مکارم الاخلاق

[ویکی فقه] مکارم الأخلاق (ترجمه میرباقری). مکارم الاخلاق ترجمه میرباقری اثر حسن بن فضل طبرسی است که توسط آقای سید ابراهیم میرباقری به فارسی ترجمه شده است.
مترجم کتاب می گوید: عظمت و اهمیت این کتاب مرا واداشت که وقتی جناب آقای «شمس فراهانی» مدیر مؤسسه انتشارات فراهانی ترجمه آن را به من پیشنهاد کردند، با کثرت گرفتاری که داشتم و تالیفات ناتمام که در دستم بود تن باین کار دادم و با کمال افتخار دامن همت برای کار به کمر زدم.ترجمه کتاب در روز سعید عید غدیر به پایان آمده است.چون این ترجمه با متن عربی یک جا چاپ می شود، و قهرا عده زیادی مایلند که با کمک تطبیق ترجمه با متن، با لغات و عبارات عربی آشنایی بیشتری پیدا کنند، سعی شده که در عین رعایت روانی و فصاحت، ترجمه تقریبا تحت اللفظی هم باشد، و اگر رعایت این جهت نبود می بایست، ترجمه ای بسیار روان تر و شیواتر انجام شود.

[ویکی اهل البیت] رضی الدین حسن بن فضل طبرسی از علمای قرن ششم هجری فرزند امین الاسلام طبرسی، صاحب تفسیر مجمع البیان می باشد.
مولف علت نگارش این کتاب را در مقدمه کتاب بیان می کند که: «و چون آفریدگار متعال محمد صلی الله علیه و آله را در میان انبیاء به کمال این سیرت مخصوص گردانید. و تأسی به پیامبرش را کلید خشنودی و راه وصول به بهشت جاودانی قرار داد چنان که می فرماید: (پیامبر برای شما پیشوایی نیکوست آنان که به خدا و قیامت امیدوار باشند) و متابعت او را وسیله مهر و لطف و سبب جلب رحمت خویش قرار داد که می فرماید: (پیامبر من به مردم بگو اگر خدا را دوست دارید به دنبال من آیید تا خدا شما را دوست بدارد.)
این رستگاری بزرگ موجب گشت که بتوانم کتابی گرد آورم که شامل مکارم اخلاق و محاسن آداب و اوامر پرارج آن حضرت باشد که خود فرمود: (من از آن رو برانگیخته شدم که: اخلاق کریمه و صفات ستوده و انسانی را در بشر به کمال رسانم و به پایان آرم» و دانستن (اخلاق) مقدم بر عمل کردن است».
مؤلف در مقدمه می گوید: «ما در این کتاب شمه ای از اخلاق ستوده پیامبر صلی الله علیه و آله را از حالات، اعمال، نشستن و برخاستن، سفر و حضر و خوردن و آشامیدن و آنچه از این قبیل است و همچنین آنچه از او و ائمه راستین برای زندگی و تربیت مردم نقل شده و روایت گشته ذکر می کنیم و از خداوند توفیق پایان دادن به این کار بزرگ را مسئلت می نماییم، که او بر هر کاری توانا و آسان کردن کارها برایش سهل است».
این کتاب دارای 12 باب است که عبارتند از:
کتاب مکارم الأخلاق بارها توسط علمای بزرگوار ترجمه و یا خلاصه شده است، مانند:
کتاب مکارم اخلاق بسیار مورد توجه علما و مردم قرار گرفت و این نکته دشمنان شیعه را بر آن داشت تا از شهرت و مقبولیت این کتاب به نفع خود استفاده کنند، لذا در سال 1303 هجری در نجف اشرف آن را چاپ نمودند و در موارد زیادی از کتاب تغییر و حذف و اضافه نمودند تا چهره شیعه را مشوَّه سازند.
علامه سید محسن امین در کتاب ارزشمند أعیان الشیعة، تمام موارد تحریف کتاب را آورده و درباره آن ها توضیح داده است مانند این که:

[ویکی فقه] مکارم الاخلاق (ابهام زدایی). مکارم الاخلاق ممکن است عنوان برای کتاب های ذیل بوده و یا در معانی ذیل به کار رفته باشد: معانی• مکارم الاخلاق (دعا)، یکی از دعاهای معروف امام سجاد و دعای بیستم صحیفه سجادیه کتاب ها• مکارم الاخلاق (طبرسی)، اثر رضی الدین، حسن بن فضل طبرسی، فرزند امین الاسلام طبرسی، صاحب تفسیر مجمع البیان• مکارم الأخلاق (ترجمه میرباقری) ، ترجمه سید ابراهیم میرباقری به فارسی از اثر حسن بن فضل طبرسی
...

