مناجات خمس عشر

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مناجات خمس عشر، مجموعه دعاهای پانزده گانه ای که از امام سجاد (ع) نقل شده است. این دعاها، در کتاب های صحیفه سجادیه، بحارالانوار و مفاتیح الجنان نقل شده است. محور این مناجات ها مباحث اخلاقی و عرفانی است. در شرح این مناجات خمس عشر کتاب هایی نوشته شده است.
مناجات خمس عشر در کتاب های صحیفه سجادیه، بحارالانوار و مفاتیح الجنان آمده است.علامه مجلسی می گوید: «این مناجات را در برخی از کتاب های اصحاب دیدم که از امام سجاد (ع) روایت کرده اند»؛وَ مِنْهَا الْمُنَاجَاةُ الْخَمْسَ عَشْرَةَ لِمَوْلَانَا عَلِی بْنِ الْحُسَینِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیهِمَا وَ قَدْ وَجَدْتُهَا مَرْوِیةً عَنْهُ (ع) فِی بَعْضِ کُتُبِ الْأَصْحَابِ رِضْوَانُ اللَّهِ عَلَیهِمْ»؛ در حالی که ایشان نامی از آن کتاب ها نبرده و سند روایت را هم نقل نکرده است. . شیخ حرّ عاملی نیز در «الصحیفة الثانیة السجادیة» این مناجات پانزده گانه را از دعاهای سجادیه دانسته و بدون هیچ تردیدی به امام سجاد (ع) نسبت داده است. روایت مناجات خمس عشر مرسل است، ولی چون مطالب و مفاهیم موجود در این مناجات ها با اصول و آموزه های قرآنی و دعاهای مأثور دیگر موافق است، خواندن آن اشکالی ندارد.
از دیدگاه بزرگان
محمدتقی مجلسی ـ پدر علامه مجلسی ـ می گوید: «شایسته است که سالک الی الله مداومت بر خواندن مناجات خمس عشر داشته باشد» • بعضی از شاگردان سید علی طباطبایی صاحب ریاض از قول وی نقل می کردند که ایشان دائما می گفت: من چندین سال است که بر قرائت این مناجات مداومت دارم و بر اثر قرائت این مناجات ها، خداوند بر قلب من انوار حکمت، معرفت و محبت را تابانده است به صورتی که قابل شمارش نیست و من این مناجات ها را در استجابت دعا تجربه نموده ام، و سالکان و عبادت کنندگان بر قرائت این مناجات مداومت می کنند.
شرح ها
محمد تقی مصباح یزدی در درس اخلاق، سلسله مباحثی در شرح مناجات خمس عشر برگزار کرد و مباحث اخلاقی وی در کتاب سجاده های سلوک شرح مناجات های حضرت سجاد(ع)، در دو جلد منتشر شد. جلد اول شرح مناجات اول تا مناجات هشتم و جلد دوم شرح مناجات نهم تا مناجات پانزدهم است. • مناجات عارفان نام کتابی است به قلم حسین انصاریان، که در بخش دوم آن ترجمه منظوم مناجات خمس عشر آورده شده است. • علیرضا رجالی تهرانی نیز کتابی به نام زمزمه های عارفانه، در شرح مناجات خمسة عشر دارد. • کتاب شرح مناجات خمسه عشر، به زبان فارسی، که مولف آن عبدالعلی بزرگی در قرن سیزده قمری است. • بلاغت و عرفان در مناجات خمسه عشر امام سجاد (ع)؛ تالیف علی شمس ناتری، یوسف رسولی. •در بارگاه نور: ترجمه و شرح مناجات خمسه عشره تالیف نورالله علیدوست خراسانی. •مناجات سید ساجدین و زمزم صفا، نام دو کتابی است که محسن غرویان در شرح مناجات خمس عشر نگاشته است.
زمان خواندن هر یک از مناجات ها
...

