مصحف امام جعفر صادق

[ویکی فقه] مصحف امام جعفر صادق علیه السلام به قرآن های منسوب به امام جعفر صادق علیه السّلام اطلاق می شود.
درباره مصحف آن حضرت گاهی اشاره هایی در کتاب های قرائت و تفسیر یافت می شود. اختلاف قرائتی که از مصحف آن حضرت نقل کرده اند، در حد اختلافات معمول قرائت ها است؛ ولی جالب ترین نکته آن است که این مصحف ترتیبی دارد که مرحوم زنجانی از مقدمه تفسیر شهرستانی مفاتیح الاسرار و مصابیح الابرار درباره سوره های قرآن در مصحف امام جعفر صادق علیه السّلام نقل می کند. این ترتیب تقریبا همان ترتیب نزول است. داوری درباره صحت انتساب آن، به سنجش و نقد اصل خبر بستگی دارد. در میان مصحف های مختلف، ترتیب مصحف ابن عباس به این مصحف نزدیک است و ترتیب سوره ها با اختلافی اندک شبیه هم هستند. جز این صورت، روایت دیگری آمده است که آن حضرت فرموده است: مصحفی نزد من است که به چهارده جزء تجزیه شده است. اما صورت ریز آن ذکر نشده است.
چندین مصحف منسوب به خط امام
در مقابل، چندین نسخه خطی وجود دارد که منسوب به خط امام جعفر صادق علیه السّلام و به ترتیب مصاحف رسمی کنونی است. البته در صحت انتساب این نسخه ها هم جای سخن بسیار است. یکی از این نسخه ها در نمایشگاه «دارالکتب و الوثائق القومیة» مصر عرضه شد که ظاهرا مکتوب قرن دوم هجری است. دیگری نسخه کاملی است به خط کوفی با اعراب و اعجام و شد و مد و تنوین، با کاغذ حنایی ختایی، وقف شاه عباس صفوی بر کتابخانه آستان قدس رضوی مشهد . وقف نامه به خط شیخ بهایی ، مورخ ۱۰۰۸ق نوشته شده، ولی تحریر مصحف حدود قرن پنجم یا اوایل قرن ششم هجری تشخیص داده شده است.در کتاب پژوهشی در تاریخ قرآن تالیف محمدباقر حجتی در تصویر شماره ۵۰، تصویری از مصحف منسوب به آن حضرت آمده است.