[ویکی نور] مکارم الاخلاق (ترجمه احمدزاده). مکارم الأخلاق (ترجمه احمدزاده)، اثر شیخ رضی الدین حسن بن فضل طبرسی ، از علما و محدثین نامدار شیعه در قرن ششم، کتابی روایی است که توسط سید احمد احمدزاده به فارسی روان و سلیس، ترجمه شده است.
ترجمه حاضر، از دو جهت دارای اهمیت ویژه می باشد:
اول: از جهت اشتمال آن بر روایات منسوب به معصومین(ع).
دوم: از جهت تخصصی بودن بیشتر روایات این کتاب شریف.
در هر ترجمه ای، اقتضای امانت داری این است که مترجم تمام دقت خود را به کار گیرد تا منظور و مراد مؤلف را فهمیده و آن را به خواننده منتقل کند و این اهمیت، زمانی بیشتر می شود که متن اصلی، شامل مطالب مهمی همچون روایات معصومین(ع) و محتوی مطالب دینی باشد که در این صورت ترجمه اشتباه و نادرست ممکن است سبب به اشتباه افتادن خوانندگان و استناد مطالب نادرست به معصومین(ع) بشود و این اهمیت ویژه زمانی مضاعف می شود که این روایات، محتوی مطالب و مفردات تخصصی یک رشته خاص مثل طب و... باشد .
مترجم برای توضیح مطلب مزبور، به عنوان نمونه به بررسی ترجمه روایت زیر پرداخته است: «قال رسول الله(ص): الداء ثلاثة و الدواء ثلاثة؛ فأما الداء فالدم و المرة و البلغم. فدواء الدم الحجامة و دواء البلغم الحمام و دواء المرة المشی». در این روایت شریف، در یک تقسیم بندی، بیماری ها به سه دسته تقسیم شده است. بیماری ها عبارتند از خون، صفرا (و سودا) و بلغم. که داروی خون، حجامت و داروی بلغم، حمام است. تا این قسمت از روایت، ترجمه درست است، اما در ترجمه عبارت آخر روایت، ممکن است مترجمی که با روایات طبی و طب سنتی آشنایی نداشته باشد، در ترجمه به اشتباه بیفتد و این گونه ترجمه کند: «و دوای صفرا راه رفتن است»؛ درصورتی که ترجمه صحیح عبارت، این است: «و علاج صفرا داروی مسهل است». سر ترجمه درست در این است که کلمه «المشی» باید به تشدید یاء خوانده شود. مسلم است که بین راه رفتن و داروی مسهل، تفاوت زیادی وجود دارد و این گونه اشتباهات در ترجمه روایات معصومین(ع)، ممکن است موجب گمراهی پژوهشگران یا بدبینی خواننده بشود .