[ویکی شیعه] مناجات خمس عشر، مجموعه دعاهای پانزده گانه ای که از امام سجاد (ع) نقل شده است. این دعاها، در کتاب های الصحیفة الثانیة السجادیة، بحارالانوار و مفاتیح الجنان نقل شده است. محور این مناجات ها مباحث اخلاقی و عرفانی است. در شرح این مناجات خمس عشر کتاب هایی نوشته شده است.
مناجات خمس عشر در کتاب های الصحیفة الثانیة السجادیة و بحارالانوار آمده است. علامه مجلسی می گوید: «این مناجات را در برخی از کتاب های اصحاب دیدم که از امام سجاد (ع) روایت کرده اند»؛ در حالی که ایشان نامی از آن کتاب ها نبرده و سند روایت را هم نقل نکرده است. شیخ حرّ عاملی نیز در «الصحیفة الثانیة السجادیة» این مناجات پانزده گانه را از دعاهای سجادیه دانسته و بدون هیچ تردیدی به امام سجاد (ع) نسبت داده است. در مفاتیح الجنان نیز این مجموعه مناجات از بحار الانوار نقل شده است. چون سند روایت کامل ذکر نشده روایت مناجات خمس عشر مرسل است، اما مطالب و مفاهیم موجود در این مناجات ها با اصول و آموزه های قرآنی و دعاهای مأثور دیگر موافق است، و علامه مجلسی و شیخ حر عاملی آن را بدون تردید در سند و محتوا ذکر کرده اند؛ در نتیجه قابل اعتماد و معتبر است.
علامه مجلسی در بحارالانوار زمان قرائت مناجات های خمس عشر را به تفکیک آورده ولی شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان زمان قرائت ها این مناجات ها را ذکر نکرده است.

دانشنامه آزاد فارسی

مُناجات خَمس عَشر
در روایات شیعی، نام پانزده دعا منسوب به امام سجاد (ع). این پانزده دعا هریک نامی خاص دارد که به ترتیب عبارت اند از: ۱. مناجات تائبان؛ ۲. مناجات شاکیان؛ ۳. مناجات خائفان؛ ۴. مناجات راجیان؛ ۵. مناجات راغبان؛ ۶. مناجات شاکران؛ ۷. مناجات مطیعان خداوند؛ ۸. مناجات مریدان؛ ۹. مناجات محبان؛ ۱۰. مناجات متوسلان؛ ۱۱. مناجات مفتقران (نیازمندان)؛ ۱۲. مناجات عارفان؛ ۱۳. مناجات ذاکران؛ ۱۴. مناجات معتصمان؛ ۱۵. مناجات زاهدان. این پانزده دعا به صورت یکپارچه روایت شده و علامۀ مجلسی آن را در کتب برخی از اصحاب یافته است. از همین رو آن را مرسل و ضعیف دانسته اند هرچند مضامین عالی دارد.

پیشنهاد کاربران

با احترام کامل خدمت موئمنین و باور مندان به محتوای مناجات خمس عشر :
من معتقدم که در این مناجات لفظ یا واژه و یا کلمه عددی خمس بطور پنهانی اشاره به امیال یا تمایلات و سرنوشت های جنسی پنجگانه افراد انسانی داشته است که یکی اصلی و آشکار و ظاهری که ریشه خود را در پوسته یا محیط صدف دهن بسته غریزه جنسی و طبیعی و چهار تا فرعی و باطنی و غیر آشکار که ریشه در محتوای آن دارند. لفظ یا واژه و یا کلمه عددی عشر در این مناجات بطور پنهانی اشاره به من ها یا خود ها و یا نفوس مجرد دهگانه افراد انسانی داشته است مشتمل بر پنج نفس مجرد مردانه و پنج نفس مجرد زنانه. و پیدایش و سرودن این مناجات با این تفسیر مدرن ریشه در واژه های باستانی - اوستایی خودیدوده و آژی ده اک و نام بودا ( به شکل بود ده ) داشته است.
...
[مشاهده متن کامل]

امروز و آینده میتوان از کاتِ گوری های امیال و سرنوشت های پنجگانه جنسی و کاتگوری های دهگانه نفسانی استفاده کرد.

بپرس