمان رضا شاه محسوب می شود که در سال ۱۳۱۶ به دست شهربانی دستگیر و زندانی شدند. او نزدیک به چهار سال با وضعیت نامساعدی در زندان به سر برد.
در شهریور سال ۱۳۲۰ به دنبال سقوط رضا شاه و آزادی کلیه زندانیان، از زندان رهایی یافت و پس از اینکه گروه ۵۳ نفر حزب توده را تشکیل دادند، به این حزب پیوست و علاوه بر عضویت در کمیته اجرائی، به سمت دبیرکل و عضویت کمیسیون نظارت و تفتیش برگزیده شد.
الموتی در سال ۱۳۲۵ از حزب توده ایران خارج شد و فعالیت سیاسی را موقتاً کنار گذاشت. او پس از این توسط علی امینی قیمومت وراث وثوق الدوله را بر عهده گرفت. الموتی این کار را با جد و جهدی وافری توأم با صداقت انجام داد و مورد توجه دکتر امینی قرار گرفت.
الموتی در سال ۱۳۳۷ به مستشاری دیوان عالی کشور ارتقاء مقام یافت و در اردیبهشت ۱۳۴۰، هنگام نخست وزیری علی امینی، وزارت دادگستری به او سپرده شد. او در دوران وزارت خود برای تصفیه دادگستری و مجازات کسانی که بیت المال را دست خوش شبیخون کرده بودند، دست به اقدامات حادی زد. او که در مصاحبه ای مطبوعاتی اعلام کرده بود ریشه فساد و خیانت و دزدی و اعلام نفوذ را خشک می کند، چهارصد پرونده را رسیدگی و دستور توقیف و محاکمه مقامات مختلفی از جمله سپهبد علوی مقدم، سرلشکر علی اکبر ضرغام، سپهبد کیا، ابوالحسن ابتهاج، فتح الله فرود و محسن فروغی را صادر کرد. هم چنین در برکناری سپهبد امیرحسین آزموده، دادستان و رئیس دادرسی ارتش، نقش اساسی داشت و در مصاحبه ای مطبوعاتی به وی لقب «آیشمن ایران» را داد.

نورالدین الموتی
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/نورالدین_الموتی

بپرس