[ویکی فقه] موافقت اصل، موافقت یکی از دو خبر متعارض با مقتضای یکی از اصول عملی بوده و از مرجحات سندی می باشد.
به این معنا است که هرگاه دو روایت با هم تعارض نمایند و یکی از آن دو، موافق یکی از اصول عملی باشد، ترجیح با آن است، مانند این که دو روایت متعارض یکی بر حرمت مواقعه بعد از قطع شدن خون حیض و دیگری بر جواز آن دلالت نماید؛ در این جا، روایت اول، به دلیل موافقت با استصحاب حرمت، رجحان دارد.
اقوال اصولیون
اصولیون در مقدم داشتن خبر موافق اصل بر خبر مخالف اصل، به شرح ذیل، اختلاف دارند:۱. عده ای معتقدند خبر موافق اصل، مقدم است؛۲. مشهور اصولی ها از جمله مرحوم « علامه » روایت مخالف اصل را مقدم می دانند؛۳. برخی مانند مرحوم « شیخ انصاری »، « آخوند خراسانی » و « محقق نایینی » موافقت با اصل را مرجح نمی شمرند.
نکته
خبر موافق با اصول عملی را « مقرِّر » و مخالف با آن را « ناقل » گویند.
به این معنا است که هرگاه دو روایت با هم تعارض نمایند و یکی از آن دو، موافق یکی از اصول عملی باشد، ترجیح با آن است، مانند این که دو روایت متعارض یکی بر حرمت مواقعه بعد از قطع شدن خون حیض و دیگری بر جواز آن دلالت نماید؛ در این جا، روایت اول، به دلیل موافقت با استصحاب حرمت، رجحان دارد.
اقوال اصولیون
اصولیون در مقدم داشتن خبر موافق اصل بر خبر مخالف اصل، به شرح ذیل، اختلاف دارند:۱. عده ای معتقدند خبر موافق اصل، مقدم است؛۲. مشهور اصولی ها از جمله مرحوم « علامه » روایت مخالف اصل را مقدم می دانند؛۳. برخی مانند مرحوم « شیخ انصاری »، « آخوند خراسانی » و « محقق نایینی » موافقت با اصل را مرجح نمی شمرند.
نکته
خبر موافق با اصول عملی را « مقرِّر » و مخالف با آن را « ناقل » گویند.
wikifeqh: موافقت_اصل