مقامات الزمخشری

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] "مقامات الزمخشری" تالیف ابوالقاسم محمود بن عمر زمخشری 512 ه.ق است که به زبان عربی پیرامون حکمت، وصایا، ادب و تاریخ نوشته شده است.
از یک مقدمه و سپس خطبه ای توسط مولف کتاب و در ادامه به 50 مقامه، اشاره شده است.
در کتاب 50 مقامه ذکر شده است. مولف، خود، این مقامه ها را شرح نموده؛ به این صورت که در قسمت بالایی هر صفحه، مقامه ذکر شده و در پایین آن شرح عبارات و جملات آن مقامه عنوان گردید است.
در مقامات (تألیف 512 ق) تنها به نصیحت خود و ذمّ دنیویات پرداخته است؛ امّا اتخاذ نوعی خط مشی عرفانی و سلوک روحی بدون مرشد، بایستی از دستاوردهای معنوی آخر عمر«جار اللّه» باشد.
این مجموعه به سال 1312 ه ق در مطبعة العباسیه با شرح نکات لغوی به قلم خود مصنفّ ابوالقاسم محمود بن عمر زمخشری (467-538 ه ق) به چاپ رسیده است، منصفّ در خواب سحرگاهی صدایی می شنود که «یا ابوالقاسم، اجل مکتوب و امل مکذوب». از خواب می جهد و کلماتی پندآمیز بر همان سیاق می نویسد و در سال 512 به بیماری سختی مبتلا می شود و از آن پس عهد می کند که از مدح سلطان سرودن و راه دیوان پیمودن خودداری ورزد و دنیا طلبی یک سو نهد و عمر در راه خیر به سرآرد، و چون شفا می یابد، به نوشتن مقامات پنجاه گانه اش می پردازد که موضوع آنها راهنمایی خواننده است، به دانش و پرهیزگاری و ادب است.

[ویکی فقه] مقامات الزمخشری (کتاب). مقامات الزمخشری تالیف ابوالقاسم محمود بن عمر زمخشری ۵۱۲ ه. ق است که به زبان عربی پیرامون حکمت ، وصایا ، ادب و تاریخ نوشته شده است.
از یک مقدمه و سپس خطبه ای توسط مولف کتاب و در ادامه به ۵۰ مقامه، اشاره شده است.
گزارش محتوا
در کتاب ۵۰ مقامه ذکر شده است. مولف، خود، این مقامه ها را شرح نموده؛ به این صورت که در قسمت بالایی هر صفحه، مقامه ذکر شده و در پایین آن شرح عبارات و جملات آن مقامه عنوان گردید است. در مقامات (تالیف ۵۱۲ ق) تنها به نصیحت خود و ذم دنیویات پرداخته است؛ اما اتخاذ نوعی خط مشی عرفانی و سلوک روحی بدون مرشد، بایستی از دستاوردهای معنوی آخر عمر «جار الله» باشد. این مجموعه به سال ۱۳۱۲ ه ق در مطبعة العباسیه با شرح نکات لغوی به قلم خود مصنف ابوالقاسم محمود بن عمر زمخشری (۴۶۷- ۵۳۸ ه ق) به چاپ رسیده است، منصف در خواب سحرگاهی صدایی می شنود که «یا ابوالقاسم، اجل مکتوب و امل مکذوب». از خواب می جهد و کلماتی پندآمیز بر همان سیاق می نویسد و در سال ۵۱۲ به بیماری سختی مبتلا می شود و از آن پس عهد می کند که از مدح سلطان سرودن و راه دیوان پیمودن خودداری ورزد و دنیا طلبی یک سو نهد و عمر در راه خیر به سرآرد، و چون شفا می یابد، به نوشتن مقامات پنجاه گانه اش می پردازد که موضوع آنها راهنمایی خواننده است، به دانش و پرهیزگاری و ادب است. در مقامات زمخشری از راوی و قهرمان و نیز هزل و طنز خبری نیست و نصایحی است از این قبیل: «خصلت های نیکو چون سیب لبنان است که به هر روی بگردانیش تو را به خود می خواند و خصال بد چون خار مغیلان ، که از هر سو بدان روکنی تو را از دست زدن باز می دارد.» «مقامات» یکی از قالب های نثر فنی عربی است که در آن توجه به لفظ و تناسب و توازن الفاظ و زیبایی اسلوب به حدی است که در پذیرش آرایه های لفظی حتی از شعر نیز فراتر رفته و با این حال، آن گونه که باید و شاید مورد توجه و عنایت قرار نگرفته است. فن مقامه در واقع زاییده شرایط اجتماعی و فرهنگی حاکم ممالک اسلامی و سرزمین های عربی در قرن سوم و چهارم هجری است. واژه «مقامه» از دوره جاهلی تا قرن چهارم هجری که معنای اصطلاحی خاص و آن چه امروز در ادب عربی و فارسی از آن اراده می شود، به خود گرفته است، در معانی مختلفی به کار رفته است.
وضعیت کتاب
در پایان کتاب فهرستی از مقامه های عنوان شده در کتاب ذکر شده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس