منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة (کتاب). «منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة»، اثر میرزا حبیب الله هاشم خویی ، معروف به امین الرعایا است. این شرح، به زبان عربی فصیح نگاشته شده و از گستره معلومات ادبی، روایی، قرآنی ، تاریخی نویسنده حکایت می کند.
مؤلف، انگیزه خود را از نگارش این شرح، فقدان شرحی درخور و شایسته بر « نهج البلاغة » دانسته و این شرح را به انگیزه حل مشکلات و آسان ساختن دشواری های آن نگاشته است. در میان شرح هایی که در قرن سیزدهم هجری بر «نهج البلاغة» نگاشته شده، این شرح، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. این کتاب که یکی از گسترده ترین شرح های «نهج البلاغة» به شمار می رود، شرحی از آغاز «نهج البلاغة» تا پایان خطبه دویست و بیست و هشتم بوده و در چهارده مجلد انتشار یافته است. کتاب حاضر، در آغاز با خطبه ای شیوا و بلیغ و رسا آغاز می شود. این خطبه در عین اینکه از عذوبت خاصی برخوردار است، از لحاظ تعبیر هم از فخامت ویژه ای بهره مند است. مرحوم میر حبیب الله خویی پس از این که شرح خود را با آن خطبه افتتاح می کند، مقدمه ای را تمهید می کند که بسیار مفصل است. در این مقدمه، انگیزه خود را برای اقدام به تدوین شرحی بر «نهج البلاغة» ذکر می کند و یادآور می شود که کتاب «نهج البلاغة» میان فضلا و دانشمندان و برجستگان، اهمیت، شهرت و حیثیت خاصی کسب کرده و در نتیجه علما، به شرح و گزارش «نهج البلاغة» روی آورده اند و شروح زیادی بر آن نوشته اند که در میان این شروح، چند شرح دارای شهرت بیشتری است؛ یکی از آن شروح، هم نام همین شرح است و از قطب الدین راوندی می باشد. شارح، در ادامه، از شرح ابن ابی الحدید معتزلی و شرح ابن میثم بحرانی یاد کرده است. انتقادات مولفوی، با وجود اینکه این شروح را از بهترین شروح معرفی می کند، خود انتقاداتی بر آنها دارد و در دیباچه کتاب متذکر می شود؛ بدین ترتیب که شرح قطب الدین راوندی را، خالی از خصیصه تحقیق می شمارد و شرح ابن ابی الحدید را تقریبا به عنوان کالبدی بی روح معرفی می کند و معتقد است که در عین حال گرفتار نوعی اطناب ممل است و مباحث آن، بسیار کم رمق و بی جان است. او، هم چنین می گوید: مباحثی که ابن ابی الحدید آورده، نمی تواند انسان را به جان، روح و ژرفای سخنان علی علیه السّلام رهنمون سازد و با وجود اینکه از میان این شروح، نظر خوش تری نسبت به شرح ابن میثم بحرانی دارد، مع ذلک چون ملاحظه کرده است که این شرح، با آمیزه ای از مباحث کلامی و حکمی آمیخته است و در گزارش سخنان امیر المؤمنین، به روایات عامه استناد جسته، آن را هم مورد انتقاد قرار می دهد و می گوید: چون این شروح، دارای عیب، نقص و نوعی کمبود است، من شرحی نسبتا جامع و رسا و کافی و تقریبا خالی از عیب و نقص آغاز کردم.

[ویکی شیعه] منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه (خویی). مِنْهاجُ البَراعُة فی شَرْح نَهجُ البَلاغَة، اثری به زبان عربی در شرح نهج البلاغه که میرزا حبیب الله خویی آن را با انگیزه، آسان ساختن دشواری های نهج البلاغه نگاشته است. از ویژگی های این کتاب، ذکر سند خطبه، نامه و حکمت های نهج البلاغه و اشاره به برخی حوادث تاریخی است.
میرزاحبیب الله تا خطبه ۲۲۹ از نهج البلاغه را شرح کرد، و پیش از اتمام آن درگذشت، حسن زاده آملی و محمد باقر کمره ای شرح او را تکمیل کردند.
میرزا حبیب الله خویی، (۱۲۶۱-۱۳۲۴ق) فقیه، ادیب و عالم امامی قرن سیزدهم و چهاردهم و شارح نهج البلاغه. وی از شاگردان میرزا حبیب الله رشتی، میرزای شیرازی و سید حسین کوه کمری بود. مهم ترین اثر وی منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه است که با همین کتاب، در میان اهل علم معروف شده است.

