مورولا

مورولا ( به انگلیسی: Morula ) ( از لاتین morus: توت ) ، اولین مراحل رویانی با ۱۶ سلول است ( که به آن بلاستومر گویند ) که در توپ صلبی درون زنو پلوسیدا قرار دارد. [ ۱] [ ۲]
مورولا از بلاستوسیت متمایز است، چرا که مورولا ( ۳–۴ روز پس از لقاح ) به صورت توده ای شامل ۱۶ سلول همه توان بوده که شکل کروی دارند، درحالی که بلاستوسیست ( ۴–۵ روز پس از لقاح ) ، درون زونا پلوسیدا و در طول توده سلولی داخلی دارای حفره است. اگر مورولا دست نخورد و به صورت لانه گزینی شده ( کاشته شده ) باقی بماند، در نهایت به بلاستوسیست تکوین خواهد یافت. [ ۳]
مورولا با شروع از زیگوت تک سلولی، و پس از یک سلسله تقسیمات رویان اولیه، از نوع تسهیمی تولید می گردد. زمانی که به مرحله ۱۶ سلولی رسید، شبیه توت ( mulberry ) گشته، از این رو به آن مورولا گفته می شود ( از لاتین morus به معنای توت ) . [ ۴] طی چند روز بعد از لقاح، سلول های بخش بیرونی مورولا با تشکیل دسموزوم و اتصالات شکاف دار، بهم به صورت محکم بسته می شوند. این فرایند به فشرده سازی معروف است. [ ۵] [ ۶] سرنوشت سلول های سمت بیرونی و داخلی افتراقی بوده، یعنی سلول های بیرونی به پیش سازهای تروفوبلاست و سلول های داخلی به پیش سازان توده سلولی داخلی تبدیل می گردند. داخل مورولا، به دلیل انتقال فعال یون های سدیم از سلول های تروفوبلاست و اسمز آب، حفره ای به وجود می آید. این پدیده منجر به ایجاد توپ توخالی از سلول های رویانی اپی تلیومی ( تروفکتودرم ) می گردد. با این حال، برخی از سلول ها داخل به دام افتاده و تبدیل به توده سلولی داخلی ( ICM ) گشته که پرتوان نیز می باشند. در پستانداران ( بجز مونوتریم ها ) ، ICM درنهایت «کل جنین» ( embryo proper ) را تشکیل می دهند، درحالی که تروفکتودرم تشکیل جفت جنین ( placenta ) و بافت های برون رویانی را می دهد. با این حال، خزندگان دارای ICM متفاوتی می باشند. این مراحل در خزندگان طولانی شده و به چهار بخش تقسیم بندی می گردد. [ ۷] [ ۸] [ ۹] [ ۱۰]
• تسهیم
• بلاستولاسیون