مفهوم استخوان

[ویکی فقه] استخوان سخت ترین بافت بدن مهره داران است.
واژه استخوان مترادف «عَظْم» در زبان عربی است. لغت شناسان ریشه «ع ظ م» را دراصل به هر چیزی که در نیروی مادی یا معنوی بر دیگران برتری دارد معنا کرده اند، ازاین رو استخوان را به سبب سختی و استحکام آن در برابر بافتهای نرم (گوشت) «عَظْم» نامیده اند.
قرآن
در قرآن کریم افزون بر کاربرد دو واژه «عَظْم» و جمع آن «عِظام»، واژه های «ترائب»، «تراقی»، «کعبین»، «صلب» و جمع آن «اصلاب» نیز که هریک نامی است برای استخوانی خاص در بدن، به کار رفته است. این واژه ها در مجموع ۲۰ بار در ۱۸ آیه از قرآن آمده است: «عظم» دو بار، «عظام» ۱۳ بار در ۱۲ آیه «صلب» و «ترائب» یک بار و «اصلاب»، «تراقی» و «کعبین» هر کدام یک بار. ؛ ۱۱ آیه از آیاتی که واژه «عظام» در آن ها به کار رفته است مربوط به رستاخیز و آفرینش دوباره استخوانها پس از مرگ است و یک آیه دیگر آن چگونگی پیدایش استخوان را توضیح می دهد. آیات ۶ سوره مائده و ۱۴۶ سوره انعام هر یک متضمن بیان مسئله ای فقهی است و سایر آیات نیز به بیان نقش استخوان در حیات آدمی یا کار کرد استخوانی خاص در بدن پرداخته است.
آفرینش استخوان و نقش آن در حیات آدمی
قرآن کریم آفرینش استخوان را چهارمین مرحله از مراحل آفرینش در دوران جنینی می داند:«ثُمَّ خَلَقنَا النُّطفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقنَا العَلَقَةَ مُضغَةً فَخَلَقنَا المُضغَةَ عِظمًا فَکَسَونَا العِظمَ لَحمًا»، بر این اساس پس از آفرینش نطفه ، علقه و مضغه ، استخوان از مضغه ساخته می شود. کاربرد فعل «خَلَقَ» نشان می دهد که ضرورتی برای تبدیل همه مضغه به استخوان وجود ندارد، زیرا این فعل به معنای «ایجاد با کیفیت مخصوص» بوده، فقط بر چگونگی پیدایش و اندازه گیری مقادیر مورد نیاز برای آفرینش استخوان دلالت دارد. از اینجا سازگاری این یافته پزشکی که «بخش میانی مضغه (میزودرم) با پیمودن مراحلی به استخوان تبدیل می شود» با آیه شریفه روشن می گردد.
← کارکرد استخوان در تولید مثل
...