مفصل پاشنه ای

در بدن، مفصل پاشنه ای ( انگلیسی: Pivot joint ) مفصلی است که می تواند حول یک محور عمودی حرکت کند و دارای سطح مفصلی استوانه ای است که با حلقه استخوانی و زردپی ( تاندون ) مفصل بندی شده است. به این گونه از مفصل، مفصل محوری، مفصل آسه، مفصل مداری و مفصل استوانه ای هم گفته اند.
در این نوع مفاصل یک استخوان حول محور مرکزی استخوان دیگر می چرخد مانند مفصل بین استخوان های زند زیرین و زبرین یا مفصل بین مهره های اول و دوم گردن. سطح این مفصل مانند استوانه می باشد که داخل یکدیگر قرار گرفته اند. حرکت در این مفصل حول یک محور انجام می شود و موجب حرکات چرخشی می شود. برای مثال: مفصل بین اطلس و آکسیس ( مهره های اول و دوم گردنی ) ، مفصل بین رادیوس و اولنا ( زند زیرین، زند زبرین )
در این مفصل انتهای قوسی شکل یک استخوان حول محور استخوان دیگر می چرخد و حرکات این نوع مفصل ها تنها چرخشی است نظیر مفصل بین رادیو و اولنا و مفصل بین زایده دندانی ( Odontoid ) دومین مهره گردنی با اطلس.