نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر

[ویکی فقه] حجاب، اصطلاحی دینی ناظر به حکم پوشش زنان در برابر دیگران، به ویژه مردان غیرمحرم، می باشد. نویسنده محترم کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) درصدد برآمده این تلقی از حجاب زن مسلمان را به چالش بکشد و فرضیه اش این است که حجاب شرعی در آن زمان، این اندازه نبوده، بلکه چیزی در حد پوشاندن تنه و ران و بازو بوده، و اسلام اصراری بر پوشش زن در برابر مردان نامحرم ندارد. این کتاب به تدریج در میان افراد غیرمتخصص شیوع پیدا کرده و در میان طیف خاصی از جامعه به عنوان مدرک مهمی علیه حجاب شرعی قلمداد گردیده است؛ همین امر انگیزه ای شد برای نگارش مقاله ای که به بررسی میزان اعتبار آن بپردازد. اگرچه مقاله ضمیمه عمدتا به عنوان نقد کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر» نوشته شده، اما با یک نگاه ثانوی به تحلیل هایی که با استفاده از آیات و روایات به عمل آمده، مخاطب می تواند با استنادات و دلالت های قرآنی و روایی بحث حجاب آشنا شود.
کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر» نوشته ای است حدود ۱۰۰۰ صفحه از آقای امیر ترکاشوند که آن طور که در صفحه نمایه آن ذکر شده، ظاهرا نگارش آن در سال ۱۳۸۹ به پایان رسیده، و با اصلاحاتی، در سال ۱۳۹۰ در فضای مجازی منتشر شده است. با اینکه نویسنده محترم در صفحه نمایه کتاب اظهار داشته که: «این کتاب، فقط برای استفاده و بررسی شما محقّق دینی! (علامت تعجب از نویسنده محترم است. در ادامه متن هم هرجا نقل قول مستقیمی ذکر شود، تمامی علائم سجاوندی و افزوده های داخل پرانتزها و کروشه ها مربوط به خود نویسنده است، مگر علامت تعجبی که در درون کروشه باشد.) عرضه شده است. از انعکاس مطالب کتاب و درج خبر درباره آن، مگر در کتب تحقیقی و پایان نامه ها، پرهیز گردد.»اما به تدریج این کتاب در میان افراد غیرمتخصص شیوع پیدا کرده و در میان طیف خاصی از جامعه به عنوان مدرک مهمی علیه حجاب شرعی قلمداد گردیده است؛ همین امر انگیزه ای شد برای نگارش مقاله ای که به بررسی میزان اعتبار آن بپردازد.نویسنده محترم درباره هدف خود می گوید: «تمام تلاش کتاب همین است که ابتدائاً نشان دهد مردم در ماقبل بعثت چه قسمت هایی از اندام شان به وسیله جامه و لباس، پوشیده و چه قسمت هایی لخت و بی جامه بود تا سرانجام، واکنش جامعه اسلامی و در راس آن قرآن را در قبال آن بدست آورد.»
ترکاشوند، امیر، حجاب شرعی در عصر پیامبر، ص۴.
چنانکه اشاره شد در این فصل برخی از مهم ترین فرضیات نویسنده درباره وضعیت تاریخی آن زمان و معنای آیات و روایات مورد بررسی قرار می گیرد و بحث درباره آرای فقها در فصل بعد خواهد آمد. در هر مورد ابتدا فرضیه ایشان به طور مختصر گزارش می شود، سپس اعتبار و قوت استدلال ها مورد ارزیابی قرار می گیرد:
← استدلال به سوره نور
اجماع تمام فقهای شیعه و سنی در تاریخ اسلام در باب حجاب شرعی واجب برای زن در مقابل نامحرم، پوشاندن تمام بدن غیر از وجه (= صورت) و کفین (دست ها تا مچ) بوده (البته ظاهرا مذهب شافعی و مذهب حنبلی پوشاندن وجه (و کفین) را هم واجب می داند.) و البته معدودی از فقها نپوشاندن «قدم» (مچ پا به پایین) را هم برای زنان جایز دانسته اند. نویسنده کتاب ادعا می کند که در این مورد در میان فقهای شیعه سه نظر وجود داشته است. یعنی علاوه بر نظر فوق، که به مشهور بودن آن اذعان دارد، اما آن را اشتباه و خلاف واقع می داند، مدعی می شود برخی از فقها (یعنی: محقق اردبیلی (م۹۹۳)، ملامحسن فیض کاشانی (م۱۰۹۱) و ملااحمد نراقی (م۱۲۴۴) ) فتوایشان این بوده که حجاب واجب برای زن فقط پوشاندن «تنه، ران و بازو» بوده!
ترکاشوند، امیر، حجاب شرعی در عصر پیامبر، ص۶۸۵-۷۸۰.
...