نحله

[ویکی الکتاب] معنی نِحْلَةً: عطیهای هدیه ای مجانی که بدون گرفتن بهایی به کسی دهند
ریشه کلمه:
نحل (۲ بار)

«نِحْلَة» در لغت به معنای بخشش و عطیه آمده است، «راغب» در کتاب «مفردات» می گوید: به عقیده من، این کلمه از ریشه «نَحْل» (به معنای زنبور عسل) آمده است; زیرا بخشش و عطیه، شباهتی به کار زنبوران عسل در دادن عسل دارد.
بنابراین، تفسیر آیه چنین خواهد شد: «مهر را که یک عطیه الهی است و خدا به خاطر این که زن حقوق بیشتری در اجتماع داشته باشد، و ضعف نسبی جسمی او از این راه جبران گردد به او عطا کرده به طور کامل ادا کنید».
زنبور عسل. . پروردگارت به زنبور عسل وحی کرد که در کوهها و درختان و کندوها که مردم می‏سازند لانه کن، و ازهمه میوه‏ها بخور و به آسانی به راههای خدایت واردشو، از شکم آن شربتی به رنگهای مختلف خارج می‏شود که در آن مردمان را شفاست و درعمل زنبور عسل عبرتی است بر اهل تفکر که در اسرار عالم تفکر کنند. تمدن زنبور عسل، نظامات عجیب کندو، فعالیت خستگی‏ناپذیر این حشره، ساختن عسل وموم، سخن گفتن آن بوسیله رقصیدن و صدها نظامات و اسرار آن، از عجائب خلقت است. دانشمندان سالهای متمادی در زندگی این حشره مطالعه کرده وکتابها نوشته‏اند در کتاب جهان حشرات نوشته است اگر یک زنبور عسل بخواهد به تنهایی چهارصد گرم عسل تهیه کند باید هشتادهزاربار از کندو به صحرا رفته و برگردد. این است که قرآن مجید از ذکر این حشره مفید فروگذاری نکرده و در واقع طرح مساله کرده که در آن باره تفکر کنند و به اسرار زندگی این موجود عجیب پی ببرند و آفریننده آن را تحسین کنند. اینک نظری به جملات دو آیه فوق. «وَاَوْحی رَبَّکَ اِلَی النَّحْلِ...» این جمله مبین آن است که عسل سازی این حشره طبق نقشه خدایی است و خداوند این فهم و درک را در وجود وی گذاشته است. و مراد از «مِمَّا یَعْرِشُونَ» ظاهرا کندوهایی است که بوسیله انسانها ساخته می‏شود و کندوهای مصنوعی عرش و تختی است نسبت به زنبور عسل «فَاسْلُکی سُبُلَ رَبِکِ ذُلُلاً» حکایت از آن دارد که به آسانی می‏تواند راههای را که خدا برای عسل‏گیری و عسل سازی بوی آموخته بپیماید - کاریکه از بشر عاقل و متفکر ساخته نیست و نیز نظامات عجیبی که در زندگی آن حکمفرماست‏اداره کند. «یَخْرُجُ مِنْ بُطُونِها شَرابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ» عسل آنگاه که از این حشره در حفره‏های مسدس ریخته می‏شود به صورت شربت و مایع شیرین است، آنگاه دسته جمعی بالای حفره‏ها آنقدر بال می‏زنند که آب آن تبخیر شده و قوام یافته به صورت عسل درآید. پس آنوقت که از شکم زنبور خارج می‏شود بصورت شربت است سپس به عسل تبدیل می‏شود. «فیهِ شِفاءْ لِلنّاسِ» ظاهرا هیچ یک از اغذیه مانند عسل در بدن جذب نمی‏شود گویا صدی نود و پنج یا بیشتر آن جذب شده و بقیه دفع می‏شود بر خلاف اغذیه دیگر. «اِنَّ فی ذالِکَ لَآیَةٌ لِقَوْمٌ یَتَفَکَّروُ نَ» اگر مراد از «آیة» به قرینه آیات قبل و بعد آیت و علامت معاد باشد، شهادت این امر بر معاد آن است: همانطور که ما بصحراها و گلها و باغها می‏نگریم و در آنها مطلقا عسل نمی‏بینیم ولی به وسیله زنبور عسل می‏دانیم که خروارها عسل در آنها موجود بوده است همچنین ما به قبرستانها نگاه کرده و در آنها جز خاک نمی‏بینیم اما در بهار قیامت خواهیم دید از آن خاکها انسانها برخاستند. و اگر مراد آیت توحید و تدبیر خداوند باشد قطعا وجود این حشره با این عمل مفید ونظام حیرت آور از علائم توحید و تدبیر خدایی است این لفظ بیشتر از یکبار در قرآن مجید نیامده است.
. نِحْله به معنی عطیه است در مجمع گوید: نحله عطیه‏ای است که در مقابل ثمن و عوض نباشد، راغب نیز نظیر آن را گفته است. مراد از «صَدُقه» (به فتح صاد و ضم دال) مهریه زنان است گویی علت این تسمیه آن است که اعطاء آن دلیل صدق الفت و عشق مرد به زن است و اطلاق نحله از ان است که مهریه فقط عطیه و بخششی است از مرد و با این دولفظ قرآن کریم موقعیت مهر را در اسلام بیان کرده که چون موقعیت زن موقعیت عشق و موقعیت مرد موقعیت تمنا و خواهش از زن است لذا مهریه‏ای به او میدهد که فقط عطیه و شاهد صدق توجه مرد به زن است. راغب معنای اصلی نحل را زنبور عسل گرفته و گوید: به نظر من مهریه را از آن نحله گویند که عطیه مرد مثل عطیه زنبور عسل عوض مالی ندارد وگوید: می‏شود عطیه را معنای اصلی قرارداد در این صورت زنبور را از آن نحل گویند که کارش عطیه ایست نسبت به مردم (اختصار) در مجمع وجه دوم را اختیار فرموده و گوید: زنبور را نحل گویند که خداوند بوسیله او عسل را به مردم عطا کرده است.

نحله (ادلب). نحله ( به عربی: نحلة ) یک روستا در سوریه است که در ناحیه مرکزی اریحا واقع شده است. [ ۱] نحله ۱٬۱۸۹ نفر جمعیت دارد.