[ویکی فقه] مکارم الاخلاق (ترجمه میرباقری). مکارم الاخلاق ترجمه میرباقری اثر حسن بن فضل طبرسی است که توسط آقای سید ابراهیم میرباقری به فارسی ترجمه شده است.
مترجم کتاب می گوید: عظمت و اهمیت این کتاب مرا واداشت که وقتی جناب آقای «شمس فراهانی» مدیر مؤسسه انتشارات فراهانی ترجمه آن را به من پیشنهاد کردند، با کثرت گرفتاری که داشتم و تالیفات ناتمام که در دستم بود تن باین کار دادم و با کمال افتخار دامن همت برای کار به کمر زدم.ترجمه کتاب در روز سعید عید غدیر به پایان آمده است.چون این ترجمه با متن عربی یک جا چاپ می شود، و قهرا عده زیادی مایلند که با کمک تطبیق ترجمه با متن، با لغات و عبارات عربی آشنایی بیشتری پیدا کنند، سعی شده که در عین رعایت روانی و فصاحت، ترجمه تقریبا تحت اللفظی هم باشد، و اگر رعایت این جهت نبود می بایست، ترجمه ای بسیار روان تر و شیواتر انجام شود.
سند روایات
سلسله سند روایات یا نام کتبی را که احادیث این کتاب از آن ها نقل شده، چون برای عموم و خوانندگان فارسی زبان ضروری نیست و تنها بر حجم کتاب می افزاید و به علاوه در متن عربی که در کتاب هست آمده ذکر نکرده و روایات مستقیما از معصوم یا با وساطت یک راوی که از معصوم شنیده است، نقل می شود.ائمه علیهم السّلام در روایات با القاب و نام هایی ذکر می شوند که بیشتر آن ها از نظر عامه ناشناخته است، چنانکه از حضرت موسی بن جعفر علیه السّلام به (عبد صالح) و یا (ابی الحسن الماضی) و یا (ابی الحسن) تعبیر می شود، و از حضرت صادق علیه السّلام بیشتر به لقب مبارک او (ابی عبدالله) تعبیر می گردد که این لقب در بین مردم بیشتر به امام حسین گفته می شود.
ویژگی ترجمه
مترجم برای آسانی کار از ائمه علیه السّلام با تعبیرات و نام هایی که بین مردم معروف است، یاد کرده (مثلا امام ششم، یا حضرت صادق علیه السّلام ...) که اگر با متن عربی تطبیق شود، خود وسیله ای برای آشنایی با القاب و کنیه های ائمه علیه السّلام می باشد.گاهی در ترجمه بعض لغات (البته بطور نادر) به خصوصه ترجمه نشده و یا از آن صرف نظر گردیده و یا ترجمه و به معنی آن در ترجمه لغات و جملات دیگر منفک شده است.گاهی بعضی از روایات (در یک فصل و یا یک باب کتاب) ظاهرشان با هم مخالف بنظر می رسد؛ ولی در واقع مخالف نیستند که برای اهل فن روشن و یا قابل حل است و چون توضیح این مطالب نیاز به کتاب جدایی دارد و از مسائل فنی علم حدیث است و ذکر آن در هر دو مورد نیز امکان پذیر نیست، تذکر داده که در دل بعضی خوانندگان محترم خلجان یا پریشانی و یا عدم اعتماد باحادیث ایجاد نشود.در بعضی روایات نسخه بدل های متعددی در لغات و عبارات آن ها وجود دارد که مترجم آنچه را که از نظر سیاق عبارات و جملات یا از نظر معنی بهتر و صحیح تر به نظر می رسید، ترجمه نموده است.

[ویکی فقه] مکارم الاخلاق (طبرسی). مکارم الاخلاق اثر رضی الدین، حسن بن فضل طبرسی، فرزند امین الاسلام طبرسی، صاحب تفسیر مجمع البیان. از علمای قرن ششم هجری. می باشد.
روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلّم است که آن حضرت می فرماید: «بعثت لاتمم مکارم الاخلاق»، یعنی: هدف از بعثت من، بیان خوبی های اخلاق است. اسلام دینی است که ارزش فراوانی برای اخلاق قائل شده، چه اخلاق فردی و چه اخلاق اجتماعی.به همین جهت در طول تاریخ اسلام کتاب های بسیار زیادی در زمینه اخلاق نوشته شده و با توجه به روایتی که نقل شد، بسیاری از بزرگان کتاب های خود را به نام «مکارم الاخلاق» نام گذاری کرده اند، مانند:۱- ابو جعفر محمد برقی۲- میر سید علی همدانی۳- ابوجعفر محمد نیشابوری۴- غیاث الدین بلخی۵- سید محمد نوربخش۶- سید عبدالله شبر، صاحب تفسیر معروفکتاب «مکارم الاخلاق» نوشته شیخ جلیل القدر رضی الدین طبرسی، از معروف ترین کتاب های این موضوع است که توسط یکی از علمای قرن ششم هجری به نگارش درآمده است.
موضوعات کتاب
این کتاب دارای ۱۲ باب است که عبارتند از:۱. اخلاق و اوصاف پیامبر صلی الله علیه و آله ؛ ۲. بهداشت و نظافت در اخلاق اسلامی؛ ۳. آداب استحمام؛ ۴. بهداشت ناخن و اصلاح موها؛ ۵. آداب و شیوه های آرایش زن و مرد مسلمان؛ ۶. ویژگیهای لباس و خانه اسلامی؛ ۷. آداب خوردن و آشامیدن؛ ۸. مسائل مربوط به ازدواج؛ ۹. آداب مسافرت؛ ۱۰. آداب دعا و وقتِ فضیلت آن؛ ۱۱. رفتار با بیماران و مسائل مربوط به آن؛ ۱۲. مسائل متفرقه در عرصه اخلاق و حقوق فردی و اجتماعی.
ترجمه کتاب
کتاب مکارم الاخلاق بارها توسط علمای بزرگوار ترجمه و یا خلاصه شده است، مانند:۱- «محاسن الآداب»، که ترجمه محمد بن عبد الکریم انصاری استرآبادی در سال ۹۶۳ هجری.۲- «مکارم الکرائم»، ترجمه مفسر زواری.۳- ترجمه ای با نام «مکارم الاخلاق»، که توسط سید امیر نظام الدین عبدالهی ترجمه شده است.۴- «ترجمه مکارم الاخلاق»، که به وسیله میرزا محمد علی مدرس چهاردهی ترجمه شده است.۵- «ترجمه مکارم الاخلاق»، توسط محمد باقر بهاری همدانی.۶- «خلاصه مکارم الاخلاق»، که توسط محمد باقر بهاری همدانی انجام شده است.۷- «تسدید المکارم و تفضیح الظالم»، نوشته شیخ محمد باقر بهاری همدانی که در آن، موارد تحریف روایات این کتاب را برشمرده است.
← تحریف کتاب
...

