[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است
کاشفی سبزواری هروی، معین الدین، حسین
فقیه، محدث، حافظ، مفسر، واعظ، صوفی، ادیب و شاعر. مشهور به ملا حسین کاشفی یا ملاحسین واعظ. در سبزوار به دنیا آمد. دوره ی جوانی را در آن شهر گذراند و در آنجا و نیشابور و هرات نشو و نما یافت. در زمان سلطان حسین میرزای بایقرا در هرات و نیشابور به وعظ و ارشاد می پرداخت و با صوتی خوش آیات قرآن و احادیث نبوی را با عبارات و اشارات مناسب بیان می کرد.
وی از ملازمان امیرعلی شیرنوایی بود. پس از ملاقات مولانا جامی و معاشرت با وی طریقت نقشبندیه را پذیرفت. درباره ی مذهب وی اختلاف است، وی را به جهت گرایش به تصوف ملازمت با امیر علی شیر نوایی و نسبت خانوادگی نزدیک به ملا عبدالرحمان جامی سنی مذهب و به جهت نگارش کتاب «روضة الشهداء» و محل رشد و تربیتش سبزوار که از شهرهای اهل تشیع بوده، شیعه مذهب دانسته اند.
به هر حال وی در هرات به شیعه بودن و در سبزوار به تسنن اشتهار داشت. کاشفی در هرات درگذشت. از آثار وی: «جواهرالتفسیر لتحفة الامیر»، به نام امیر علی شیر نوایی؛ «مختصر الجواهر»، تفسیری دیگر در حدود بیست هزار سطر؛ «جامع الستین» در تفسیر «سوره یوسف»؛ «المواهب العلیة»، معروف به «تفسیر حسینی» به نام سلطان حسین بایقرا؛ «روضة الشهداء» در مقاتل و ذکر مصیبت اهل بیت علیهم السلام و واقعه ی کربلا که چون اهل منبر از روی این کتاب می خواندند به روضه خوان مشهور شدند؛ «الاربعین» در احادیث موعظه؛ «المرصد الاسنی» در شرح اسماءاللَّه الحسنی؛ «اخلاق محسنی»؛ «مخزن الانشاء» در فن ترسل که برای سلطان حسین بایقرا و امیر علی شیر نوایی در 907 ق، تألیف نموده؛ «انوار سهیلی» در تدابیر حکم و آداب از زبان حیوانات، بازنویسی از «کلیله و دمنه» نصراللَّه منشی که آن را برای امیر شیخ احمد سهیلی از امرای عهد سلطان حسین بایقرا نوشت؛ «اسرار قاسمی» در سحر و طلسمات و کیمیا؛ «بدایع الافکار فی صنایع الاشعار»، در ذکر صناعات ادبی؛ شرح مثنوی مولوی؛ «لب المثنوی»؛ «لب اللب مثنوی»؛ «اختیارات النجوم» به نام «الواح القمر»؛ «السبعة الکاشفیة»، شامل هفت وسیله در علم نجوم.
کاشفی سبزواری هروی، معین الدین، حسین
فقیه، محدث، حافظ، مفسر، واعظ، صوفی، ادیب و شاعر. مشهور به ملا حسین کاشفی یا ملاحسین واعظ. در سبزوار به دنیا آمد. دوره ی جوانی را در آن شهر گذراند و در آنجا و نیشابور و هرات نشو و نما یافت. در زمان سلطان حسین میرزای بایقرا در هرات و نیشابور به وعظ و ارشاد می پرداخت و با صوتی خوش آیات قرآن و احادیث نبوی را با عبارات و اشارات مناسب بیان می کرد.
وی از ملازمان امیرعلی شیرنوایی بود. پس از ملاقات مولانا جامی و معاشرت با وی طریقت نقشبندیه را پذیرفت. درباره ی مذهب وی اختلاف است، وی را به جهت گرایش به تصوف ملازمت با امیر علی شیر نوایی و نسبت خانوادگی نزدیک به ملا عبدالرحمان جامی سنی مذهب و به جهت نگارش کتاب «روضة الشهداء» و محل رشد و تربیتش سبزوار که از شهرهای اهل تشیع بوده، شیعه مذهب دانسته اند.
به هر حال وی در هرات به شیعه بودن و در سبزوار به تسنن اشتهار داشت. کاشفی در هرات درگذشت. از آثار وی: «جواهرالتفسیر لتحفة الامیر»، به نام امیر علی شیر نوایی؛ «مختصر الجواهر»، تفسیری دیگر در حدود بیست هزار سطر؛ «جامع الستین» در تفسیر «سوره یوسف»؛ «المواهب العلیة»، معروف به «تفسیر حسینی» به نام سلطان حسین بایقرا؛ «روضة الشهداء» در مقاتل و ذکر مصیبت اهل بیت علیهم السلام و واقعه ی کربلا که چون اهل منبر از روی این کتاب می خواندند به روضه خوان مشهور شدند؛ «الاربعین» در احادیث موعظه؛ «المرصد الاسنی» در شرح اسماءاللَّه الحسنی؛ «اخلاق محسنی»؛ «مخزن الانشاء» در فن ترسل که برای سلطان حسین بایقرا و امیر علی شیر نوایی در 907 ق، تألیف نموده؛ «انوار سهیلی» در تدابیر حکم و آداب از زبان حیوانات، بازنویسی از «کلیله و دمنه» نصراللَّه منشی که آن را برای امیر شیخ احمد سهیلی از امرای عهد سلطان حسین بایقرا نوشت؛ «اسرار قاسمی» در سحر و طلسمات و کیمیا؛ «بدایع الافکار فی صنایع الاشعار»، در ذکر صناعات ادبی؛ شرح مثنوی مولوی؛ «لب المثنوی»؛ «لب اللب مثنوی»؛ «اختیارات النجوم» به نام «الواح القمر»؛ «السبعة الکاشفیة»، شامل هفت وسیله در علم نجوم.
wikiahlb: ملا_حسین_کاشفى