[ویکی فقه] مفسران طبقه چهارم به مفسران طبقه چهارم نزد شیعه و اهل سنت اطلاق می شود.
مفسران طبقه چهارم شیعه، به لحاظ تقسیم بندی کتاب مبانی و روش های تفسیر قرآن کسانی هستند که نزدیک به زمان ائمه علیه السّلام می زیستند. آنان احادیث مربوط به تفسیر قرآن را جمع آوری کرده اند و تالیفاتشان نخستین منابع تفسیری شیعه به شمار می آید؛ مانند:۱. علی بن ابراهیم قمی (زنده تا سال ۳۰۷ ق)، صاحب تفسیر قمی؛۲. ابن عقده (معروف است که ایشان سیصد هزار حدیث از حفظ بوده است)؛۳. ابوالقاسم فرات بن ابراهیم بن فرات کوفی (زنده تا سال ۳۰۷ ق)، صاحب تفسیر فرات کوفی؛۴. محمد بن مسعود بن عیاش سلمی سمرقندی، صاحب تفسیر عیاشی ؛۵. احمد بن حسن معروف به ابوالعباس ؛۶. محمد بن ابراهیم بن جعفر الکاتب النعمانی (م ۳۶۰ ق)، صاحب تفسیر نعمانی . وی اهل منطقه نعمانیه عراق (بین واسط و بغداد) و کاتب شیخ کلینی بود که بخش زیادی از کتاب کافی را نوشته است؛۷. ابومحمد جرجانی ؛۸. محمد بن احمد صابونی، مؤلف کتاب تفسیر معانی القرآن و تسمیة اصناف کلامه المجید؛۹. محمد بن حسن شیبانی ، صاحب تفسیر نهج البیان عن کشف معانی القرآن.این طبقه، اقوال صحابه و تابعان را به صورت روایت های معنعن در تالیفات تفسیری خود وارد می کردند.
طبقه چهارم مفسران اهل سنت
اما طبقه چهارم مفسران اهل سنت طبق تقسیم بندی علامه طباطبایی رحمة الله علیه نخستین مؤلفان تفسیرند؛ مانند سفیان بن عیینه ، وکیع بن جراح، شعبة بن حجاج، عبد بن حمید و ابن جریر طبری صاحب تفسیر جامع البیان فی تفسیر القرآن معروف به «تفسیر طبری». ایشان درباره این طبقه می افزاید: این طبقه، اقوال صحابه و تابعان را به صورت روایت های معنعن در تالیفات تفسیری خود وارد و از اظهار نظر استقلالی خودداری می کردند؛ مگر ابن جریر طبری که در تفسیر خود گاهی در ترجیح میان اقوال، اظهارنظر کرده است.
مفسران طبقه چهارم شیعه، به لحاظ تقسیم بندی کتاب مبانی و روش های تفسیر قرآن کسانی هستند که نزدیک به زمان ائمه علیه السّلام می زیستند. آنان احادیث مربوط به تفسیر قرآن را جمع آوری کرده اند و تالیفاتشان نخستین منابع تفسیری شیعه به شمار می آید؛ مانند:۱. علی بن ابراهیم قمی (زنده تا سال ۳۰۷ ق)، صاحب تفسیر قمی؛۲. ابن عقده (معروف است که ایشان سیصد هزار حدیث از حفظ بوده است)؛۳. ابوالقاسم فرات بن ابراهیم بن فرات کوفی (زنده تا سال ۳۰۷ ق)، صاحب تفسیر فرات کوفی؛۴. محمد بن مسعود بن عیاش سلمی سمرقندی، صاحب تفسیر عیاشی ؛۵. احمد بن حسن معروف به ابوالعباس ؛۶. محمد بن ابراهیم بن جعفر الکاتب النعمانی (م ۳۶۰ ق)، صاحب تفسیر نعمانی . وی اهل منطقه نعمانیه عراق (بین واسط و بغداد) و کاتب شیخ کلینی بود که بخش زیادی از کتاب کافی را نوشته است؛۷. ابومحمد جرجانی ؛۸. محمد بن احمد صابونی، مؤلف کتاب تفسیر معانی القرآن و تسمیة اصناف کلامه المجید؛۹. محمد بن حسن شیبانی ، صاحب تفسیر نهج البیان عن کشف معانی القرآن.این طبقه، اقوال صحابه و تابعان را به صورت روایت های معنعن در تالیفات تفسیری خود وارد می کردند.
طبقه چهارم مفسران اهل سنت
اما طبقه چهارم مفسران اهل سنت طبق تقسیم بندی علامه طباطبایی رحمة الله علیه نخستین مؤلفان تفسیرند؛ مانند سفیان بن عیینه ، وکیع بن جراح، شعبة بن حجاج، عبد بن حمید و ابن جریر طبری صاحب تفسیر جامع البیان فی تفسیر القرآن معروف به «تفسیر طبری». ایشان درباره این طبقه می افزاید: این طبقه، اقوال صحابه و تابعان را به صورت روایت های معنعن در تالیفات تفسیری خود وارد و از اظهار نظر استقلالی خودداری می کردند؛ مگر ابن جریر طبری که در تفسیر خود گاهی در ترجیح میان اقوال، اظهارنظر کرده است.
wikifeqh: مفسران_طبقه_چهارم