مماس

در هندسه، خط مُماس بر یک خم صفحه ای در یک نقطهٔ معین، خط راستی است که منحنی را در آن نقطه «فقط لمس می کند». خط مماس، به صورت غیر رسمی، خطی تعریف می شود که از دو نقطهٔ واقع بر منحنی که بی نهایت به یکدیگر نزدیک اند می گذرد. به صورت دقیق تر، خط مماس بر منحنی y = f ( x ) در نقطهٔ x = c واقع بر منحنی، خط راستی است که از نقطهٔ ( c , f ( c ) ) واقع بر منحنی می گذرد و شیبی برابر f ′ ( c ) دارد که در آن f ′ مشتق f است. تعریف مشابهی برای منحنی های فضایی و منحنی های واقع در فضای n - بُعدی اقلیدسی برقرار است.
خط مماس در نقطهٔ برخورد خود با منحنی ( نقطهٔ تماس ) همان راستای منحنی را دارد و در نتیجه بهترین تقریب خطی برای منحنی در آن نقطه به شمار می آید.
به طور مشابه، صفحهٔ مماس بر یک سطح در یک نقطهٔ معین، صفحه ای است که آن سطح مفروض را در آن نقطهٔ معین «فقط لمس می کند». مفهوم مماس یکی از مفاهیم بنیادین در هندسهٔ دیفرانسیل است که به صورت گسترده ای تعمیم داده شده است.

مُماس (tangent)
در هندسه، خط راستی که با منحنی تماس دارد. به بیان دقیق تر، خط راستی را مماس بر منحنی در نقطۀ مشخصی چون P می گویند، اگر موضعِ حدیِ خطی گذرنده از P و نقطه متغیری چون Q روی منحنی باشد، وقتی که Q به P میل می کند. مماس، شیب منحنی در نقطۀ تماس را به دست می دهد. در نقطۀ ماکسیمم (بیشینه)، مینیمم (کمینه) یا عطف، شیب مماس صفر است.