میهر

میهر (اسطوره ارمنی). میهر ( اساطیر ارمنی ) که نام او از ایزد مهر ایرانی برگرفته شده مربوط به شکل هند و ایرانی میترا به معنی دوست، خیرخواه، عهد و پیمان است. میهر در مجموعه ایزدان ارمنی فرزند آرامازد است و قدیمی ترین ایزد خورشید و نور آسمانی در میان ارمنیان محسوب می شود. او را در دوران عصر هلنیستی که ایزد آهنگری و آتش بوده یکی دانسته اند و محتملاً معبد گارنی به او اهداء شده بود. پرستش میهر به عنوان ایزد خورشید، در میان ارمنیان بسیار گسترده بوده است. نام و کردار و منش میهر به قدری محبوب بوده که به نام «میهر بزرگ» و فرزندش «مهیر کوچک» وارد حماسه قهرمانی داوید ساسونی شده است.
در زمان هخامنشیان، ساتراپ ارمنستان در جشن های مخصوص به میهر، برای شاه ایران بیست هزار کره اسب به عنوان هدیه فرستاده است. پرستش میترا - میهر از سده سوم قبل از میلاد در کشورهای آسیای صغیر از جمله در ارمنستان کوچک، ( هایک کوچک ) پس از تسلط روم بر این کشورها گسترش یافت. پرستش میهر در غرب با پرستش آن در زمان زرتشتی گری به طور محسوسی متفاوت بوده است. در غرب تکیه بر خصوصیات مهر از نظر نظم خورشیدی، جنگ آوری، به وجود آوردن نعمت های زمینی پس از کشتن گاو نر و همچنین اعمالی در راستای نجات بشر بوده است و تمام این صفات بنابر آنچه در داوید ساسونی آمده، در پرستش میهر نزد ارمنیان نیز دیده می شود.
در حماسه ارمنی، مهیر کوچک به عنوان ناجی جهان معرفی می شود که از صخره ای به نام «سنگ کلاغ وان» ( در دین زرتشت کلاغ، پرنده حامی آتش مقدس است ) خارج خواهد شد تا مردم زجر کشیده را از دست ارواح خبیث و شیاطین نجات دهد و پادشاهی پُر از سعادت و خوشبختی را بنا نماید. در این مورد روایتی است که در آن گفته شده که:
«مهیر هنگام شکار، کلاغی را زخمی می کند و کلاغ وارد غاری در یک صخره می شود. مهیر به دنبال آن وارد غار شده ولی در غار بسته می شود و او در آنجا زندانی می شود تا روز قیامت از آنجا خارج شده و جهان را از شر و بدی نجات دهد. »