مکتب تفکیک

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] مکتب تفکیک یا مکتب مَعارفی خراسان، اندیشه ای است که میرزا مهدی اصفهانی در مشهد تأسیس کرد. این مکتب بر خالص سازی معارف دینی و جدایی آن از اندیشه های فلسفی و عرفانی بنا شده است. میرزا مهدی اصفهانی، محمود حلبی، محمدباقر ملکی میانجی، میرزا جواد تهرانی، حسنعلی مروارید، هاشم قزوینی، مجتبی قزوینی، جعفر سیدان و محمدرضا حکیمی از اندیشمندان این مکتب شناخته می شوند. کتاب ها و گفتگوهای فراوانی در رد و تأیید این اندیشه نگاشته و انجام شده است.
تفکیک در لغت به معنای جداسازی و خالص کردن است. مکتب تفکیک، مکتب جداسازیِ سه روش معرفتی یعنی قرآن، فلسفه و عرفان است. هدف این مکتب جداسازی و ناب سازی فکر و شناخت قرآنی از شناخت بشری و رهاندن آن از تأویلات و مزج با دیگر افکار است.
نخستین بار اصطلاح مکتب تفکیک را محمدرضا حکیمی در کیهان فرهنگی برای مکتب معارفی خراسان پیشنهاد داد و پس از آن این اصطلاح رواج یافت. این احتمال نیز مطرح است که این اصطلاح توسط دکتر توکل ابداع شده باشد. برخی با این اصطلاح برای مکتب معارف خراسان مخالفت کرده اند.

پیشنهاد کاربران

مکتب تفکیک ( مکتب مشهد یا مکتب معارفی خراسان ) ، مکتبی در علوم مذهبی شیعی است که پیروانش بر تفکیک آموزه های فلسفی از روش های دین شناسی تأکید دارند. این مکتب منتج از آموزه های میرزای اصفهانی در مشهد شکل گرفت. عنوان مکتب تفکیک نخستین بار به قلم محمدرضا حکیمی طی مقاله ای با همین نام در شمارهٔ ۱۲، سال نهم کیهان فرهنگی، در اسفند ۱۳۷۱ معرفی شده و شهرت یافت. پس از آن و در سال ۱۳۷۵ وی کتابی با همین نام منتشر کرد و در آن به تفسیر دیدگاه های این مکتب و معرفی بنیان گذاران آن پرداخت. این مکتب در ابتدای انقلاب ایران در بازداری ترویج رسانه ای بعضی برنامه های با موضوع عرفان اصطلاحی تأثیر داشت و هنوز هم مواضع علمی - انتقادی نسبت به شیوه های مصطلح فلسفه و عرفان اسلامی دارد.
...
[مشاهده متن کامل]

بر اساس آموزه های فلسفی، سه منبع برای شناخت حقیقت وجود دارد که عبارتند از وحی، عقل و شهود باطنی که از آن با عنوان «کشف» نیز یاد می شود. در طول تاریخ دربارهٔ امکان حجیت این سه منبع بحث های فراوانی صورت گرفته است؛ برخی منکر این سه منبع شده و به دو یا یک منبع از آنها اکتفا کرده اند. در این بین گروهی چون ابن رشد، ابن سینا و ملاصدرا بر این باورند که این سه در کنار هم به صورت مکمل عمل می کنند و می توان از آنها در کنار یکدیگر بهره برد. در مقابل گروهی دیگر بر این باورند که این سه مقوله، از یکدیگر جدا هستند و استفاده آنها در جایگاه یکدیگر سبب گمراهی خواهد شد. جریان ظاهرگرایی در اسلام و نهضتی که غزالی علیه فلسفه و کلام رهبری آن را بر عهده داشت، نمونه هایی از این نگرش بوده است. مکتب تفکیک نیز که با استناد به «عقل خودبنیاد دینی» به این جدایی باور دارد.
تفکیک، به معنی جدا کردن میان وحی الهی و دانش های بشری مورد انکار هیچ یک از اندیشمندان اسلامی نبوده و از قرون اولیه اسلام نیز مورد توجه قرار گرفته است. با این همه عنوان «مکتب تفکیک» با یک سلسله ویژگی های و خصوصیاتی که به طرز فکر و نوع اندیشه طرفداران آن مربوط می گردد، بسیار جدید و کم سابقه است. چیزی حدود نیم قرن است که این جریان فکری در خراسان به منصه بروز و ظهور رسیده و به تدریج طرفداران بیشتری پیدا کرده است. در میان کسانی که به این جریان فکری اظهار علاقه می کنند، عنوان «مکتب تفکیک» کم و بیش مطرح می گشت و از خلال سخنان آنان این زمزمه به گوش می رسید

مکتب تفکیکمکتب تفکیکمکتب تفکیک
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/مکتب_تفکیک

بپرس