نقص بین نشینی ( به انگلیسی: Interstitial defect ) یکی از عیوب نقطه ای در بلورشناسی است و زمانی به وجود می آید که اتم ها، فضایی از ساختار کریستالی که به طور عادی خالی ( اشغال نشده ) است را اشغال کنند. این اتم ها می توانند از خود اتم های یک ساختار یا اتم هایی خارجی باشند. به حالت اول خود بین نشینی و به حالت دوم بین نشینی ناخالصی گفته می شود. هیچ ماده ای در طبیعت به صورت خالص وجود ندارد و اتم های خارجی در آن قرار دارند اگر این اتم ها به صورت اتفاقی وارد شبکه شده باشند به آن ها ناخالصی ( impurities ) گفته می شود، اما اگر به صورت عمدی و برای بهبود خواص و ویژگی های ماده به آن اضافه شوند به آن ها دوپینگ ( dopant ) گفته می شود.
اتم های بین نشین، مانند کربن در ساختار آهن، در فضاهای خالی شبکه که به حفرات کریستالی معروفند و به دو نوع کلی ۴ وجهی و ۸ وجهی تقسیم می شوند قرار می گیرند.
شرط لازم برای وقوع این پدیده اینست که انرژی آزاد گیبس ساختار دارای نقص از انرژی آزاد گیبس ساختار بدون نقص کمتر باشد. تجمع نقص ها انرژی آزاد را کاهش و در عین حال نقص نقطه ای زیاد آن را افزایش می دهد. مینیمم نمودار انرژی آزاد در هر دمایی، نقطه تعادلی را نشان می دهد.
خود بین نشینی نوعی بین نشینی است که تنها اتم های مشابه اتم های حاضر در ساختار را شامل می شود.
ساختار عیوب بین نشینی در برخی از فلزات و نیمه هادی ها به طور تجربی تعیین شده است.
بر خلاف آنچه ممکن است به طور ظاهری انتظار رود بسیاری از خود بین نشینی ها در فلزات با ساختار کریستالی شناخته شده، دارای ساختار تقسیم شده هستند که در آن دو اتم مکان کریستالی یکسانی را به اشتراک می گذارند. [ ۱] به طور معمول مرکز جرم دو اتم در مکان کریستالی، و اتم ها به طور قرینه از آن و در امتداد یکی از جهات اصلی شبکه قرار دارند. برای مثال در چندین فلز رایج با ساختار کریستالی مکعب با وجوه مرکز پر ( fcc ) مانند مس، نیکل و پلاتین حالت پایه ساختار خود بین نشینی زمانیست که دو اتم بین نشین در جهات مثبت و منفی صفحه تقسیم نسبت به مکان کریستالی قرار دارند. در آهن با ساختار کریستالی مکعب مرکز پر ( bcc ) حالت پایه ساختار بین نشینی به طور مشابه یک صفحه تقسیم بین نشینی است.
به این تقسیم بین نشینی اغلب بین نشینی دمبلی گفته می شود چون دو اتم تشکیل دهنده بین نشینی با دو کره و یک خط ضخیم که آن ها را به هم می رساند نشان داده می شوند که باعث می شود ساختار شبیه یک دمبل به نظر برسد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاتم های بین نشین، مانند کربن در ساختار آهن، در فضاهای خالی شبکه که به حفرات کریستالی معروفند و به دو نوع کلی ۴ وجهی و ۸ وجهی تقسیم می شوند قرار می گیرند.
شرط لازم برای وقوع این پدیده اینست که انرژی آزاد گیبس ساختار دارای نقص از انرژی آزاد گیبس ساختار بدون نقص کمتر باشد. تجمع نقص ها انرژی آزاد را کاهش و در عین حال نقص نقطه ای زیاد آن را افزایش می دهد. مینیمم نمودار انرژی آزاد در هر دمایی، نقطه تعادلی را نشان می دهد.
خود بین نشینی نوعی بین نشینی است که تنها اتم های مشابه اتم های حاضر در ساختار را شامل می شود.
ساختار عیوب بین نشینی در برخی از فلزات و نیمه هادی ها به طور تجربی تعیین شده است.
بر خلاف آنچه ممکن است به طور ظاهری انتظار رود بسیاری از خود بین نشینی ها در فلزات با ساختار کریستالی شناخته شده، دارای ساختار تقسیم شده هستند که در آن دو اتم مکان کریستالی یکسانی را به اشتراک می گذارند. [ ۱] به طور معمول مرکز جرم دو اتم در مکان کریستالی، و اتم ها به طور قرینه از آن و در امتداد یکی از جهات اصلی شبکه قرار دارند. برای مثال در چندین فلز رایج با ساختار کریستالی مکعب با وجوه مرکز پر ( fcc ) مانند مس، نیکل و پلاتین حالت پایه ساختار خود بین نشینی زمانیست که دو اتم بین نشین در جهات مثبت و منفی صفحه تقسیم نسبت به مکان کریستالی قرار دارند. در آهن با ساختار کریستالی مکعب مرکز پر ( bcc ) حالت پایه ساختار بین نشینی به طور مشابه یک صفحه تقسیم بین نشینی است.
به این تقسیم بین نشینی اغلب بین نشینی دمبلی گفته می شود چون دو اتم تشکیل دهنده بین نشینی با دو کره و یک خط ضخیم که آن ها را به هم می رساند نشان داده می شوند که باعث می شود ساختار شبیه یک دمبل به نظر برسد.
wiki: نقص بین نشینی