نجیب الدین رضا تبریزی

[ویکی شیعه] نجیب الدین رضا تبریزی (۱۰۸۰ ـ ۱۰۴۷) شاعر و از مشایخ صوفیه ذهبیه در قرن یازدهم و دوازدهم بود. تألیفاتی از وی به جای مانده است که نورالهدایة، درباره اصول دین و اصطلاحات و معارف صوفیه مهم ترین اثر وی است. مدفن وی در اصفهان قرار دارد.
نجیب الدین رضا تبریزی در ۱۰۴۷ در اصفهان به دنیا آمد، اما در اصل تبریزی بود. بنا بر بعضی اشعار وی در کودکی پدر خود را از دست داده یا یتیم به دنیا آمده است. تبریزی تا پایان نوجوانی در اصفهان زیست و احتمالاً مقدمات را در همانجا فراگرفت. او در شرح حالش خود را امّی معرفی کرده که گویا به درس ناخواندگی نزد استاد اشاره داشته و بر همین اساس، شرح حال نویسان نیز وی را امّی دانسته اند.
تبریزی از مشایخ صوفیه ذهبیه و ملقب به «نجیب الدین» (لقب طریقتی وی) بود. در اصفهان با شیخ محمدعلی مؤذن خراسانی، از مشایخ ذهبیه، ملاقات کرد و همراه او به مشهد رفت. در آنجا پس از ریاضت های بسیار، در بیست وچهار سالگی به مقام شیخیت و ارشاد رسید، چهار سال در این مقام باقی ماند و در بیست وهشت سالگی به مقام «قطب صامت» ارتقا یافت. وی در ۱۰۷۸ق به همراه استادش به اصفهان بازگشت و بعد ها خلیفه و داماد او شد. شیخ علی نقی فارسی اصطهباناتی و سپس محمدهاشم درویش، خلیفه های تبریزی در طریقت ذهبیه شدند.