[ویکی نور] مکارم الاخلاق (طبرسی). مکارم الأخلاق اثر رضی الدین، حسن بن فضل طبرسی، فرزند امین الإسلام طبرسی، صاحب تفسیر مجمع البیان. از علمای قرن ششم هجری. می باشد.
روایتی از پیامبر اکرم صلی اللّه علیه و آله است که آن حضرت می فرماید: «بُعِثتُ لِأُتَمِّمَ مَکارِمَ الأَخلاق»، یعنی: هدف از بعثت من، بیان خوبی های اخلاق است. اسلام دینی است که ارزش فراوانی برای اخلاق قائل شده، چه اخلاق فردی و چه اخلاق اجتماعی.
به همین جهت در طول تاریخ اسلام کتاب های بسیار زیادی در زمینه اخلاق نوشته شده و با توجه به روایتی که نقل شد، بسیاری از بزرگان کتاب های خود را به نام «مکارم الأخلاق» نام گذاری کرده اند، مانند:
کتاب «مکارم الأخلاق» نوشتۀ شیخ جلیل القدر رضی الدین طبرسی، از معروف ترین کتاب های این موضوع است که توسط یکی از علمای قرن ششم هجری به نگارش درآمده است.
کتاب دارای 12 باب است که عبارتند از:
این کتاب بسیار مورد توجه علما و مردم قرار گرفت و این نکته دشمنان شیعه را بر آن داشت تا از شهرت و مقبولیت این کتاب به نفع خود استفاده کنند؛ لذا در سال 1303ق در نجف اشرف آن را چاپ نمودند و در موارد زیادی از کتاب تغییر و حذف و اضافه نمودند تا چهرۀ شیعه را مشوَّه سازند.

[ویکی شیعه] مکارم الاخلاق (کتاب). مَکارِمُ الْاَخْلاق کتابی به زبان عربی در باب اخلاق اسلامی نوشته حسن بن فضل طبرسی. این اثر از معروف ترین کتاب های اخلاق و یکی از منابع شیعه در این زمینه است. مؤلف، کتاب را در ۱۲ باب نگاشته و از مسائل اخلاقی در امور مختلف سخن گفته است. کتاب مکارم پس از انتشار، مورد توجه علما قرار گرفت و دارای چاپ های متعدد در کشورهای مختلف گردید. اما چاپ مصر، تحریفاتی را در کتاب صورت داد که با واکنش علمای نجف، نسخه های آن جمع آوری شد. مکارم الاخلاق، بارها به زبان فارسی ترجمه شده است.
حسن بن فضل طبرسی از عالمان شیعه در قرن ششم قمری و فرزند امین الاسلام طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان است.
مؤلف در مقدمه می گوید: «ما در این کتاب شمه ای از اخلاق ستوده پیامبر(ص) را از حالات، اعمال، نشستن و برخاستن، سفر و حضر و خوردن و آشامیدن، و آنچه از این قبیل است و همچنین آنچه از او و ائمه راستین برای زندگی و تربیت مردم نقل شده و روایت گشته ذکر می کنیم و از خداوند توفیق پایان دادن به این کار بزرگ را مسئلت می نماییم، که او بر هر کاری توانا و آسان کردن کارها برایش سهل است.»

رجوع شود به:طبرسی، ابونصر (قرن ۶ق)