مغز انسان

مغز انسان، عضو مرکزی دستگاه عصبی انسان است که به همراه طناب نخاعی، دستگاه عصبی مرکزی را تشکیل می دهند. مغز، شامل مخ، ساقه مغز و مخچه است. این عضو، اکثر فعالیت های بدن، همچون پردازش، یکپارچه سازی و هماهنگ کردن اطلاعات دریافتی از اعضای حسی را کنترل کرده و با ارسال دستورالعمل هایی به سایر نقاط بدن، تصمیم سازی می کند. مغز در استخوان های جمجمه قرار داشته و توسط آن ها محافظت می شود.
مخ، بزرگترین بخش از مغز انسان بوده و شامل دو نیمکره است. هستهٔ داخلی هر نیم کره از ماده سفید و سطح خارجی — قشر مغز — از ماده خاکستری تشکیل شده است. قشر مغز دارای لایه ای خارجی به نام نئوکورتکس و لایه ای داخلی به نام آلوکورتکس[ الف] است. نئوکورتکس از شِش لایه نورونی تشکیل شده در حالی که آلوکورتکس، سه یا چهار لایه نورونی دارد. هر نیم کره به طور قراردادی به چهار لوب پیشانی، گیجگاهی، آهیانه، پس سر تقسیم شده که به وسیله چین خوردگی های عمیقی از یکدیگر جدا شده اند. لوب پیشانی، جایگاه عملکردهای اجرایی همچون خود - کنترلی، برنامه ریزی، استدلال و تفکر مجرد است در حالی که لوب پس سری به بینایی اختصاص داده شده است. در داخل هر لوب، نواحی قشری دارای مناطق عملکردی به خصوصی چون حسی، حرکتی و ارتباطی[ ب] است. گرچه نیم کره های چپ و راست شباهت گسترده ای از نظر شکل و عملکرد با یکدیگر دارند، اما برخی از این عملکردها مرتبط با یک سمت اند، همچون زبان که به نیم کره چپ و توانایی تصور بصری - فضایی که به نیم کره راست مغز مرتبط اند. نیم کره ها توسط نوارهای عصبی رابط به هم متصل می شوند، بزرگترین این نوارها، جسم پینه ای است.
مخ، توسط ساقه مغز به طناب نخاعی متصل شده که خود دارای سه بخش میان مغز، پل مغز و بصل النخاع است. مخچه توسط سه جفت نوار عصبی به نام پایک های مخچه ای[ پ] به ساقه مغز متصل می شود. در مخ، دستگاه بطنی شامل چهار بطن به هم متصل، قرار دارد که در آن ها مایع مغزی - نخاعی تولید شده و به گردش در می آید. زیرِ قشر مخ، ساختارهای مهم و متعددی مانند تالاموس، اپی تالاموس، غده پینه آل، هیپوتالاموس، غده هیپوفیز، ساب تالاموس، ساختارهای لیمبیک ( شامل آمیگدال و هیپوکامپ ) ، کلاستروم[ ت] ، هسته های مختلف از عقده های قاعده ای ( شامل ساختارهای قاعده ای مغز قدامی و سه عضو دور بطنی[ ث] ) قرار دارد. سلول های مغز شامل نورون ها و سلول های گلیال پشتیبان هستند. بیش از ۸۶ میلیارد نورون در مغز وجود دارند و تعداد سایر سلول های مغز نیز عددی کم و بیش برابر با همین مقدار است. فعالیت مغزی به دلیل اتصالات بین نورونی و آزاد شدن ناقلان عصبی از آن ها، در پاسخ به پتانسیل عمل شکل می گیرد. نورون ها به یکدیگر متصل می شوند تا مسیرهای نورونی، مدارهای عصبی و سامانه های شبکه ای را تشکیل دهند؛ نتیجه این ساختار، مداری است که براساس فرایند انتقال عصبی[ ج] عمل می کند.