[ویکی نور] منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه (خویی). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة (خویی)، اثر میرزا حبیب الله هاشم خویی ، معروف به امین الرعایا است. این شرح، به زبان عربی فصیح نگاشته شده و از گستره معلومات ادبی، روایی، قرآنی، تاریخی نویسنده حکایت می کند.
مؤلف، انگیزه خود را از نگارش این شرح، فقدان شرحی درخور و شایسته بر «نهج البلاغة» دانسته و این شرح را به انگیزه حل مشکلات و آسان ساختن دشواری های آن نگاشته است.
در میان شرح هایی که در قرن سیزدهم هجری بر «نهج البلاغة» نگاشته شده، این شرح، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. این کتاب که یکی از گسترده ترین شرح های «نهج البلاغة» به شمار می رود، شرحی از آغاز «نهج البلاغة» تا پایان خطبه دویست و بیست و هشتم بوده و در چهارده مجلد انتشار یافته است.
کتاب حاضر، در آغاز با خطبه ای شیوا و بلیغ و رسا آغاز می شود. این خطبه در عین اینکه از عذوبت خاصی برخوردار است، از لحاظ تعبیر هم از فخامت ویژه ای بهره مند است. مرحوم میر حبیب الله خویی پس از این که شرح خود را با آن خطبه افتتاح می کند، مقدمه ای را تمهید می کند که بسیار مفصل است. در این مقدمه، انگیزه خود را برای اقدام به تدوین شرحی بر «نهج البلاغة» ذکر می کند و یادآور می شود که کتاب «نهج البلاغة» میان فضلا و دانشمندان و برجستگان، اهمیت، شهرت و حیثیت خاصی کسب کرده و در نتیجه علما، به شرح و گزارش«نهج البلاغة» روی آورده اند و شروح زیادی بر آن نوشته اند که در میان این شروح، چند شرح دارای شهرت بیشتری است؛ یکی از آن شروح، هم نام همین شرح است و از قطب الدین راوندی می باشد. شارح، در ادامه، از شرح ابن ابی الحدید معتزلی و شرح ابن میثم بحرانی یاد کرده است.
وی، با وجود اینکه این شروح را از بهترین شروح معرفی می کند، خود انتقاداتی بر آنها دارد و در دیباچه کتاب متذکر می شود؛ بدین ترتیب که شرح قطب الدین راوندی را، خالی از خصیصه تحقیق می شمارد و شرح ابن ابی الحدید را تقریبا به عنوان کالبدی بی روح معرفی می کند و معتقد است که در عین حال گرفتار نوعی اطناب ممل است و مباحث آن، بسیار کم رمق و بی جان است. او، هم چنین می گوید: مباحثی که ابن ابی الحدید آورده، نمی تواند انسان را به جان، روح و ژرفای سخنان علی(ع) رهنمون سازد و با وجود اینکه از میان این شروح، نظر خوش تری نسبت به شرح ابن میثم بحرانی دارد، مع ذلک چون ملاحظه کرده است که این شرح، با آمیزه ای از مباحث کلامی و حکمی آمیخته است و در گزارش سخنان امیرالمؤمنین، به روایات عامه استناد جسته، آن را هم مورد انتقاد قرار می دهد و می گوید: چون این شروح، دارای عیب، نقص و نوعی کمبود است، من شرحی نسبتا جامع و رسا و کافی و تقریبا خالی از عیب و نقص آغاز کردم.

[ویکی نور] منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه (راوندی). منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه تألیف قطب الدین ابوالحسین سعید بن هبه اللَّه راوندی (در گذشت 573ق) کتابی است، به زبان عربی در شرح نهج البلاغه نوشته سید رضی .
تألیف این کتاب در اواخر شعبان 556ق، پایان پذیرفته است.
کتاب در سه جلد، به تصحیح و تحقیق آقای سید عبداللطیف کوه کمری تهیه شده است. این مجموعه مشتمل بر مقدمه ای به قلم مصصح، مقدمه ای به قلم مولف و سه باب می باشد.
قطب الدین راوندی در این شرح از پنج طریق متن نهج البلاغه را از شریف رضی روایت می نماید. وی در آغاز شرحی مفصل بر خطبه اول نهج البلاغه نگاشته بود که پس از آن تصمیم گرفت، تمام کتاب را شرح و تفسیر نماید.
منهاج البراعه شرحی است ادبی، بر نهج البلاغه که به صورت موجز به بحث های کلامی نیز پرداخته است.

