نبرد میکاتاگاهارا

نبرد میکاتاگاهارا ( به ژاپنی: 三方ヶ原の戦い Mikatagahara no tatakai ) در ۲۵ ژانویه، ۱۵۷۳ رخ داد و یکی از معروف ترین لشکرکشی های تاکدا شینگن و یکی از بهترین نمونه های مبتنی بر تاکتیک های سواره نظام او بود. این نبرد همچنین بدترین شکست جنگی توکوگاوا ایه یاسو به شمار می رود.
پیشرفت های اودا نوبوناگا، راهی برای تاکدا شینگن نگذاشته بود جز آنکه تمام توان و امکاناتش را برای سرکوب اودا نوبوناگا و متحدانش به کار اندازد. به همین منظور، شینگن عازم تصرف هاماماتسو برای نبرد با توکوگاوا ایه یاسو شد که متحد نوبوناگا و حایل میان شینگن و کیوتو بود. همان طور که شینگن از شینانو به سمت جنوب حرکت می کرد به دنبال نیروهای توکوگاوا ایه یاسو می گشت. شینگن در ابتدا در محاصره فوتاماتا این دژ را تصرف کرد. بعد او دوباره به دژ فوتاماتا بازگشت تا آنجا را به عنوان یک پایگاه برای حمله به قلعه هاماماتسو به کارگیرد. نیروهای شینگن در جلگهٔ مرتفعی به نام میکاتا در شمال قلعه هاماماتسو که متعلق به توکوگاوا ایه یاسو بود، با نیروهای ائتلاف اُودا نوبوناگا و توکوگاوا ایه یاسو روبه رو شدند.
بر طبق گزارش ها، نیروهای شینگن بر حسب نفرات، سه برابر نیروهای ائتلاف بودند و شمارشان بیش از سی هزار نفر بود که با توجه به وسعت و جمعیت ژاپن آن روزگار و صدپاره بودنش در آن زمان، حرکت دادن چنین سپاهی، عظیم ترین تحرک نظامی تا آن روز بود و این عظمت، نشان از عزم قطعی شینگن برای سرکوب نوبوناگا و تصرف نهایی کیوتو داشت. با این حال و به رغم برتری نیروهای شینگن به لحاظ نفرات، نیروهای ائتلاف با کمک مستشاران اروپاییِ نوبوناگا، مجهز به سلاح آتشین شده بودند و اگرچه نیروهای شینگن نیز از اسلحهٔ آتشین بی بهره نبودند، اما نیروهای دشمن از این حیث، برتری کامل بر نیروهای شینگن داشتند؛ بنابراین لازم بود شگردها و نقشه های نبرد، به گونه ای طرحریزی شود که اسلحهٔ آتشین نیروهای نوبوناگا و توکوگاوا، بی اثر شود.
شینگن سربازانش را در «آرایش ماهی» قرارداد تا دشمن را به حمله ترغیب کند. سربازان توکوگاوا ایه یاسو در یک ردیف ایستاده بودند. در این آرایش، آن ها می توانستند بهترین استفاده را از تفنگ های سرپر خود بکنند. در حدود ساعت ۴ بعد از ظهر، بارش برف آغاز شد و تفنگداران ائتلاف، به سمت نیروهای شینگن آتش گشودند. تعدادی از رعایای کشاورز نیز با پرتاب سنگ به آن ها یاری می رساندند. سلاح آتشین برای ژاپنی های آن زمان تازگی داشت و احتمالاً تعادل طرفین را برهم می زد. توکوگاوا ایه یاسو انتظار داشت تا با برتری سلاح آتشینی که در اختیار داشت، بتواند تاکتیک های شینگن را خنثی کند، اما تاکتیک های شینگن و نحوهٔ طرحریزی حملات و به ویژه انتخاب لحظهٔ آغاز نبرد که مصادف با بارش برف شد، برتری اسلحهٔ آتشین نیروهای ائتلاف را خنثی کرد. پس از نخستین نوبت تیراندازی نیروهای دشمن، شینگن سواره نظامش را به حرکت درآورد. سواره نظام شینگن به سمت تفنگداران تاختند. تعدادی از سربازان توکوگاوا ایه یاسو ایستادگی کردند اما تعدادی عقب نشینی کردند یا کشته شدند.