مواقف قیامت

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] قرآن کریم در مورد طولانی بودن روز قیامت یک بار به پنجاه هزار سال و یک بار به هزار سال تعبیر کرده است و برای قیامت مواقفی از جمله حساب و سنجش اعمال ذکر شده است.
قرآن کریم در مورد طولانی بودن روز قیامت دو تعبیر متفاوت دارد:
← معادل پنجاه هزار سال
قرآن کریم در آیات متعدد قیامت را «یوم الحساب» نامیده است. «واژه حساب» در لغت عبارت است از بررسی و جمع اعداد و مقادیر و تعیین حاصل آن ها. بنابراین، از آن جا که مکلفان در قیامت حاصل جمع میان اعمال خوب و بد خود را می یابند، روز قیامت، روز حساب نامیده شده است. بنابراین، غرض از رسیدگی به اعمال مکلفان این نیست که خداوند بر مقدار اعمال نیک و بد آنان آگاه گردیده، آن گاه به آن ها پاداش و کیفر مناسب می دهد، زیرا او دانای مطلق بوده و بر همه چیز آگاه است ـ بلکه، همان گونه که بیان گردید ـ مقصود این است که مکلفان با مشاهده اعمال خوب و بد خود، به حساب خویش آگاه شده و بر رحمت و عدل الهی در مقام کیفر و پاداش کاملا واقف می گردند.از این رو، قرآن کریم در عین این که خداوند را حساب رس اعمال بندگان دانسته و می فرماید:«ان الینا ایابهم ثم ان علینا حسابهم». در جای دیگر، خود انسانها را حساب رس اعمال خود معرفی نموده و می فرماید: «اقرا کتابک کفی بنفسک الیوم علیک حسیبا؛ نامه عمل خود را بخوان، امروز کافی است که خود به حساب خویش برسی».بر این پایه، علی (علیه السّلام) فرموده است: «روز قیامت اعمال بندگان در برابر دیدگان آنان نمایان می گردد، «اعمال العباد فی عاجلهم، نصب اعینهم فی آجلهم». از این جا، می توان به راز «سریع الحساب» بودن خداوند که در آیات قرآن آمده است پی برد، و نیز دانست که چگونه خداوند در روز قیامت حساب همه مکلفان را یک جا بررسی می کند، چنانکه وقتی از علی (علیه السّلام) در این باره سؤال شد، فرمود: همان گونه که یک جا به آنان روزی می دهد، حساب آنان را نیز یک جا رسیدگی می نماید: سئل (علیه السّلام) کیف یحاسب الله الخلق علی کثرتهم؟ فقال (علیه السّلام) : کما یرزقهم علی کثرتهم. و نیز فرمود: «انه یحاسب الخلق دفعة، کما یرزقهم دفعة».
← کلام شیخ مفید
در برخی از آیات قرآن راجع به سنجش اعمال و سنگینی و سبکی ترازوهای اعمال در قیامت سخن گفته شده است: چنانکه می فرماید:«الوزن یومئذ الحق فمن ثقلت موازینه فاولئک هم المفلحون و من خفت موازینه فاولئک الذین خسروا انفسهم بما کانوا بآیاتنا یظلمون؛ سنجش اعمال در روز قیامت حق است، آنان که ترازوهایشان سنگین باشد، رستگارند، و آنان که ترازوهایشان سبک باشد، به خاطر این که آیات ما را انکار می کردند، زیانکارند». (به همین مضمون است آیات: ۱۰۳-۱۰۲ سوره مؤمنون، و آیه شش سوره قارعه.) و نیز می فرماید: «و نضع الموازین القسط لیوم القیامة فلا تظلم نفس شیئا؛ در روز قیامت ترازوهای عدالت را برقرار می کنیم، پس به هیچ انسانی کوچکترین ستمی نمی شود».
← منظور از ترازوی اعمال
...

پیشنهاد کاربران

بپرس