[ویکی فقه] نظریه رفض قیود بر قول به وضع لفظ مطلق برای نفس ماهیت ، بدون لحاظ چیز دیگر اطلاق می شود و در علم اصول فقه کاربرد دارد.
نظریه رفض قیود، از نظریاتی است که درباره مدلول و موضوع له «مطلق» بحث می کند و پس از مرحوم سلطان العلما رایج شده و به این معنا است که مطلق برای ماهیت مبهمه ، یعنی نفس ماهیت، بدون هیچ لحاظ دیگری وضع شده است. این گونه لحاظ ماهیت را در اصطلاح «لا بشرط مقسمی» نامیده اند، زیرا در آن حتی اطلاق نیز به عنوان قیدی برای ماهیت مطرح نیست؛ به خلاف ماهیت «لا بشرط قسمی» که اطلاق قید ماهیت است. بر اساس این نظریه، معنای اصطلاحی و لغوی «اطلاق» که عبارت است از رها و آزاد بودن از هر گونه قید، با هم سازگار می گردد.
دیدگاه امام خمینی
مرحوم امام خمینی هر چند از کسانی است که نظریه رفض قیود را پذیرفته، امّا معتقد است مطلق، نه ماهیت لا بشرط قسمی است و نه ماهیت لا بشرط مقسمی ، بلکه ماهیت لا بشرط، اقسام و مقسم آن، از مباحث اطلاق و تقیید جدا است؛ به این ترتیب، ایشان اطلاق موجود در مطلق را، اطلاق در نفس حکم می داند.
نظریه رفض قیود، از نظریاتی است که درباره مدلول و موضوع له «مطلق» بحث می کند و پس از مرحوم سلطان العلما رایج شده و به این معنا است که مطلق برای ماهیت مبهمه ، یعنی نفس ماهیت، بدون هیچ لحاظ دیگری وضع شده است. این گونه لحاظ ماهیت را در اصطلاح «لا بشرط مقسمی» نامیده اند، زیرا در آن حتی اطلاق نیز به عنوان قیدی برای ماهیت مطرح نیست؛ به خلاف ماهیت «لا بشرط قسمی» که اطلاق قید ماهیت است. بر اساس این نظریه، معنای اصطلاحی و لغوی «اطلاق» که عبارت است از رها و آزاد بودن از هر گونه قید، با هم سازگار می گردد.
دیدگاه امام خمینی
مرحوم امام خمینی هر چند از کسانی است که نظریه رفض قیود را پذیرفته، امّا معتقد است مطلق، نه ماهیت لا بشرط قسمی است و نه ماهیت لا بشرط مقسمی ، بلکه ماهیت لا بشرط، اقسام و مقسم آن، از مباحث اطلاق و تقیید جدا است؛ به این ترتیب، ایشان اطلاق موجود در مطلق را، اطلاق در نفس حکم می داند.
wikifeqh: نظریه_رفض_قیود