[ویکی فقه] منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه (کتاب). «منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة»، اثر میرزا حبیب الله هاشم خویی ، معروف به امین الرعایا است. این شرح، به زبان عربی فصیح نگاشته شده و از گستره معلومات ادبی، روایی، قرآنی ، تاریخی نویسنده حکایت می کند.
مؤلف، انگیزه خود را از نگارش این شرح، فقدان شرحی درخور و شایسته بر « نهج البلاغة » دانسته و این شرح را به انگیزه حل مشکلات و آسان ساختن دشواری های آن نگاشته است. در میان شرح هایی که در قرن سیزدهم هجری بر «نهج البلاغة» نگاشته شده، این شرح، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. این کتاب که یکی از گسترده ترین شرح های «نهج البلاغة» به شمار می رود، شرحی از آغاز «نهج البلاغة» تا پایان خطبه دویست و بیست و هشتم بوده و در چهارده مجلد انتشار یافته است. کتاب حاضر، در آغاز با خطبه ای شیوا و بلیغ و رسا آغاز می شود. این خطبه در عین اینکه از عذوبت خاصی برخوردار است، از لحاظ تعبیر هم از فخامت ویژه ای بهره مند است. مرحوم میر حبیب الله خویی پس از این که شرح خود را با آن خطبه افتتاح می کند، مقدمه ای را تمهید می کند که بسیار مفصل است. در این مقدمه، انگیزه خود را برای اقدام به تدوین شرحی بر «نهج البلاغة» ذکر می کند و یادآور می شود که کتاب «نهج البلاغة» میان فضلا و دانشمندان و برجستگان، اهمیت، شهرت و حیثیت خاصی کسب کرده و در نتیجه علما، به شرح و گزارش «نهج البلاغة» روی آورده اند و شروح زیادی بر آن نوشته اند که در میان این شروح، چند شرح دارای شهرت بیشتری است؛ یکی از آن شروح، هم نام همین شرح است و از قطب الدین راوندی می باشد. شارح، در ادامه، از شرح ابن ابی الحدید معتزلی و شرح ابن میثم بحرانی یاد کرده است.
انتقادات مولف
وی، با وجود اینکه این شروح را از بهترین شروح معرفی می کند، خود انتقاداتی بر آنها دارد و در دیباچه کتاب متذکر می شود؛ بدین ترتیب که شرح قطب الدین راوندی را، خالی از خصیصه تحقیق می شمارد و شرح ابن ابی الحدید را تقریبا به عنوان کالبدی بی روح معرفی می کند و معتقد است که در عین حال گرفتار نوعی اطناب ممل است و مباحث آن، بسیار کم رمق و بی جان است. او، هم چنین می گوید: مباحثی که ابن ابی الحدید آورده، نمی تواند انسان را به جان، روح و ژرفای سخنان علی علیه السّلام رهنمون سازد و با وجود اینکه از میان این شروح، نظر خوش تری نسبت به شرح ابن میثم بحرانی دارد، مع ذلک چون ملاحظه کرده است که این شرح، با آمیزه ای از مباحث کلامی و حکمی آمیخته است و در گزارش سخنان امیر المؤمنین، به روایات عامه استناد جسته، آن را هم مورد انتقاد قرار می دهد و می گوید: چون این شروح، دارای عیب، نقص و نوعی کمبود است، من شرحی نسبتا جامع و رسا و کافی و تقریبا خالی از عیب و نقص آغاز کردم.
توجه خاص به اخبار
ایشان، در مرحله ای پس از اهتمام به آیات، در شرح و توضیح سخنان امیرالمؤمنین علی علیه السّلام ، عنایت ویژه ای نسبت به اخبار و احادیث ائمه معصومین علیه السّلام ، مبذول می کند و خیلی پای بند است که در زمینه گزارش سخنان علی علیه السّلام ، به روایات ائمه علیه السّلام ، استناد جسته و به آنها استشهاد بکند. شاید نکته ای که موجب ناخوشنودی او نسبت به شروح دیگر «نهج البلاغة» شده و باعث شده است که خود، از نو، با سبک خاص به شرح «نهج البلاغة» بپردازد، با همین مطلب پیوند می خورد. وی، عنایت خاصی به ابعاد بلاغی «نهج البلاغة» داشته و لذا در این زمینه مقدمه ای بر آن نگاشته است. در این مقدمه مقداری از مباحث مهم علوم بلاغی را می آورد که می توان آن را در حقیقت کتاب مستقلی در علم بلاغت تلقی کرد.
ویژگی های این شرح
...

پیشنهاد کاربران

بپرس